Samiha Ayverdi (1906-1993)

samiha ayverdi

Fikir adamı ve yazar kimlikleriyle tanınan Samiha Ayverdi, 25 Kasım 1905'te İstanbul'un Şehzadebaşı semtinde doğdu. Yarbay İsmail Hakkı Bey ile Fatma Meliha Hanım'ın kızıdır.

Samiha Ayverdi, ilk tahsilini beş yaşındayken mahalle mektebinde yaptı. Daha sonra Süleymaniye Kız Numune Mektebinde eğitim gördü. Özel derslerle kendini yetiştirmeye çalıştı. Zengin bir kütüphanesinin olması yetişmesinde çok büyük katkı sağladı. Fransızcasını çok iyi derecede geliştirdi. Felsefe, tarih, edebiyat ve tasavvuf alanlarında kendini yetiştirdi. Ayrıca güzel sanatlarla ilgilenip keman çalmayı öğrendi.

Samiha Ayverdi, ilk romanı olan "Aşk Budur"u 1938'de yayımladı. 1946'dan sonra özellikle fikir ve tarih yapıtlarına ağırlık verdi.

Samiha Ayverdi, 22 Mart 1993'te İstanbul'da vefat etti. Cenazesi, İstanbul Zeytinburnu'nda bulunan Merkez Efendi Camisi'nin bahçesine defnedildi.


Edebi Kişiliği
 
  • Son dönem Türk edebiyatının önemli şahsiyetlerindendir.
  • Bireyin iç dünyasını esas alan romancılar arasında yer alır.
  • Romanlarını geçmiş ve şimdiki zaman üzerine bina eder. Batılılaşmanın toplum ve ailede yol açtığı sorunları roman kahramanlarının iç dünyalarından yola çıkarak dile getirir.
  • İstanbul'un eski gelenek ve görenekleriyle kendisinin hayat tecrübeleri romanlarının konusunu oluşturur. Tarih, romanlarında çok yoğun bir şekilde geçer.
  • Tasavvuf düşüncesini romanlarında canlandırmak isteyen sanatçı, Hz. Rifa'î'ye bağlılığı, tasavvufu eserlerinde en hâkim tema haline getirir.
  • Yapıtlarında Türk ve Osmanlı Kültürünün derin izlerine rastlanır.
  • İstanbul Türkçesini başarıyla kullanır.
  • En önemli yapıtlarından biri olan "İbrahim Efendi Konağı"nda muhteşem bir devletle şatafatlı bir konağın yıkılışını konu edinir. Eser, geçmişe duyduğu özlemi çok güzel bir şekilde yansıtır.
  • "Batmayan Gün" romanında geçmiş arayışı ön plana çıkar.
  • Samiha Ayverdi, 1878'de Türkiye Milli Kültür Vakfı Armağanı'nı; 1984'te Türk Milli Kültürüne Hizmet Şeref Armağanı'nı kazandı. Ayrıca "Yeryüzünde Birkaç Adım" eseriyle Boğaziçi Başarı Ödülü'nü aldı. 1988'de yayımlanan "Hey Gidi Günler Hey" eseri sayesinde Türkiye Yazarlar Birliği tarafından kendisine Yılın Dil Ödülü verildi. 1992'de İLESAM tarafından verilen Üstün Hizmet Ödülü'nü aldı. 

 

Eserleri

Roman

İbrahim Efendi Konağı

Batmayan Gün

Mesihpaşa İmamı

Ateş Ağacı

Son Menzil

Yaşayan Ölü


Öykü

Mabette Bir Gece


Biyografi

Abide Şahsiyetler


Anı

Bir Dünyadan Bir Dünyaya

Bağ Bozumu

İstanbul Geceleri

 
Ayrıca bakınız


Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder