AYT Edebiyat Branş Denemesi 6

1. "Son" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı anlamda kullanılmıştır?

A) Son maçta da bir varlık gösteremeden maçı bitirdi.

B) Herkes son sözü büyük bir heyecanla bekliyordu.

C) Haberi duyunca son gücüyle ayakta durmaya çalışıyordu.

D) Son konuları öğretmenimiz daha bir heyecanla anlattı.

E) Son kuşlar da uçtu bu gurbet diyarından.

 

2. Aşağıdaki neden-sonuç cümlelerinin hangisinde bir neden, iki sonuç yer almaktadır?

A) Parayı verirsen hem maçı izlersin hem de sinema bileti alırsın.

B) Yola çıkmak için hem azık hazırladı hem de sıkıca giyindi.

C) Çok az çalışması hem başarısızlığa yol açtı hem de mutsuzluğu doğurdu.

D) Kadrin bilmeyenler alır eline, onun için boynun eğri menekşe.

E) Böbrek yetmezliği Mustafa'yı genç yaşta diyalize mahkûm etmişti.

 

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "dolaylı anlatım"a başvurulmamıştır?

A) Öğretmenimiz; sınavların zamanında yapılacağını, söyledi.

B) Voltaire; her insanın, yapmadığı tüm iyiliklerden suçlu olduğunu, söyler.

C) Ahmet, yarın size geleceğini, söyledi.

D) Andre Gide: "İnsanın hayatı, insanın hayalidir." der. 

E) Sorgulanmayan yaşamın yaşanmaya değer olmadığını söyler, Sokrates.

 

4. Şiire yaşlı bir şair gibi başlamak, şiiri genç bir şair gibi sürdürmek gerekir.

Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır?

A) Şiir hem deneyimin hem de coşkunun ürünüdür.

B) Bazı şiirlerde düşünce bazılarında duygu ön planda olur.

C) Sürekli çalışan ve kararlı olan kişiler gerçek şair olurlar.

D) Şiire başlamak için belli bir yaşa gelmek şarttır.

E) Şairlerin eser sayısı ile yaşları arasında bir ilişki kurulabilir.

 

5. Nefes almak, içten içe, derin derin

    Taze, ılık, serin,

    Duymak havayı bağrında

    Nefes almak, her sabah uyanık

    Ağaran güne penceren açık

    Bir ağaç gölgesinde, bir su kenarında

    Üstünde gökyüzü, ufuklara karşı

    Senin her yer: Caddeler, meydan, çarşı…

    Kardeşim, nefes alıyorsun ya!

    Koklar gibi maviliği, rüzgârı öper gibi,

    Kana kana, doya doya…

    Nefes almak, kolunda bir sevgili,

    Kırlarda, bütün bir pazar tatili

    Bahar, yaz, kış.

    Sürahide, ışıl ışıl içilecek su

    Deniz kokusu, toprak kokusu, çiçek kokusu

    Yüzüne vuran ışık, kulağına gelen ses.

    Ah bütün sevdiklerim, her şey, herkes…

    Anlıyorum, birbirinden mukaddes,

    Alıp verdiğim nefes.

 

Yukarıdaki şiirin teması aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Özlem           

B) Yaşama Sevinci            

C) Ayrılık          

D) Ölüm          

E) Yalnızlık

 

 

6. "Serbest ölçü" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

 

A) Herhangi bir ölçünün kullanılmadığı şiirlerin ölçülerine denir.

B) Cumhuriyetten sonra büyük bir gerileme göstermiştir. 

C) Serbest ölçü ile yazılan şiirlere serbest şiir denir.

D) Serbest şiirler uyaksız şiirlerdir.

E) Serbest şiirlerde konu sınırlaması söz konusu değildir.

 

 

7. "Didaktik şiir" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

 

A) Bilgi ve öğüt içeren şiirlere denir.

B) Duygusal yönü zayıf olan didaktik şiirlerde ahlaki bir ders vermek ve bilgi aktarmak amaçlanır.

C) Düzyazıya en zor çevrilebilen şiir türüdür.

D) Didaktik şiirler daha çok ölçülü ve kafiyeli şiirlerdir.

E) Didaktik (öğretici) şiirlerin dil ve anlatımda sanatsallık, süslülük, estetik, imgeleme gibi özellikler ikinci planda kalır.

 


8.  O çay ağır akar, yorgun mu bilmem

     Mehtabı hasta mı, solgun mu bilmem?

     Yaslı gelin gibi mahzun mu bilmem?

     Yüce dağ başında siyah tül vardır.

 

Yukarıdaki dizelerdeki en belirgin iki söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?

 

A) Teşhis (kişileştirme), tezat (zıtlık)

B) Kinaye, tevriye

C) İntak (konuşturma), tezat (zıtlık)

D) Teşhis (kişileştirme), Teşbih (benzetme)

E) İntak (konuşturma), Teşbih (benzetme)

 

 

9. Güle naz

    Bülbül eyler güle naz

    Girdim bir dost bağına

    Ağlayan çok gülen az

 

Yukarıdaki dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Tevriye            

B) Cinas              

C) Tecahül-i Arif               

D) Tariz             

E) Telmih

 


10.  Destanda Uygur ülkesine refah, sağlık, başarı ve bereket getiren Kutlu Dağ adındaki kayanın Çin'e götürülmesinin ardından ülkenin türlü felaketlerle karşılaşması, bunun sonucunda da Uygurların yurtlarını terk edip gitmeleri anlatılmaktadır.

 

Yukarıda sözü edilen Türk destanı aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Türeyiş                

B) Bozkurt                  

C) Göç                

D) Şu                  

E) Manas

 

 

11. "Tekke (Tasavvuf) Edebiyatı" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

 

A) Kurucusu 12. yüzyılda Doğu Türkistan'da yetişen Hoca Ahmet Yesevi'dir.

B) Tasavvuf kültürünün Anadolu'da yaygınlaşmasında Alevi-Bektaşi çizgisindeki şairlerin rolü oldukça fazladır.

C) Tekke (Tasavvuf) Edebiyatı'nda hem aruz hem de hece ölçüsü kullanılmıştır. Aruz ölçüsü daha çok kullanılmıştır.

D) Tekke (Tasavvuf) Edebiyatı İslamiyet'in etkisiyle ortaya çıkmış bir edebiyattır.

E) Tasavvuf (Tekke) Edebiyatı'nda Allah aşkı, insan, ibadet, ahlak, doğruluk gibi konular işlenmiştir.

 


12. Asıl adı İbrahim, mahlası Lütfi olan sanatçı 18. ve 19. yüzyılda yaşamış Âşık Edebiyatı saz sanatçısıdır. Bolu-Gerede'de dünyaya gelmiştir. İstanbul, Konya, Mısır'da bulunmuş sonrasında ise tekrar köyüne dönmüştür. Aşk yüzünden usturayla kendini öldürmeye teşebbüs etmiş bu yara izinden mahlasını almıştır. Âşık kahvelerine saz çalarak şiir söyleyerek geçimini sağlamaya çalışmıştır. Sanatçının divan, tasavvuf ve halk edebiyatlarıyla ilgili geniş bir kültürü vardır. Bektaşi geleneklerine bağlı bir şair olup şiirlerinde Bektaşilik'in izlerine rastlanır. Beşeri aşk, din, tasavvuf, sosyal ve toplumsal içerikli konular, dert, gurbet, sıkıntı şiirlerinin ana temasını oluşturur.

 

Yukarıda sözü edilen Âşık Tarzı Halk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Dertli             

B) Bayburtlu Zihni          

C) Ruhsati            

D) Seyrani          

E) Sümmani

 

 

 

13. Gazelin ilk beytine doğma anlamına gelen "matla"; (I) son beytine de kesme anlamına gelen "nesib", (II) en güzel beytine "beytü'l gazel"  (III) ya da "şah beyit", bütün beyitlerinde aynı konu işlenmişse buna "yek-ahenk", (IV) bütün beyitler aynı söyleyiş özelliğine sahipse buna "yekavaz" (V) gazel denir.

 

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

 

A) I        B) II             C) III            D) IV            E) V 

 

 

14. "Divan Edebiyatı" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

 

A) Dil, konu ve biçim özellikleri açısından Arap ve Fars edebiyatının etkisi altında gelişen bir edebiyattır.

B) Eserlerinin tamamı yazılı olan bir edebiyattır.

C) Anlatılış biçiminden ziyade anlatılan şey önemlidir.

D) Medrese kültürü altında şekillendiği için saray ve çevresi denilen yüksek zümreye hitap etmiştir.

E) Soyut bir edebiyattır. İnsan, gerçekte olduğundan farklı ele alındığı için geniş halk kitlesinden kopuktur.

 

 

15. Genç yaşta seyahat etme, yeryüzündeki toplulukların örf adet ve gelenekleriyle tanışma, farklı medeniyet ve mimari yapıtlar görme hevesine kapılır. Bir rüya üzerine meşhur gezilerine başlar. Bir gece rüyasında Ahi Çelebi Camisi'nde oldukça kalabalık olan bir cemaat içerisinde Peygamberimizi (SAV) görür. Duasında "Şefaat ya Resulallah" diyecekken, kapıldığı heyecan neticesinde "Seyahat ya Resulallah" der. Peygamberimiz de (SAV) ona şefaatini müjdeler ve seyahat etmeyi ihsan eder. Böylece ömrünün sonlarına dek sürecek çeşitli tehlike ve sorunlara rağmen bir türlü vazgeçmeyeceği uzun seyahati başlar.

 

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Katip Çelebi          

B) Enderunlu Fazıl          

C) Naima          

D) Nabi      

E) Evliya Çelebi   

     

 

16. Aşağıdaki Divan Edebiyatı nazım biçimlerinden hangisi "bent nazım birimi" ile oluşmamıştır?

 

A) Murabba             

B) Tuyuğ                

C) Şarkı              

D)Tardiye              

E) Terkibibent

 


17. Cümleleri kısa ve anlaşılırdır. (I) Halka düşüncelerini ulaştırmayı en önemli ilke olarak görmüştür. (II) Edebiyat ve tiyatroda yani düzyazılarında oldukça sade bir dil kullanır. (III) Şinasi, her alanda Türkçe kaygısı gütmüş bir sanatçı olarak da bilinir. (IV) Mazmunları ve söz sanatlarını şiir türündeki eserlerinde ön plana çıkarmıştır. (V)


Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde  "Şinasi" ile ilgili bir bilgi yanlışlığı vardır?

 

A) I             B) II            C) III          D) IV         E) V

 

 

18. Aşağıdaki eserlerden hangisi "Abdülhak Hamit Tarhan"a ait değildir?

 

A) Bunlar Odur

B) Divaneliklerim Yahut Belde

C) Küçük Şeyler

D) Tezer

E) Finten

 

 

19. Asıl mesleği doktorluk olan sanatçı, Servetifünun Edebiyatı'nın önemli şairlerinden biridir. Hem şiir hem de düzyazı türünde eserleri vardır. Şairliği ile bilinir. Sembolizmden etkilenen sanatçı sembolizm akımının Türk edebiyatındaki öncülerindendir. Hatta Türk şiirine sembolizmi ve parnasizmi sokan şair olarak bilinir. Şiirde müziğe ve biçim güzelliğine önem vermiş, iç ahengi de oldukça önemsemiştir. Bu da sanatçının ne denli sembolizm akımının etkisinde kaldığını göstermektedir.

 

Yukarıda sözü edilen Servetifünun sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Ali Ekrem Bolayır

B) Tevfik Fikret

C) Cenap Şahabettin

D) Ahmet Hikmet Müftüoğlu

E) Hüseyin Suut Yalçın

 


20. "Faruk Nafiz Çamlıbel"e ait aşağıdaki eserlerden hangisi farklı türde kaleme alınmıştır?


A) Özyurt               

B) Zindan Duvarları

C) Suda Halkalar

D) Bir Ömür Böyle Geçti

E) Heyecan ve Sükûn

 

 

21. Romanlarından "Babalar ve Oğullar" ona büyük ün kazandırır. Yazar, bu eserinde iki kuşak arasındaki çekişmeyi ve toprak köleliğinin kaldırılmasından sonraki dönemi anlatır. Yayımlandığında çok büyük ses getirir. Nihilizm yani Hiççilik akımının ilk romanı olarak bilinir. Reformist ve radikal akımların çatışmasından oluşan nihilizm, eserde üzerinde durulan önemli bir unsur olarak ön plana çıkar. "Bir Avcının Notları" ona büyük bir ün kazandıran başka bir yapıtıdır. 25 öykü barındırır. Köylülerin yaşam tarzı, toprak ağaları bu eserdeki öykülerin başlıca konularını oluşturur.

 

Yukarıda sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Aleksandr Puşkin

B) İvan Turgenyev

C) Anton Çehov

D) Nikolay Gogol

E) Mayakovski

 

 

22. Modernizmi esas alan sanatçılardandır. İslami kimliği ile tanınır. Eserlerinde geleneksel ahlak anlayışını öne çıkarır. Değerlerinden koparılmış aynı zamanda modern kentlerin varoşlarında yaşayan kişilerin acılarını, yalnızlıklarını, bunalımlarını derinlemesine işler. Aile kavramındaki çatışma ve parçalanmışlık da eserlerinde işlenen önemli kavramlar olarak öne çıkar. Kültür şokuna karşı kişilerin tasavvufa yönelmelerini tavsiye eder. Eserlerinde gözlem önemli bir öğe olarak yer alır. Bu anlamda "ayrıntı avcısı" olarak adlandırılır. Öykülerinde temel öğe olarak insan ve insan ruhunu esas alır. Bazı yazılarında "A. Gaffar Taşkın" adını kullanır. "Denize Açılan Kapı", "İki Dünya", "Çok Sesli Bir Ölüm" eserleriyle ön plana çıkan sanatçı aynı zamanda 2015, T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü'nün de sahibidir.

 

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

 

A) Samim Kocagöz       

B) Rasim Özdenören         

C) Bilge Karasu  

B) Orhan Hançerlioğlu

E) Bahaeddin Özkişi

 


23.
 "Birinci Yeni (Garipçiler)" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

 

A) Konuşma diliyle halk ağzının şiirde yer alması gerektiğini vurgularlar.

B) Şiirde sıradan insanları ve her şeyin konu olarak yer alması gerektiğini savunurlar.

C) Şiirde o zamana kadar kullanılmayan bazı sözcükleri kullanırlar.

D) Şiirde, hece ölçüsünü savunurlar.

E) Akıl, anlam ve somut gözlemin; hayal, ilham ve duygunun yerine geçmesi gerektiğini dile getirirler.

 

 

24. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'ndaki "öz (saf) şiir anlayışı" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

 

A) Kendilerini her türlü fikir eğilimlerinin dışında tutarak sadece "estetizm" kavramına yoğunlaşırlar.

B) Şiirde sembolizm ve empresyonizm akımının etkisindedirler.

C) Şiiri bir biçim sorunu olarak ele alırlar. Şiir dilini her şeyden üstün görürler.

D) Şiirde edebi sanatlar, imge, iç ahenk, redif, kafiye, ritm gibi unsurları çokça önemserler.

E) "Sanat, toplum içindir." anlayışı doğrultusunda eserlerini oluştururlar.

 

 

 

CEVAP ANAHTARI: 1-C 2-C 3-D 4-A 5-B 6-B 7-C 8-D 9-B 10-C 11-C 12-A 13-B 14-C 15-E 16-B 17-E 18-C 19-C 20-A 21-B 22-B 23-D 24-E

 

Ayrıca bakınız



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder