AYT Edebiyat Branş Denemesi 3

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çekmek" kelimesi "tükenmek" anlamında kullanılmıştır?
 
A) Kendimi bildim bileli her şeyi kendine çekiyordu amcamın oğlu.
B) Her şart altında kredi çekmeye karşı çıktım.
C) Gömleğin anlaşılan bu yıkamadan sonra yine çekmiş.
D) Nedense herkesin kahrını çekmek ona düşmüştü.
E) Evinin yanındaki toprak biriken suları iyice çekmiş.
 
 
2. I. Ahmet Hamdi Tanpınar'ın dil ve anlatımı eserlerini klasik yapıtlar arasına sokmuştur.
  II. Yazar; betimlemelerde abartıya kaçmış; soyut kavramları somutlaştırarak kavratmayı amaçlamıştır.
   III. Sözcük ve söz öbeklerini cümlelere ustalıkla yerleştirmesi esere ayrı bir hava katmıştır.
   IV. Anılarının bazı yerlerinde anlatımının hicve dönüştüğü göze çarpmaktadır.
   V. Kapalı ve soyut bir dil kullanması şiirlerini anlaşılmaz kılmıştır.
 
Yukarıdaki cümlelerin hangilerinde "beğeni" ön plandadır?
 
A) I ve IV                 
B) I ve III           
C) II ve IV              
D) III ve IV              
E) I ve II
 
 
3. Fırtınanın şiddeti ne olursa olsun martı sevdiği denizden asla vazgeçmez.
 
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır?
 
A) Sevdiğimiz kişilere ulaşmak için bazı zorluklarla karşılaşabiliriz.
B) Bir şeye ulaşmak için önce onu sevmeliyiz.
C) Kişi sevdiğine ulaşmak istiyorsa fırtınanın zorluğunu göze almalıdır.
D) Gülü seven dikenine katlanır.
E) Sevgiliye giden yolda kişiye hiçbir güç engel olamaz.
 
 
4. Kaybetmekten korkma. Bir şeyi kazanman için bazı şeyleri kaybetmelisin. Unutma ki; kaybettiğinde değil vazgeçtiğinde yenilirsin.
Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki cümlede anlatılmak istenene anlamca en yakındır?
 
A) Bir işte ısrar eden kişiler için başarı her zaman için bir adım daha yakındır.
B) Kaybetmek de kazanmak da hayatın bir gerçeğidir.
C) Kaybetmekten korkan insanlar daha baştan yenilgiyi kabullenen insanlardır.
D) Kişi kazanma yolunda bazı şeyleri kaybedebilir; önemli olan kaybetmek değil vazgeçmemektir.
E) Her kazandığımız şeyden sonra kaybetmek de doğal karşılanmalıdır.
 

5. Türk Edebiyatının dönemlerindeki mevcut zihniyet anlayışı hakkında verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
 
A) İslami Dönem Türk şiirinde "İslamiyet" çok önemli özellik olarak ön plana çıkar. Bu devirde dilin Arapça sözcük ve terkiplerle dolu olması da dönemin zihniyetini yansıtması açısından bir ipucudur.
B) Halk Edebiyatı şiirinin zihniyetinde saz ve göçebelik şiirlerde önemli oranda yer bulur.
C) Servetifünun Edebiyatı'nda sanatçılar, devrin şartlarının da etkisiyle eserlerinde toplumsal konulara çok fazla yer vermişlerdir.
D) Milli Edebiyat Dönemi'nde Anadolu'nun şiirdeki yansıması net olarak görülür. Bu dönemde her açıdan Anadolu coğrafyası, Anadolu insanın kültür ve yaşayışı önemsenir.
E) Cumhuriyet Dönemi, edebiyatımıza, Kurtuluş Savaşı, Atatürk ilke, inkılâp ve devrimleri ve özellikle de harf inkılâbı damgasını vurur. Bu da dönemin şiir anlayışını etkiler ve bu anlamda bir zihniyet ortaya çıkar.
 

6. Doğa güzelliklerini, kır ve doğa sevgisini, manzarasını, köy ve çoban hayatını anlatan şiirlere denir. Bu şiirlerde doğaya karşı bir özlem söz konusudur. Amaç, kır, çoban hayatı ve tabiat güzelliklerini sevdirmektir. Bu şiirlere çoban şiiri de (bukolik şiir) denir.
 
Yukarıda hakkında bilgi verilen şiir türü aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Satirik şiir            
B) Epik şiir          
C) Didaktik şiir          
D) Lirik şiir        
E) Pastoral şiir
 
 
7. Ağır, ağır çıkacaksın bu merdivenlerden,
    Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak
    Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak…
    Eteklerinde güneş rengi bir yığın yaprak
    Ve bir zaman bakacaksın semaya ağlayarak…
    Sular sarardı… Yüzün perde perde solmakta,
    Kızıl havaları seyret ki akşam olmakta…
 
Yukarıdaki şiirin teması aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Yaşlanmanın verdiği hüzün      
B) Akşam vakti        
C) Yalnızlık        
D) Ölüm      
E) Ayrılık
 
 
8. Geç fark ettim taşın sert olduğunu
    Su insanı boğar, ateş yakarmış.
    Her doğan günün bir dert olduğunu
    İnsan bu yaşa gelince anlarmış.
 
Yukarıdaki dizelerde en belirgin söz sanatı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
 
A) Hüsnü talil (güzel nedene bağlama)    
B) Tariz
C) Teşbih (benzetme) 
D) İntak (konuşturma) 
E) Tecahül-i Arif 
 

9. Aşağıdakilerden hangisinde "nida (seslenme)" sanatına örnek yoktur?
 
A) Dost dost diye nicesine sarıldım 
    Benim sadık yarim kara topraktır

B) Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın
    Bu toprak bir devrin battığı yerdir
 
C) Ey bu topraklar için toprağa düşmüş asker!
    Gökten ecdat inerek öpse o pak alnı, değer…
  
D) Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilal!
    Kahraman ırkıma bir gül; ne bu şiddet, bu celal?
 
E) Ey şehid oğlu şehid, isteme benden makber,
    Sana âğûşunu açmış duruyor Peygamber.

 

10. Aşağıdakilerden hangisi "İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı"nın özelliklerinden biri değildir?
 
A) Eserlerin dili öz Türkçe olup dilde yabancı sözcüklere hemen hemen hiç rastlanmaz.
B) Bu dönem edebiyatında edebi tür olarak şiir ön plandadır.
C) Şiirler, yas törenleri, av törenleri ve toplu ziyafetlerde söylenmişlerdir.
D) Bu dönem edebiyatında sözlü eser sayısı az olup eserler genellikle yazılı bir niteliğe sahiptir. 
E) Şaman, baksı, ozan ve kam olarak adlandırılan dini liderler ilk şiir örneklerini vermişlerdir.
 

11. "Mani" türü ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
 
A) Sözlü Edebiyat devri ürünleri içerisinde yer alır.
B) Maniler bir nevi Divan Edebiyatı'ndaki gazelin karşılığıdır.
C) Anonim Halk Edebiyatı'nın en yaygın ve aynı zamanda en küçük nazım şeklidir.
D) Genellikle dört mısradan oluşan tek dörtlük şeklindedirler. Dört mısradan fazla olan maniler de vardır. 
E) İlk söyleyeni belli değildir.
 
 
12. Nazım şekli olarak daha çok koşma, mani, destan, varsağı gibi şekiller kullanılmıştır. (I) Destan ve masal haricinde Halk Edebiyatı genellikle yaşam ile iç içe bir edebiyattır. (II) Benzetmeler, mecaz ve mazmunlara da yer yer başvurulmuştur. Kaş kaleme, boy serviye, diş inciye, yüz aya, yanak güle benzetilmiştir. (III) Halk şiirinde başlık kullanılmamış, adlandırma nazım türü veya nazım şekline göre yapılmıştır. (IV) Halk Edebiyatı'nda deyim ve güzel söyleyişlere yer verilmemiştir. (V)
 
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "Halk Edebiyatı" ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
 
A) I           B) II          C) III         D) IV         E) V
 
 
13. Divan Edebiyatı'nın beyitlerle oluşan nazım şeklidir. İki beyitten oluşur. Beyitler arasında konu birliği vardır. Beyitler arasındaki anlam birliği ile beyitler birbirini tamamlayıcı niteliktedir. Sözlük anlamı "parça-bölük, cüz" dür.  Eserde bir nükte, yergi, toplumsal ve felsefi düşünceler, hikmet, dünya görüşü, gibi özel konular işlenir. Bu nazım şeklinde ikinci  ve dördüncü dizeler kendi aralarında kafiyeli iken, birinci ve üçüncü dizeler serbesttir. (xaxa) Divanlarda "mukataât" başlığı altında toplanmışlardır.
 
Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı nazım türü aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Rubai                  
B) Kıt'a                
C) Murabba                
D) Tuyuğ                  
E) Terbi
 

14. Aşağıdaki eserlerden hangisi farklı türde kaleme alınmıştır?
 
A) Miratü'l Memalik (Seydi Ali Reis)
B) Kitab-ı Bahriye (Piri Reis)
C) Fezail-i Mekke (Baki)
D) Tuhfetü'l Harameyn (Nabi)
E) Mihnetkeşan (İzzet Molla)
 

15. Divan Edebiyatı ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
 
A) Nesir (düzyazı) ağırlıklı bir edebiyattır.
B) Divan Edebiyatı'nda anonim özellikli ürünlere rastlanılmaz.
C) Edebiyatımızın yabancı etkilere en açık olduğu dönemdir.
D) "Sanat için sanat" anlayışıyla eserler oluşturulmuştur. Asıl amaç söyleyiş güzelliğini yakalamaktır. Onun için konu geri planda kalmıştır.
E) Bütün sanatçılar tarafından ortak konu, tema ve türler etrafında eserler oluşturulmuştur. Özgünlük kaybolmuş, nazirecilik ön plana çıkmıştır.
 

16. Bir rüya anlatılır gibi bir olay ya da kişi hakkında görüşlerin belirtilmesi şeklinde yazılan Divan Edebiyatı düzyazı türüne habname denir. (I) Habnameler, sadece mensur şekilde yazılabilir. (II) Habnameler, eleştiri ve yergi özellikler içerir. (III) Veysi'nin 17. yüzyılda yazmış olduğu "Habname" bu türün en önemli örneğini oluşturur. (IV) Şeyhi, Ziya Paşa ve Namık Kemal'in de bu anlamda eserleri vardır. (V)
 
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
 
A) I          B) II         C) III         D) IV         E) V
 
 
17. Aşağıdakilerden hangisi Şemsettin Sami'nin "çeviri" türündeki eseridir?
 
A) Kamus-ı Fransevi
B) Sefiller
C) Kamus-ı Arabî
D) Gave
E) Besa Yahut Ahde Vefa
 
 
18. Ahmet Mithat Efendi, çok sayıda esere sahip olduğundan ona, "yazı makinesi" ya da "ilk öğretmen" isimleri verilmiştir. (I) Sanatçının otuz altısı roman olmak üzere iki yüze yakın eseri vardır. (II) Roman, makale, öykü, tiyatro, anı, gezi, tarih, felsefe, hukuk, coğrafya, iktisat, ziraat gibi birçok alanda eserler kaleme almıştır. (III)  Kısacası şiir hariç her alanda eser vermiş birisidir. (IV) İlk eserlerinde romantik özellikler ön plana çıksa da genel anlamda realizm ile bütünleşmiş biridir, denilebilir. (V)
 
Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "Ahmet Mithat Efendi" ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?
 
A) I         B) II        C) III         D) IV        E) V
 
 
19. Aşağıdakilerden hangisinde "Tevfik Fikret" ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?
 
A) Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanan Fikret, aynı zamanda aruzla Türkçeyi en iyi bağdaştıran üç şairden biridir.
B) Çocuklar için kaleme aldığı "Ferda" eserinde hece veznini kullanır.
C) Eserlerindeki dil, konuşma bölümlerinde sade; tasvirlerde ise oldukça ağırdır.
D) Tevfik Fikret, Divan şiirinin dize ve beyit anlayışını yıkmış, anlamı birkaç dizeye yayarak genişletmiştir. 
E) "Balıkçılar" şiirinde olduğu gibi nazmı nesre yaklaştırmıştır. 
 
 
20. "Milli Edebiyat dönemi tiyatrosu" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?
 
A) Bu devir oyunları teknik açıdan oldukça başarılı oyunlardır.
B) Tiyatro, bu dönemde Darülbedayi'nin (Güzel Sanatlar Okulu) kurulmasıyla kurumsallaşır.
C) İlk kez tiyatroda Müslüman kadın oyuncular da sahneye çıkmaya başlar.
D) "Türkçülük" ideolojisi tiyatroda daha fazla öne çıkar.
E) Afife Jale, sahneye ilk çıkan kadın oyuncudur.
 

21. Aşağıdaki sanatçılardan hangileri Türk edebiyatında "klasisizm"in önemli temsilcileri arasında yer alır?
 
A) Şinasi, Ahmet Vefik Paşa, Direktör Ali Bey
B) Direktör Ali Bey, Namık Kemal, Şinasi
C) Şinasi, Abdülhak Hamit Tarhan, Direktör Ali Bey
D) Ahmet Vefik Paşa, Recazide Mahmut Ekrem, Şinasi
E) Şinasi, Ahmet Vefik Paşa, Namık Kemal
 

22. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi "İkinci Yeni Şiiri"nin temsilcilerinden değildir?
 
A) Cemal Süreya      
B) İlhan Geçer    
C) Ece Ayhan    
D) Edip Cansever    
E) Sezai Karakoç
 
 
23. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda Milli Edebiyat geleneğinin zevk ve anlayışını sürdüren şairlerindendir. "Anadolu", şiirlerinin ana temasını oluşturur. "Ilgaz" şiiri ile tanınır. Kendisine has şiir anlayışı ile halk şiiri arasında bir köprü kurmaya çalışır. Hece ölçüsüne bağlı kalır, ama modern şiire geçip halk şiiri geleneğini çağdaş şiirle yoğurmayı başarır. Son şiirlerinde serbest tarza yönelir. Folklor ve destanlardan yararlanarak lirik ve romantik şiirler yazar. Lirizm,  bütün şiirlerin ortak özelliği olarak ön plana çıkar. Şiirlerin dili son derece sade olan sanatçı yurt güzellemeleriyle de tanındı. Erzurum, Isparta, Bursa, İstanbul, Konya başta olmak üzere birçok Anadolu şehrini çeşitli açılardan tanıttı. "Denizden Çalınmış Ülke" yayımlanmış tek şiir kitabıdır.
 
Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?
 
A) Zeki Ömer Defne
B) Behçet Kemal Çağlar
C) Ali Mümtaz Arolat
D) Necmettin Halil Onan
E) Hüseyin Nihal Atsız 


24. "Necip Fazıl Kısakürek"e ait aşağıdaki eserlerden hangisi farklı türde kaleme alınmıştır?
 
A) Bir Adam Yaratmak
B) Künye
C) Sonsuzluk Kervanı
D) Ahşap Konak
E) Tohum
 
 
CEVAP ANAHTARI  1-E 2-B 3-E 4-D 5-C 6-E 7-A 8-E 9-A 10-D 11-B 12-E 13-B 14-C 15-A 16-B 17-B 18-E 19-B 20-A 21-A 22-B 23-A 24-C

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder