AYT Edebiyat Branş Denemesi 9

 1. "Kadar" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde "derecesinde, ölçüsünde" anlamında kullanılmıştır?
 
A) Ankara'ya kadar sana eşlik edebilirim.
B) Mustafa kadar pratik zekâlı bir öğrenciye hiç rastlamadım bugüne kadar.
C) Çok sağ olun efendim, içmiş kadar oldum.
D) Seksen kadar öğrenci bu filmi izledi.
E) Akşama kadar babam babam diye sayıkladı durdu.
 

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi "değerlendirme cümleleri" içerisinde yer alır?
 
A) Konuşma diline eserinde yer vermiş olması eserine farklı bir hava katmıştır.
B) Türk edebiyatının ilk yazılı tiyatro eseri Şair Evlenmesi'dir.
C) Oliver Twist, Londra yakınlarındaki yoksul bir evde dünyaya gelir.
D) Türk edebiyatında Kurtuluş Savaşı'nı anlatan ilk roman Ateşten Gömlek'tir.
E) Karabibik'te olay Antalya'nın Kaş ilçesine bağlı Beymelik köyünde geçer. 
 
 
3. Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardım etmez.
 
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır?
 
A) Herkesin bir hedefi olabilir önemli olan hedefimize nasıl ulaşacağımızdır.
B) Şartlar, ancak bir hedefe sahip olan kişiler için oluşur.
C) Hedefsiz kişinin başarılı olması ancak rastlantı sonucu olur.
D) Hedefimizin ne olduğunu herkes bilmezse o hedefe ulaşmak çok zordur.
E) Rüzgârın bize doğru esmesi hedefimize ulaşacağımızın bir kanıtıdır.
 
 
4. Devamlı olarak bir çıkar peşinde koşan kişiler tehlikeden uzak kalamaz.
 
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır?
 
A) Gülü seven dikenine katlanır.
B) Akılsız başın cezasını ayaklar çeker.
C) Gözü tanede olan kuşun ayağı tuzaktan kurtulamaz.
D) Al gömlek gizlenemez.
E) Araba devrilince yol gösteren çok olur.
 
 
5. Tiyatroda kullanılan acıklı ve korkunç olayları anlatan şiir türüne denir. Bu şiir türü, bir nevi şiir şeklini alan tiyatro eserleridir. Trajedi, dram ve komedi türündeki manzum tiyatroların genel ismidir. Bu şiirde konu tiyatro gibi canlandırılır. Konuyu okuyucunun gözünde canlandırmak, harekete dönüştürmek esastır. 
 
Yukarıda açıklaması yapılan şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Lirik şiir          
B) Satirik şiir        
C) Dramatik şiir        
D) Didaktik şiir        
E) Pastoral şiir
 
 
6. "Redif" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
 
A) Divan Edebiyatı’nda kaside ve gazellere isim olmuştur.
B) Redifin olduğu yerlerde kafiyenin olma olasılığı oldukça düşük bir ihtimaldir.
C) Bütün eklerin mutlaka aynı türden olması gerekir. Eklerin görevi aynı olduktan sonra versiyonu farklı olabilir.
D) Sözlük anlamı "arkadan gelen"dir. 
E) Kafiyeden sonra gelir.
 
 
7. O çay ağır akar, yorgun mu bilmem?
    Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem?    
    Yaslı gelin gibi mahzun mu bilmem?    
    Yüce dağ başında siyah tül vardır.
 
Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
 
A) Şiirin son dörtlüğünü oluşturmaktadır.
B) 11'li hece ölçüsü (6+5) ile yazılmıştır.
C) Hem ek hem sözcük şeklinde redif vardır.
D) Kafiye örgüsü düz uyak şeklindedir.
E) Nazım birimi dörtlüktür.
 
 
8. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde "ad aktarması (mecaz-ı mürsel)" sanatına başvurulmamıştır?
 
A) Sınıf, her zamanki gibi yine okulun huzurunu bozuyordu.
B) Çatma, kurban olayım çehreni ey nazlı hilâl!
C) Güneş uyanmaya çalışırken ay ninni söylüyordu dünyaya.
D) Sana benim gözümle bakan gözler kör olsun. 
E) Köyün de pek hoşuna gitmemişti yenilik adı altında yapılanlar.
 
 
9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "intak (konuşturma)" sanatına başvurulmamıştır? 

A) Ey benim sarı tamburam 
     Sen ne için inlersin
     İçim oyuk derdim büyük
     Ben onun için inilerim
 
B) Güğüm bir gün testiye:
    — Yola çıkalım mı?
    Testi:
    — Korkarım, çıkmayalım.
 
C) Benim adım dertli dolap,
    Suyum akar yalap yalap,
    Böyle emreylemiş Çalap 
    Derdim vardır inilerim.
 
D) Sordum sarıçiçeğe:
    — Annen baban var mıdır?
    — Çiçek eydür (söyledi) derviş baba:
    — Annem, babam topraktır.
 
E) Tarihin dilinden düşmez bu destan
    Nehirler gazidir, dağlar kahraman
    Her taşı bir yakut olan bu vatan
    Can verme sırrına erenlerindir
 

10. Aşağıdaki destan-ulus eşleştirmesinde yanlış olan seçenek hangisidir?
 
A) Chansen de Röland – Fransız
B) La Cid – İspanyol
C) Şehname – İran
D) Beowulf – Rus
E) İlyada ve Odysseia – Yunan
 
 
11. Aşağıdakilerden hangisi Türk destanlarından biri değildir?
 
A) Şu                 
B) Şehname               
C) Bozkurt               
D) Türeyiş               
E) Göç
 

12. 17. yüzyılda yaşamış, saz şairlerince üstat sayılmıştır. Eline sazı ile İran, Irak, Suriye gibi yerleri dolaştıktan sonra Türkiye'de şiirler kaleme almıştır. Âşık tarzı halk şiirinin usta ve en üretken ozanı olup 1500'e yakın şiir yazmıştır. Şiirlerinde belirgin bir şekilde Divan Edebiyatı'nın etkisi görülür. İlkin "Adli", sonrasında ise "Ömer" mahlasını tercih etmiştir. Hem aruz hem de hece ölçüsüyle şiirler yazmış, hece ölçüsü ile yazdığı şiirlerinde daha başarılı olmuştur. Dili gayet doğal ve coşkuludur. Âşk konusunda yazmış olduğu şiirleri ona büyük ün kazandırmış asıl ününü semai, koşma ve varsağı biçiminde yazdığı şiirleri ile yakalamıştır.

Yukarıda sözü edilen Âşık Tarzı Halk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gevheri            
B) Karacaoğlan          
C) Dadaloğlu          
D) Sümmani        
E) Âşık Ömer
 
 
13. Hamdullah Hamdi, (I) 15. yüzyılda (II) yaşamış "Kıyafetname" (III) türünün edebiyatımızdaki ilk manzum örneğini yazmıştır. Kıyafetname diğer namıyla "İlm-i Kıyafet" (IV) denilen şey insanın ruhsal özelliklerinden (V) yola çıkarak karakterini çıkarmaya çalışmadır.
 
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
 
A) I           B) II         C) III          D) IV          E) V
 
 
14. Aşağıdaki eserlerden hangisi "mesnevi" türünde kaleme alınmamıştır?
 
A) Garipname (Âşık Paşa )
B) Vesiletün Necat (Süleyman Çelebi)
C) Harname (Şeyhi)
D) Gülşen-i Şuara (Ahdi)
E) Hüsn ü Aşk (Şeyh Galip)
 
 
15. Din uğrunda yapılan savaşların anlatıldığı hem manzum hem düzyazı şeklinde yazılan yazılara denir. Bu türde orduların yaptıkları savaşlar, kahramanlıklar ve zaferler anlatılır. 15. yüzyıldan itibaren yazılmaya başlanmıştır. 16. yüzyıldan itibaren ise savaşların zaferle neticelenmesinden dolayı bu türün yazımı oldukça önemli bir gelişme kaydetmiştir. Belirli bir devre ışık tuttuğundan ve içeriğindeki ayrıntıdan dolayı tarih için büyük önem taşıyan bir türdür. Arap edebiyatında "magazi" olarak adlandırılır.
 
Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı nesir türü aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Şehrengiz        
B) Sefaretname          
C) Gazavatname        
D) Seyahatname          
E) Hilye
 
 
16. "Şeyh Galip" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
           
A) Çok zengin bir kelime hazinesine sahiptir. Şiirleri kapalı hayallerle örülüdür.
B) Yazdığı ilk şiirlerinde "Esad"; sonrakilerde "Galip" mahlasını kullanmıştır.
C) Yabancı sözcükleri, uzun tamlamaları çok fazla kullanmış bu da eserlerinin dilini ağırlaştırmıştır. Özellikle Farsça kelime ve tamlamalara çok fazla başvurmuştur.
D) Ahenkten çok manaya önem verdiği için derin ve ince anlamlı kelimeleri bulup kullanmaya özen göstermiştir.
E) Şiirlerinde musikiyi önemsememiş bütün şiirlerini aruz ölçüsüyle yazmıştır.
 
 
17. Türk Edebiyatı'nın en bireysel şairleri arasında yer alır. Batılılaşma hareketinin asıl öncüsü olarak kabul edildiği için Süleyman Nazif tarafından kendisine "Şair-i Azam" unvanı verilir. Tanzimat II. Dönem Edebiyatı'nın en verimli ve üretken kalemi olarak kabul edilir. Modern edebiyatımızın kurucularından olan sanatçı, gençlik yıllarında özellikle elçilik görevinde bulunduğu esnada Doğu ve Batı edebiyatlarına aşina olur. Tanzimat'ı, Meşrutiyet ve Cumhuriyet devirlerini yaşaması ona çok farklı edebi ve siyasi devir ve sanatçıyı tanıma fırsatı verir. Edebiyatımızda ilk pastoral şiir olan "Sahra"yı yazmış eserde köy ve kır hayatını övmüştür.
 
Yukarıda sözü edilen Tanzimat Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Recaizade Mahmut Ekrem
B) Ahmet Mithat Efendi
C) Abdülhak Hamit Tarhan
D) Direktör Ali Bey
E) Nabizade Nazım
 
 
18. Aşağıdaki eserlerden hangisi "Nabizade Nazım"a ait değildir?
 
A) Karabibik        
B) Rümuzu'l Edep         
C) Yadigârlarım         
D) Zehra        
E) Heves Ettim
 
 
19. Romanlarda sosyal konulardan uzak durulmuş bireysel aşklar, hayal kırıklıkları, hayal-hakikat çatışması, Batılılaşma, karamsarlık ve bunalımlı ruh halleri gibi konular işlenmiştir. (I) Türk romanı bu dönemde olay ağırlıklı bir anlatımdan karakter sentezleyici bir anlatıma geçmiştir. (II) Servetifünun romanında temel karakterler, baba-kız ve ana-oğuldur. (III) Romanlarda sosyal çevre aile ortamı ile sınırlanmıştır. Bütün olay örgüsü konu edinilen aile üzerinden gerçekleşmiştir. (IV) Tevfik Fikret, Cenap Şahabettin roman türünde ön plana çıkan kişilerdir. (V)
 
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "Servetifünun Edebiyatı" ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?
 
A) I           B) II          C) III            D) IV           E) V
 
 
20. "Yolpalas Cinayeti"nde (I) 1900'lü yılların İstanbul'una dair gözlemler yer alır.  "Türk'ün Ateşle İmtihanı"nda (II) I. Dünya Savaşı'ndan Cumhuriyet'in ilan edilmesi arasındaki geçen sürede yaşadığı anılarını anlatır. "Mor Salkımlı Ev"de (III) çocukluk günlerinden başlayarak otuz altı yaşına gelene kadarki hayatını konu edinir. Tatarcık"ta, (IV) fakir bir köyün fakir insanlarını anlatır. Yazar, eserde Batı kültürüyle Doğu geleneklerini şeklen birleştiren kadın tipini ön plana çıkarır. Lale'nin şahsında imparatorluk Türkiye'sinden Cumhuriyet devrine geçişte eski-yeni çatışmalarını ve yeninin zaferine vurgu yapar. "Seviye Talip"te (V) Kurtuluş Savaşı'nı işler.
 
"Halide Edip Adıvar" ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir?
 
A) I          B) II           C) III         D) IV         E) V
 
 
21. "Fütürizm (gelecekçilik)" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
 
A) Sanatta süreklilik, değişkenlik ve hareketliliği savunurlar.
B) Geleneksel tüm sanat anlayışlarına karşı çıkarlar.
C) Geçmişi ve durgun davranışı oldukça önemserler.
D) Geçmişte ait olan her şeyin unutulması, yok edilmesi gerektiğine inanırlar.
E) Şiirde ölçü, uyak ve nazım şekilleri yerine serbest nazmı tercih ederler.
 
 
22. Son zamanların Anadolu halk ozanlığı geleneğinin önemli şahsiyetlerindendir. Özgürlük, demokrasi, barış, laiklik, insan hakları, devrimci özellikleriyle hatırlanır. Halkın sıkıntılarını toplumcu bir bakış açısıyla anlatıp güncel siyasetle ilgili politik şiirler ve taşlamalar kaleme alır. Alevi-Bektaşi geleneğine bağlı bir halk ozanı olan sanatçı, Bektaşi kültürünün dünyaya tanıtılmasında önemli bir rol üstlenir. Daha 24 yaşındayken söylediği "İşte gidiyorum çeşmi siyahım" şiiriyle büyük üne kavuşur. Hoşgörü, sevgi ve doğruluk eserlerinde öne çıkan konulardır. Söz ve besteleri birçok sanatçı tarafından sıklıkla kullanılır. "İşte Gidiyorum Çeşmi Siyahım", "Dom Dom Kurşunu", "Seher Vakti Elinize", "Gidiyorum Kara Gözlüm Ağlama" en bilinen şiirleri olarak ön plana çıkar.
 
Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Âşık Murat Çobanoğlu
B) Âşık Şeref Taşlıova
C) Abdürrahim Karakoç
D) Âşık Veysel Şatıroğlu
E) Âşık Mahzuni Şerif
 
 
23. "Nihal Atsız" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
 
A) Üslubu oldukça sert, ateşli ve keskin olup düşüncelerini de haykırırcasına savunur.
B) Birçok işkence görmesine rağmen karakterinden ve savunduğu ülküden asla geri adım atmaz.
C) Eserlerinde dini önceleyip şiirlerinde özellikle İslamiyet'i ön plana çıkarır.
D) Romanlarında efsane, mitos ve destan geleneğinden yararlanır.
E) Göktürk tarihi konusunda çok derin bilgilere sahip olup bu tarihi yalın bir dille anlatır.
 

24. Farklı birçok dergi ve gazetede şiir, öykü ve tiyatro üzerine yazılmış yazıları yayımlanır. Şehir tiyatrolarında çalıştığı süreçte Ankara İl Radyosu tarafından seslendirilen "Dört Kişilik Bahçe" ve "Ölüm Burnu" isimlerinde iki radyo oyunu hazırlar. Yazı, şiir ve bazı kitapları İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca, Yunanca, Bulgarca, Farsça olmak üzere birçok dünya diline çevrilir. Şarkı sözleri; Sezen Aksu, Ajda Pekkan, Nükhet Duru, Hümeyra, Mor ve Ötesi gibi farklı sanatçılar tarafından yorumlandı. "Osmanlıya Dair Hikayat", "Sahtiyan", "Taziye" önemli eserleri olarak ön plana çıkar.
 
Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Sunay Akın
B) Haydar Ergülen
C) Küçük İskender
D) Murathan Mungan
E) Hüseyin Atlansoy
 
 
 
 
CEVAP ANAHTARI: 1-B 2-A 3-B 4-C 5-C 6-C 7-A 8-C 9-E 10-D 11-B 12-E 13-E 14-D 15-C 16-E 17-C 18-E 19-B 20-E 21-C 22-E 23-C 24-D


Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)