Çocuk Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gerekenler

 

Çocuk eğitimi oldukça önemlidir. Çocukların erken yaşlarda edindikleri iyi veya kötü davranışlar çoğu zaman kalıcı olabilmektedir. Onun için çocuk eğitimini bilinçli bir şekilde yapmak gerekir.

Çocuk eğitimi, anne ve babasının eğitimi, tutum ve davranışları ile de doğrudan ilişkilidir. Onun için önce kendi eğitimimizden başlamak gerekir. Anne ve baba çocuk için çok önemli rol modeldir. Çocuklar, en çok anne ve babaya bakarak hayatı izler. Konuşma ve davranışlarda anne ve babanın izini sürer. Bizdeki saygı, sevgi, dürüstlük, fedakârlık, cömertlik, yardımseverlik, hoşgörü, nezaket hangi ölçülerde ise çocuklarımızda da genellikle benzer şekilde gelişir. Unutmayalım ki çocuklarımız sözlerimizin değil davranışlarımızın eseridirler.

Çocuklara çok küçük yaşlardan itibaren özgüven aşılamak gerekir. Bunun için çocuğa güvenmek yanlış yaptığı takdirde eleştiriyi dozunda yapmak oldukça önemlidir. Belirli bir düzeye kadar eleştiri gerekli fakat daha ilerisi çocukta önemli bir özgüven kaybına yol açacaktır. Sürekli eleştirilen, başka kişiler ile karşılaştırılan, öfke ve baskıya maruz kalan çocuklar özgüven kazanmakta zorlanır.

Disiplini olabildiği kadar adil ve tutarlı bir şekilde sürdürmek çocuk eğitiminde oldukça önemlidir. Tutarlı olmak, aile içinde adaleti ve düzeni belli bir disiplinle sağlamak çocukta sorumluluk bilincinin yerleşmesine ve bu bilincin gelişmesine önemli bir imkan sağlar. Bunun için çocukla açık bir iletişim kurmak ve dürüst bir ilişki geliştirmek gerekir. Anne ve babanın, çocuk için koyulan sınırları çocuk aştığı takdirde kırıcı olmadan çocuğun anlayacağı şekilde çocuğa aktarmaları gerekir. Çocuklara karşı ne katı bir disiplin uygulanmalı ne de çocuklar tamamen başıboş bırakılmalıdır.

Çocuğun içinde olduğu bir problemi çocuk ile konuşup çözümünü bulmak gerekir. Bu durumda çocuğa sık sık söz hakkı vererek çocuğun kendisini ifade etmesini sağlamalıyız. Bu durum hem çocuğun özgüvenini hem iletişim becerisini hem de sorumluluk bilincini önemli oranda geliştirir. Aileye olan aidiyeti de artar. Sorunları kendi sorunu gibi görüp çözüm noktasında da kendine pay çıkarmaya çalışır.

Çocuk eğitiminde önemli bir husus da çocuğa etkili bir dinleme alışkanlığı kazandırmaktır. Bunun en etkili yolu da anne ve babanın bu kültürü edinmiş olmalarıdır. Anne ve babanın anlatılan şeylerde iyi birer dinleyici olmaları özellikle çocuğun kendisi ile olan sözel iletişimlerinde çocuğu sabırla dinlemeleri, çocuk soru sormak istediği zaman çocuğu araya bir şey katmadan çocuğun kendini ifade etmesine ortam hazırlamaları çocuğun iletişim becerilerinin gelişiminde oldukça pozitif etki oluşturacaktır.

Anne ve babanın çocuk ile çocuklaşmaları çocuk eğitiminde oldukça önemlidir. Çocuğun seviyesine inip onunla oyunlara katılmalı, çocukla birlikte başladığı etkinlikleri birlikte bitirmeli, çocuklar oyunlarda çok dikkatli oldukları için çocuğa bazı temel alışkanlıkları oyunlar aracılığı ile kazandırmalıdır.

Çocuğun olumsuz bir davranış sergilemesi durumunda anne ve baba yalnızca o davranışa odaklanmalıdır. Bu durumda davranışı değil de çocuğu eleştirmek oldukça yanlış bir davranıştır.  

 

Çocuk Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gereken Hususları Kısaca Özetlersek:

• Çocukla birlikte seçtiğiniz kitabı okuyun ve onu kritik edin.
• Çocuğun yaptığı etkinliklere katılın ve çocuk ile birlikte rol alın
• Çocuğun olumlu davranışlarını ölçülü bir şekilde övün.
• Çocuğu başkalarının yanında asla eleştirmeyin.
• Kahvaltı kültürünü alışkanlık edinmesi için kahvaltıyı sürekli teşvik edin
• Yemek saatlerinde çocuğun aile ile birlikte sofraya oturmasını sağlayın.
• Yemeği televizyonun önünde yemesini kesinlikle önleyin.
• Çocukları uygun giyindirin. Sonradan bu alışkanlığı düzeltmek çok zor olacaktır.
• Çocukla emir vererek değil nazik bir dil ile ve rica ederek iletişim kurun.
• Hatalarını çocuğun anlayacağı bir dil ile ve kırıcı olmadan ifade edin.
• Çocuğun şefkat, adalet, hoşgörü, yardımseverlik, paylaşma ve tevazu gibi önemli değerler edinmesini sağlayın.
• Çocuğu eleştirirken de mutlaka ölçülü olun. Çocuğu başkasıyla asla kıyaslamayın.
• Çocuğa sık sık ceza vererek çocuğun alışkanlıklarını bu yol ile değiştirmesini sağlamayın.
• Çocuklar, çok meraklı oldukları için çocukların merak ettiklerine mutlaka tercüman olun.
• Çocuğa her şeyi bildiğinizi benimsetme yoluna asla gitmeyin. Bilmediğiniz şeylerin olduğunu da bilsin.
• Çocuklarınıza ne kadar başarılı biri olduklarını değil ne kadar gayretli olduklarını söyleyin.
• Sizinle bir şey konuşmak istediklerinde mümkün ise ertelemeyin. Kendisinin önemsiz olduğunu düşünüp hayal kırıklığı yaşayabilir.
• Çocuklarınızı toplumsal beklenti ve duyarlılıklara açık hale getirin.
• Çocuklarınızın yanında adil ve tutarlı olun.
• Çocuğunuza karşı sevecen olun. Sadece sözel dil ile değil sözel olmayan dille de iletişim kurun.
• Eleştiriyi ölçülü ve yapıcı kılın. Çocuklarda özgüven kaybına asla yol açmayın.
• Tüm çocuklarınızı eşit derecede sevmeseniz de bunu onlara yansıtmayın. Adaleti gözetin
• Onların ilk dönemlerinde onlara kesinlikle bağırmayın ve şiddet uygulamayın.
• Çocuğun, kıskanç ve stresli olduğu zamanlar olur. Bu durumda sakinlikle bunun geçmesini bekleyin.
• Çocuğun her isteğini yapmayın veya her istediğini de almayın.
• Birbirleri ile sürekli bağırarak ve birbirini azarlayarak konuşan çocuklar aynı davranışları kendi anne baba ve kardeşlerine gösterdiklerini unutmayın.
• Çocuklarınıza güvendiğinizi farklı zaman ve ortamlarda hissettirin. Bu, onların kişilik gelişiminde de oldukça önemlidir.
• Çocuğunuzu planlarınıza bir şekilde ortak edin. Onların fikirlerini alın. Onunla birlikte zaman geçirin.
• Çocuğunuzla cep telefonunuzdan çok daha fazla oyun oynayın. Çocuğunuzun benlik gelişimini çok olumlu etkileyecektir.
• Çocuğunuzun sağlıklı bir beslenme kültürü edinmesini sağlamaya çalışın.