KEMAL
TAHİR
13 Mart 1910'da
İstanbul'da dünyaya geldi. Gerçek adı İsmail Kemalettin Demir'dir. Babası farklı yerlerde görev yaptığı için ilköğrenimini faklı yerlerde okudu.
Ailesinin İstanbul'a yerleşmesiyle eğitimine Galatasaray Lisesinde devam etti.
Liseyi çeşitli sebeplerden yarıda bırakmak zorunda kaldı. İstanbul'da Vakit, Haber, Son Posta gazetelerinde çalıştı. Varlık ve
Ses dergilerinde takma isimlerle şiirler yayımladı.
İstanbul'da
sayılı gazeteciler arasında yer alan Kemal Tahir, Nazım Hikmet'in de aralarında
bulunduğu birçok kişiyle birlikte askeri isyana teşvik suçlamasıyla tutuklandı.
Farklı illerde toplam 12 yıl hapis yattı. Mahpusluk yıllarını okuyarak geçirdi.
Hapiste de takma isimlerle eserler kaleme aldı. Hapishanede olduğu yıllarda Fatma
İrfan Hanım'a yazdığı mektupları "Kemal
Tahir'den Fatma İrfan'a Mektuplar" ismiyle; Nazım Hikmet'in kendisine
yazdığı mektupları da "Kemal Tahir'e
Mapushaneden Mektuplar" ismiyle bastırdı.
Kemal Tahir,
1950'de çıkan afla hapishaneden çıktı. Birçok farklı adla kitap yazımına
devam etti. Daha sonra yeniden tutuklanıp 6 ay cezaevinde kaldı.
Edebiyata şiir
türü ile başlayan Kemal Tahir, ilk şiirlerini "İçtihad" dergisinde yayımladı. İlk önemli
eseri olan "Göl İnsanları" öyküsünü 1955'te kitap olarak bastırdı. "Sağırdere" romanını
da bu yıllarda yayımladı. Sonra sırasıyla Mütareke Dönemi İstanbul'unu
anlatan "Esir Şehrin İnsanları", "eşkıyalığı anlatan "Rahmet Yolları Kesti"
ile "Köyün Kamburu" eserlerini yayımladı.
Kemal Tahir,
1960'tan sonra Osmanlı tarihi ve toplumunu anlatan eserler kaleme aldı. Osmanlı
Devleti, Batılılaşma ve Cumhuriyet ile hesaplaşmasını "Yorgun Savaşçı" romanında
işledi. 1967'de en önemli eserleri
arasında yer alan "Devlet Ana"yı yayımladı.
Kemal Tahir,
Yorgun Savaşçı ile Yunus Nadi Armağanı'nı; "Devlet Ana" ile de Türk Dil Kurumu
Roman Ödülü'nü kazandı.
21 Nisan
1973'te geçirdiği kalp krizi sonucu hayatını yitirdi. Cenazesi, Sahrayıcedit
Mezarlığı'na defnedildi.
Edebi Kişiliği
- Toplumcu gerçekçi anlayışla eser veren sanatçılardandır.
- Marksizm'i Türk toplum yapısına uyarlamaya çalışan, sol dünya görüşüne sahip Türk edebiyatının en verimli yazarlarından biridir.
- Eserlerin konularını Çankırı-Çorum dolaylarından ve tarihten seçer.
Orta Anadolu'nun köy ve kasabaları bu anlamda ön plana çıkar.
- Eserlerinde Türk insanını yüceltir.
- Türk romancısının Türk tarihini ve kültürünü irdelemesi gerektiğini ısrarla vurgular.
- Yapıtlarının şahıs kadrosunu oldukça geniş tutar.
- Kahramanları
daha çok Orta Anadolu Türkçesiyle konuşturur. Şehir ve köylerde yaşayan
her kesimden kahramanlara eserlerinde rastlanır.
- Tarihi romanlarını bir belgeye ve tarihi kaynağa dayandırır.
- Romanları genellikle birbirinin devamı niteliğindedir.
- Köy gerçeklerini bilimsel bir gerçeklikle anlatır.
- Mektup türünde de eserler kaleme alır.
- Romanlarında köy insanını, köyü, hapishane hayatını, eşkıyalık,
ağalık, gurbet, gibi konuları işler. İlkin köy ve köylü sorunlarını
sonrasında ise yakın Türk tarihini ele alır.
- Üslubu son derece özgün olan sanatçı, rahat ve canlı bir anlatımı tercih eder.
- "Devlet Ana" en önemli romanlarından biridir. Burada Osmanlı'nın
kuruluş yıllarını, toplumunu ve yönetim şeklini ele alır. Eserde, Osmanlı'nın yönetim sistemini yüceltir.
- "Kurt Kanunu"nda Atatürk'e karşı düzenlenen İzmir suikastını işler.
- "Rahmet Yolları Kesti" ve "Yedi Çınar Yaylası" eserlerinde ağalık ve eşkıyalık
olgusunu işler.
- "Yorgun Savaşçı"da Anadolu'daki ulusal güçlerin bir araya
gelip Ulusal Kurtuluş Savaşı'na başlamasına kadar geçen dönemi konu alır.
- "Bozkırdaki Çekirdek" eserinde köy enstitülerini işler.
- "Köyün Kamburu", "Sağırdere", "Körduman" romanlarında köy ve köylü
sorunlarını konu alır.
Eserleri
Roman
Esir Şehrin İnsanları
Sağırdere
Körduman
Rahmet Yolları Kesti
Yediçınar Yaylası
Kurt Kanunu
Köyün Kamburu
Kelleci Memet
Esir Şehrin Mahpusu
Yorgun Savaşçı
Büyük Mal
Bozkırdaki Çekirdek
Yol Ayrımı
Namusçular
Karılar Koğuşu
Hür Şehrin İnsanları
Bir Mülkiyet Kalesi
Öykü
Göl İnsanları
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Kemal Tahir (1910-1974)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder