Edebiyat Okulu: AYT Edebiyat Branş Denemesi 7

1. Aşağıdaki cümlelerde geçen deyimlerden hangisinin anlamı yanlış verilmiştir?

A) Filinta gibi: İnce, uzun boylu kişi.
B) Hanya'yı Konya'yı Öğrenmek: Dünyanın kaç bucak olduğunu anlamak.
C) Kafayı tütsülemek: Kafasına şapka geçirmek.
D) Habbeyi kubbe yapmak: Küçük bir şeyi pek büyükmüş gibi göstermek.
E) Hır çıkarmak: Kavga, gürültü etmek.

2. İnsana kendi işi ağır gelmez.

Yukarıdaki ifadeyi en iyi açıklayan söz hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Her horoz kendi çöplüğünde öter.

B) Kuzguna yavrusu anka görünür.

C) Su testisi suyolunda kırılır.

D) İş, insanın aynasıdır.

E) Hamala semeri yük değildir.

3. "Dünyayı yöneten, kalem, mürekkep ve kâğıttır."

Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır?

A) Dünyayı yönetmek ancak güçlü olmakla mümkündür.

B) Kalem, mürekkep ve kâğıdın gücü dünyanın gücüne bir gün yetişecektir.

C) Güçlü kişiler, kalemi güçlü olan kişilerdir.

D) Kalem, kâğıt ve mürekkebin gücünden daha büyük bir güç yoktur.

E) Büyük güç sahibi bir ülke olmak istiyorsak sanatçıları el üstünde tutmamız gerekir.

4. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bir "küçümseme cümlesi" değildir?

A) Bir başarı belgesi almakla kişi yönetici olmaz.

B) Ayda 500 lira ile kimse bu işte çalışmaz.

C) Bu problemi sokaktaki bir vatandaş dahi çözer.

D) İki şarkı söyleyenler kendilerini sanatçı olarak görüyor.

E) Bir plaket ile şair olduğunu sanıyorsa yanılıyordur.

5. Uçun kuşlar uçun doğduğum yere;

Şimdi dağlarında mor sümbül vardır.

Ormanlar koynunda bir serin dere,

Dikenler içinde sarı gül vardır.

Yukarıdaki şiirin teması aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yaşama sevinci

B) Memleket özlemi

C) Ayrılık

D) Sevgi

E) Özgürlük

6. Kış gününde güller bitmez

Dalında bülbüller ötmez

Can arzular elim yetmez

Gönül selâm ister şimdi

Yukarıdaki şiir için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Şiirin ilk üç dizesindeki "-t" sesleri yarım kafiyedir.

B) Nazım birimi dörtlüktür.

C) Hece ölçüsünün 8'li (4+4) kalıbıyla yazılmıştır.

D) Kafiye örgüsü çapraz uyaktır.

E) "-mez" eki geniş zamanın olumsuzu olduğu için yani hem yazılış hem de görev aynı olduğu için rediftir.

7. Başka sanat bilmeyiz karşımızda dururken
Söylenmemiş bir masal gibi Anadolu'muz
Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken
Sana uğurlar olsun ayrılıyor yolumuz

Yukarıdaki şiirle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Nazım birimi dörtlüktür.

B) 14'lü hece ölçüsüyle yazılmıştır?

C) Hece ölçüsünün 5+5+4 duraklarından oluşmuştur.

D) Kafiye örgüsü çapraz uyaktır.

E) "Anadolu'muz" ve "yolumuz" sözcüklerinde geçen "-muz" ekleri rediftir.

8. Görmüş geçirmiş, anasının gözü bir horoz

Tünemiş bir ağacın dalına.

Kurnaz tilki, sesini yumuşatarak, ona

Dedi ki: "Kardeşçiğim, artık dostuz;

Barış oldu hayvanlar arasında.

Müjde getirdim sana, in de bir öpüşelim;

Ama Allah aşkına oyalanma

Çünkü bilirsin ya başımdan aşkın işlerim.

Oysaki siz serbestsiniz daima,

İşleri düşünmeyebilirsiniz;

Hem artık size yardım da ederiz.

Ama, kuzum, in de aşağıya bir

Doya doya öpeyim gözlerinden"

"Kardeşim" dedi, horoz. Bu mutlu haberinden

Daha güzel bir haber almazdım şüphesiz.

Yukarıdaki dizelerdeki en belirgin söz sanatı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde verilmiştir?

A) Kinaye

B) Tevriye

C) Teşbih (benzetme)

D) İntak (konuşturma)

E) Tecahül-i Arif

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "tezat" sanatı yoktur?

A) Seher vakti çaldım yârin kapısın

Baktım yârin kapıları sürmeli

B) Gülmek ol goncaya münasiptir
Ağlamak bu dil-i hazine gerek

C) Ömrümde zararsız günümü bilmem
Her senede yüz milyonluk kârım var

D) Ya gezen bir ölü yahut gömülen bir diriyim,

Mumyadır canlı da cansız da bu kabristanda

E) Rüzgâr ile dallarımız atışır

Yas ile sevincim yıkışır dağlar

10. "Divanü Lugati't-Türk" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Eserin içerisinde hece ölçüsüyle yazılmış birçok dörtlük yer almaktadır.

B) Türk lehçelerinde yer alan harflerin alfabe sıralarına göre tanzim edilmiş, eserde örnek cümleler de yer almıştır.

C) Birden fazla yazma nüshası vardır.

D) Eserin düzyazı ile yazılmış olması onu diğer eserlerden ayırır.

E) Eserde yer alan sagu ve koşuk gibi şiir parçaları eserde nazmın da olduğunu gösterir.

11. Türk edebiyatında savaşları konu alan yapıtlara verilen isimdir. Bu türde dine düşman olan kişilerin üzerine yapılar seferler ve bu seferlerde gösterilen kahramanlıklar konu edinilir.

Yukarıda sözü edilen Tekke (Tasavvuf) Edebiyatı türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gazavetname

B) Fütüvvetname

C) Menakıbname

D) Battalname

E) Pendname

12. Sözlü anlatımın yazıya geçirilmesiyle halk nesri oluşmuştur. (I) Halk Edebiyatı'nda, hikâyelerinde hem nesir hem de nazım bulunur. Yani ikisi iç içedir. (II) Halk Edebiyatı nesrinin dili oldukça ağır ve savruktur. (III) Halk Edebiyatı nesrinin en önemli eserleri halk hikâyeleridir. (IV) Kerem ile Aslı, Arzu ile Kamber, Ferhat ile Şirin halk hikâyelerine örnek verilebilir. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "Halk Edebiyatı'nın nesri" ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

13. Pendname, (I) Güvahi (II) tarafından nasihatname (III) türünde kaleme alınan bir eserdir. Gazel (IV) tarzında kaleme alınmış olan eser 2133 beyitten oluşmuştur. Kenzü'l Bedayi, (V) Güvahi'nin Yavuz Sultan Selim adına, Türkçe atasözlerini derlediği eseridir.

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

14. Divan Edebiyatı sanatçılarından olan "Nef'i" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Divan Edebiyatı'nın en ünlü hiciv şairi olan Nef'i, en yüksek mevkide olanları bile hicvetmekten geri durmamıştır.

B) Güzel söz söylemeyi amaçladığından dili, ağdalı, süslü, sanatlı ve dolayısıyla ağırdır.

C) Mesnevi türünde önemli eserler ortaya koymuştur.

D) En çok mübalağa ve tezat sanatına başvurmuştur.

E) İran edebiyatını iyi bildiğinden şiirde abartmalara, söz oyunlarına ve betimlemelere büyük önem vermiştir.

15. Bentlerle kurulan oldukça uzun olan Divan Edebiyatı nazım biçimine terkibibent denir. (I) Terkibentlerde felsefi düşünceler, yaşamdan ve talihten şikâyet, toplumsal eleştiriler, dini ve tasavvufi konular işlenir. (II) Bentler, hane bölümünden ve vasıta beytinden oluşur. (III) Terkibibentlerin son bölümüne hane bölümü denir. (IV) Türk edebiyatında en tanınmış terkibibent şairi 16. yüzyılda yaşamış olan divan şairi Bağdatlı Ruhi'dir. (V)

"Terkibibent" nazım şekli ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

16. Şairlik ve hekimlik kimliğiyle öne çıkan sanatçı, 14. yüzyılda Anadolu'da yetişmiş en büyük divan şairi kabul edilir. Kendi döneminde en fazla eser veren şair olarak bilinir. Dini konuları işlediği şiirlerinde tasavvufa derin yer vermiş, gazel, mesnevi ve kaside türünde oldukça başarılı olmuş, İran şiirinin öz ve şekil özelliklerini Türkçe olarak kaleme aldığı şiirlerinde uygulamaya çalışmıştır. Geniş bir kültüre sahip olan sanatçı, şark mitolojisi hakkında da derin bilgiye sahip olmasıyla bilinir. Eğlence, aşk, tabiat ve tarih, şiirlerinin temasını oluşturur. "Divan" sahibi olan ilk Anadolu şairidir. Eserlerinde ağırlıklı olarak din dışı konuları işlemiştir. En önemli ve kendisine büyük ün kazandıran eseri "İskerdername"dir. "Cemşid-i Hurşit" diğer önemli bir eseridir.

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ahmedi

B) Taşlıcalı Yahya

C) Âşık Paşa

D) Nef'i

E) Baki

17. "Namık Kemal" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ziya Paşa'nın edebiyat anlayışını eleştirip edebiyatımızda eleştiri çığırını açar.

B) Yaşadığı devrin birçok yenilik yanlısı gazetesinde yazı yazan sanatçı çeşitli konularda beş yüz civarında makale de kaleme alır.

C) Heyecanlı ve kavgacı kişiliğinin bir sonucu olarak coşkulu ve hitabetvari üslubuyla dikkat çeker.

D) En çok roman türünde eser kaleme alır.

E) Tanzimat Edebiyatı'nın en gür sesli sanatçısı olarak bilinir.

18. I. Halk Edebiyatı nazım biçimlerinden faydalanır.

II. Eserlerinde sade, açık, anlaşılır bir dil tercih etmiştir.

III. Halk dilinde kullanılmayan kelimeleri sadece ahenk yaratmak amacıyla seçip kullanmıştır.

IV. Edebiyat tarihi ve sözlük çalışmalarıyla ilgilenmemiştir.

V. Hece ölçüsüyle yazdığı şiirleri de mevcuttur.

"Muallim Naci" ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

19. Cenap Şahabettin, hece ölçüsüne hep karşı durmuş, onu küçümsemiş, hece ölçüsünü "parmak hesabı" (I) olarak nitelendirmiş ve hece ölçüsünün bir nazım ölçüsü olamayacağı görüşünü savunmuştur. Kafiye konusunda da "Kafiye göz içindir." (II) anlayışını benimsemiştir. "Serbest müstezat" (III) nazım biçimini geliştirerek başarıyla kullanmıştır. Ayrıca "sone" (IV) nazım biçimini de başarıyla kullanan şairler arasında yer alır. Şiirlerinde "betimleme" (V) de oldukça önemli bir unsur olarak öne çıkar.

"Cenap Şahabettin" ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

20. Yakup Kadri Karaosmanoğlu'na ait aşağıdaki eserlerden hangisi "anı" türünde kaleme alınmamıştır?

A) Zoraki Diplomat

B) Politikada Kırk Beş Yıl

C) Anamın Kitabı

D) Rahmet

E) Vatan Yolunda

21. Modernistler, lâik düşünce yapısına sahip kişiler olup, toplumsal hayatta bilim ve aklı esas alırlar. (I) Modernizmde insan karmaşık bir varlık olarak ele alınır. (II) Modernizm, insan merkezci bir anlayışı benimser. (III) Modernist eserlerde toplumdaki değer çatışmaları, fertlerin bunalımları ve karmaşık ruh halleri anlatılır. (IV) Modernizmde, bilinç akışı, iç diyalog ve iç konuşma teknikleri reddedilmiş geleneksel yapı ve anlatım teknikleri kullanılmıştır. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "modernizm" ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

22. "1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Bu dönemin temsilcileri şiiri ideolojik bir çizgiye çekip kendilerini toplumun sözcüsü sayarlar.

B) Kentleşme, işçi sınıfı, kadın, kadın hakları temaları en çok işlenen konular arasında yer alır.

C) Eserlerde geleceğe duyulan kuvvetli inanç, direnme ve isyan gibi temalar işlenir.

D) İçerikten çok biçime önem verilir.

E) Sanata, ideolojik bir yaklaşım görülür. Estetik, ikinci planda kalır.

23. İkinci Yeni hareketinin önemli sanatçılarındandır. İlk şiir kitabı olan "Soğuk Otların Altında" ile yazın hayatına başlar. Mitoloji ve halk edebiyatı eserlerinde önemli izler oluşturur. Türkü ve koşma tadında özgür çağrışımlarla neşeli şiirler kaleme alır. Eserlerinde konuşma dili ön plana çıkar. "Selam Olsun", "Güneş Topla Benim İçin", "Memik'e Ağıt" isimli şiirleriyle ünlenir. Çocuk kitapları da kaleme alan sanatçı 70 civarında kitap çevirip, şiir antolojileri hazırlar. Birçok şiiri bestelenir. Ahmet Kaya'nın "Üşür Ölüm Bile" ve "Gül Dikeni" şarkılarının sözleri ile Zülfü Livaneli'nin seslendirdiği "Memiş Oğlan", "Güneş Topla Benim İçin" şarkılarının sözlerinin de sahibidir.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ülkü Tamer

B) Ece Ayhan

C) Edip Cansever

D) Cemal Süreya

E) İlhan Berk

24. Aşağıdaki eserlerden hangisi "Necip Fazıl Kısakürek"e ait değildir?

A) Bir Adam Yaratmak

B) Örümcek Ağı

C) Mahur Beste

D) Para

E) Tohum