Eleştirmen ve deneme yazarı kimlikleriyle ön plana çıkan Nurullah Ataç, 21 Ağustos 1898'de İstanbul'da dünyaya geldi. Asıl ismi Ali Nurullah Ata olup Öğretmen Mehmet Ata Bey'in oğludur. İlkokulu bitirdikten sonra 4 yıl Galatasaray Lisesinde okudu. Eğitimini daha sonra İsviçre'de sürdürdü. 1919'da babasının ölümüyle Türkiye'ye döndü. Sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde öğrenimine devam etti fakat öğrenimini tamamlayamadan ayrıldı.
Nurullah Ataç, öğreniminden sonra İstanbul Nişantaşı, Vefa, Üsküdar liseleri ile Adana Lisesinde Fransızca öğretmenliği yaptı. İstanbul Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulu, Gazi Terbiye Enstitüsü, Ankara Atatürk Lisesinde öğretmenlik yaptı. 1945'ten sonra da Cumhurbaşkanı çevirmeni olarak görev yaptı. Bu görevi emekli olana dek sürdürdü.
Nurullah Ataç, ilk şiirlerini Yahya Kemal Beyatlı'nın yönettiği "Dergâh"ta yayımladı. Dünya klasiklerinden özellikle de Fransız, Latin ve Rus klasiklerinden çeviriler yaptı. Daha sonra sadece deneme ve eleştiri türünde eserler kaleme aldı ve çeviriler yaptı. Birçok gazete ve dergide eleştiri ve deneme türünde yazılar kaleme aldı. "Ulus", "Hâkimiyet-i Milliye", "Milliyet", "Posta", "Tan", "Cumhuriyet", "Son Havadis" ve "Dünya" gazetelerinde eleştiri türünde yazılar yazdı. Tiyatro eleştirisi anlamında ilk yazısı olan "Türk Tiyatrosunda İlk Göz Ağrısı" yazısını Dergâh"ta 1921'de yayımladı. 1926'da Leman Ataç ile evlendi. Denemelerini, "Türk Dili", "Ülkü", "Varlık", "Yedigün" ve "Seçilmiş Hikâyeler" dergilerinde yayımladı.
Nurullah Ataç, 17 Mayıs 1957'de İstanbul'da hayata
veda etti.
- Nurullah Ataç, Türk edebiyatının en önemli deneme
ve eleştiri yazarlarındandır.
- Eleştiri yazılarıyla Türk edebiyatında izlenimci
eleştirinin ilk örneklerini veren kişi olarak bilinir.
- Yazın hayatına şiirle başlar. Cumhuriyet
Dönemi'nde sadece deneme ve eleştiri yazıp çeviriler yapar.
- İlk eserlerini "Dergâh"ta yayımlar.
- Cumhuriyet sonrası Türk edebiyatında yol
gösterici rolüne soyunur. Türkiye'de ulusal benliğimizi koruyan bir
Batılılaşma modelinin uygulanmasını önerir.
- Hem deneme hem de eleştiri türünde Türk
edebiyatının önde gelen usta kalemlerinden olan Nurullah Ataç, Türk
edebiyatının modern anlamda ürün veren ilk yazarı kabul edilir.
- Denemelerinde sorgulayıcı ve düşündürücü bir yol
izler.
- "Türkçenin özleşmesi-arılaşması"
konusunda çok önemli çalışmalarda bulunur. Bu düşüncesiyle birçok
sanatçıyı etkiler. Türkçedeki bütün yabancı kelimelerin atılması için
gayret gösterir.
- Arapça ve Farsça kelimelerin bir an önce
atılmasını ister. Eserlerinde Arapçadan dilimize geçmiş diye
"ve" bağlacını kullanmaz onun yerine "ile" bağlacını
kullanır.
- Yazılarına günlük konuşma dilini sokar.
- Üslubunda hafif mizahi unsurlar yer alır.
- Yabancı sözcüklere Türkçe karşılıklar türetir.
- Akıcı, sağlam bir dille eserlerini
oluşturur.
- Yazı dilimizde devrik cümlenin yaygınlaşması
mücadelesini verir.
- Düşünce ve eserleriyle genç sanatçıların
tanınmasında öncülük eder.
- Düşüncelerini dile getirmekten kaçınmayan
Nurullah Ataç, her alanda yenilikçi bir tavır sergiler.
- Montaigne'i örnek alır. Fransızca kitaplar
Nurullah Ataç'ın düşünce dünyasında önemli bir yer tutar.
- Latin, Yunan, Fransız ve Rus klasiklerini Türk
edebiyatına kazandırır. "Benim geleceğe kalacak eserlerim,
onlardır." diyecek kadar çeviriye önem verir. Hayatının büyük bir
kısmını çeviriye ayırarak yetmiş civarında kitap çevirir.
- Roman ve öykü türünde eseri olmayan kişiler
arasında yer alır.
- Nurullah Ataç, tiyatro eleştirmenliğinde Türk
tiyatrosu için yol gösterici olur. Batı tiyatrosunu yakından tanıdığı için
bizim tiyatromuzun gelişmesi için büyük çaba gösterir.
Deneme-Günce-Sohbet
Günlerin
Getirdiği
Karalama
Defteri
Sözden
Söze
Ararken
Diyelim
Söz Arasında
Günce
Okuruma Mektuplar
Ayrıca
bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder