ORHAN PAMUK (1952)
Yazar Orhan Pamuk, 7 Haziran
1952'de İstanbul'da dünyaya geldi. Gerçek ismi Ferit Orhan Pamuk'tur. Oldukça
kalabalık bir ailede yetişen sanatçı, İstanbul'un Nişantaşı semtinde büyür. İlk
gençlik yıllarında ressamlık yaparak kendini geliştirir. Liseyi Robert Kolejinde tamamlar. Daha sonra
İstanbul Teknik Üniversitesinde üç yıl mimarlık okur. Sonra İstanbul
Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsünü bitirir.
1974'te yazın
çalışmalarına başlayan Orhan Pamuk, 1979'da ilk romanını yayımlar. "Cevdet Bey ve
Oğulları" ismindeki ilk romanıyla Milliyet Yayınları Roman Yarışması'nı
kazanır. 1984'te ikinci romanı olan "Sessiz Ev"i yayımlar. Bununla da Madaralı
Roman Ödülü'nü kazanır. 1985'te yayımladığı "Beyaz Kale" romanıyla yurt dışında
da tanınır. 1998'de "Benim Adım Kırmızı" romanını yayımlar. Eser,
dünyanın 24 diline çevrilir. 2002'de Türkiye'nin etnik ve politik meseleleri üzerine
kurulu olan "Kar" romanını yayımlar.
Orhan Pamuk, romanlarının yanı sıra "Öteki Renkler"
isminde yazı, söyleşi ve bir hikâyesinin yer aldığı eserler de kaleme alır. Romancılığı, postmodern roman kategorisinde değerlendirilir. "Gizli Yüz" Orhan Pamuk'un film senaryosu olan eseridir.
Orhan Pamuk'un, "Das Magazin" ismindeki haftalık
dergiye verdiği röportajda "Bu topraklarda 30 bin Kürt ve 1 milyon Ermeni
öldürüldü. Benden başka kimse bundan bahsetmeye cesaret edemedi." görüşü nedeniyle hakkında TCK'nin 301. maddesinden "Türklüğe hakaret" davası açılır. 2005'te açılan dava 2006'ya ertelenir. İçerideki ve dışarıdaki eleştiriler nedeniyle dava 2006'da
düşer ve Orhan Pamuk beraat eder.
Avrupa ve
ABD'de farklı üniversitelerde ders veren Orhan Pamuk halen ABD'de yaşamaktadır.
Edebi Kişiliği
- Postmodern romanın önde gelen kişilerindendir.
- Şiir, öykü, anı, deneme türlerinde de eserler
veren Orhan Pamuk asıl "roman" türü ile ön plana çıkar.
- 12 Ekim 2006'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanır.
Bu ödülü kazanan ilk Türk yazarı olarak tarihe geçer.
- Romanlarında Doğu-Batı sorunlarını hem kültürel
hem de felsefi açıdan ele alır.
- Mutlu olmak için yazılar yazdığını söyler.
- Bazı romanlarında tarihi irdeler; bazılarında da
toplumsal çözümlemelere girişir.
- Anlatımında oldukça uzun cümlelere başvurur.
- Yapıtlarının en önemli özelliği kurgulamadaki başarısıdır.
- Orhan Pamuk, Murat Bardakçı tarafından intihal ile suçlanır.
- Kitapları dünyanın altmış üç diline çevrilir ve yüzden fazla ülkede yayımlanır.
- 2006 yılında TIME dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri olarak kabul edilir.
- İlk romanı "Cevdet Bey ve Oğulları"nda, Osmanlı'dan (II. Abdülhamit döneminden) Cumhuriyet'e dek çeşitli
kuşakların hayatını işler. Bu romanıyla Orhan Kemal Roman Armağanı'nı kazanır.
- "Beyaz Kale" romanında 17. yüzyılda korsanlara
esir düşen Venedikli bir kişinin Osmanlı biri tarafından satın alınmasını
konu edinir.
- "Kar" romanı ilk ve son siyasi romanı olma
özelliği taşır. Bu romanında siyasal İslamcılar, laikler, askerler, Türkler ve
Kürtler arasındaki siyasal gerilimi işler.
- "İstanbul" adlı romanı otobiyografik roman
özelliği gösterir.
- "Benim Adım Kırmızı" romanında 16. yüzyıl
nakkaşlarını konu edinir. Bu roman bir aşk ve cinayet romanı olarak ön
plana çıkar.
- "Kara Kitap" Orhan Pamuk'un simgesel değerlerle
yüklü romanıdır. Eserde, Avukat Galip'in kendisini terk eden karısı Rüya'yı
aramasını konu edinir.
- "Yeni Hayat" romanında bir kişinin okuduğu değerlerden uzaklaşarak çevreye karşı duyarsızlaşması ve değerlerinden uzaklaşması anlatılır. Roman, postmodern özellikleriyle de öne çıkar.
- Orhan Pamuk, 1979'da "Karanlık ve Işık" ile
Milliyet Roman Yarışması Ödülü'nü; "Cevdet Bey ve Oğulları" romanıyla 1983
Orhan Kemal Roman Ödülü'nü; "Sessiz Ev" romanıyla 1983 Madaralı Roman
Ödülü'nü; "Beyaz Kale" romanıyla 1990 Independent Yabancı Roman Ödülü'nü kazanır. Ayrıca yazdığı eserlerle Fransa ve Almanya başta olmak üzere birçok ülkeden ödül alır.
Eserleri
Roman
Sessiz Ev
Cevdet Bey ve Oğulları
Beyaz Kale
Yeni Hayat
Kara Kitap
Benim Adım Kırmızı
Masumiyet Müzesi
Kar
Anı
Babamın Bavulu
İstanbul: Hatıralar ve Şehir
Söyleşi
Öteki Renkler
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Orhan Pamuk (1952)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder