Dursun Akçam (1930-2003)

dursun akcam

Öykücü, romancı ve eğitimci kimlikleriyle öne çıkan Dursun Akçam, 1930'da Ardahan'ın Ölçek köyünde dünyaya geldi. İlköğrenimini köyde açılan geçici Halk Dershanesinde bitirdi. Kars'ta yer alan Cilavuz Köy Enstitüsü yaşamının dönüm noktası oldu. Bu enstitüde edebiyatla tanıştı.

Dursun Akçam, 1945'te enstitüye girip 1950'de mezun oldu. Gazi Eğitim Fakültesi Edebiyat Bölümüne girene kadar öğretmenlik yaptı. Ardahan Ortaokulu Türkçe öğretmenliği başta olmak üzere farklı yerlerde Türkçe ve edebiyat öğretmenliği görevlerinde bulundu. Askerliğini de Kuleli Asker Lisesinde edebiyat öğretmeni olarak yaptı.

Türkiye Öğretmenler Sendikası'nın (TÖS) kurucuları arasında yer alan Dursun Akçam, 12 Mart döneminde Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Mahkemesi tarafından TÖS davasında tutuklandı. 8 yıl 10 ay ceza aldıysa da Yargıtay sürecinde beraat etti. Görevine iadesinden sonra Ankara Atatürk Lisesine atandı ve ardından İncesu Ortaokuluna sürüldü.

Yazın hayatına ilk yazısı olan "Köy Notları" ile başladı. Bunu, 1952'de "Varlık" dergisinde yayımladı. Dursun Akçam, 1976'da gazeteciliğe başladı. Yazın hayatı boyunca "Varlık", "Yeni Ufuklar", "İmece", "Pazar Postası", "Son Havadis", "Milliyet", "Akşam", "Türk Dili" başta olmak üzere birçok dergi ve gazetede yazıları yayımlandı. Demokrat gazetesinin kurucu ve yöneticileri arasında yer aldı.

Köşe yazıları ve öykülerinde devrimci bir rol üstlendi. 12 Eylül askeri darbesiyle gazete kapatılınca yurt dışına kaçmak zorunda kaldı. Almanya'ya sığınıp orada 11 yıl yaşamak zorunda kaldıktan sonra Türkiye'ye dönüp Kuşadası'na yerleşti. Ömrünün kalan yıllarını burada geçirdi.

Türkiye İnsan Hakları Kurumu (TİHAK) kurucu üyesi de olan Dursun Akçam 2003'te akciğer kanserinden hayata gözlerini yumdu.

 
Edebi Kişiliği
 
  • Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda toplumcu gerçekçi anlayışla eser veren sanatçılar arasında yer alır.
  • Köy enstitüsünden yetişme öğretmen kökenli bir yazardır.
  • Daha çok kırsala ilişkin gözlemlerini mizahi ve gerçekçi bir anlatımla öyküleştirir. Bu yazılarında güçlü espriler ön plana çıkar.
  • İyi bir gözlemci olarak bilinir. 
  • Yazılarında oldukça etkili ve yalın bir dil kullanır.
  • Köy gerçeklerini bilen Anadolu'nun en ıssız köylerine dahi giden Doğu'yu bilen biri olan Dursun Akçam, Doğu Anadolu'nun feodal yapısının bozukluğunu eserlerinde ön plana çıkarır. Kars ve çevresinin insanlarını ve onların sorunlarına bilhassa eğilir.
  • Almanya'da yaşayan işçilerimizi en güzel şekilde eserlerinde konu edinen kişi olarak bilinir.
  • "Analarımız" röportajı ile Milliyet gazetesinin Ali Naci Karacan Ödülü'nü; "Haley" öyküsüyle 12. Antalya Festivali Sanat Ödülü'nü; "Kanlı Derenin Kurtları" eseriyle de 1976 TDK Roman Ödülü'nü kazanır.
  • Anı, röportaj ve gezi izlenimleri de kaleme alır.

 

Eserleri
 
Öykü

Ölü Ekmeği

Maral

Taş Çorbası

Kafkas Kızı

Haley

Köyden İndim Şehire

 
Roman

Ucu Ucuna Yaşam

Kafdağı'nın Ardı

Kanlı Derenin Kurtları

 
Röportaj

Kan Çiçekleri

Altta Kalanlar

 
Ayrıca bakınız


Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


6. Maviciler

Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder