Etkili Sınıf Yönetimi Nasıl Olmalıdır

 

Öğrenme çevresini daha etkili bir şekilde oluşturan bir yöntem olarak sınıf yönetimi, sınıftaki uygulamaların tümü ile ilişkilidir. Eğitim-öğretimde etkili bir sınıf yönetimi oldukça önemlidir. Kazanımların gerçekleştiği yer, iletişimde bağlam görevini gören her zaman sınıflardır. İletişimin gönderici rolündeki öğretmenin iletisi de burada gerçekleşir. Sınıf ikliminin çağdaş eğitim ve öğretim ortamına dönüştürülmesi bu anlamda oldukça önemlidir.

 

Eğitim sisteminin en küçük birimi olan sınıf, eğitimde hedeflenen amaçların davranış boyutuna aktarıldığı çok özel olan bir alandır. Sınıf yönetimi, sınıfı etkili bir biçimde düzenleme, öğrencilerin bireysel farklılıklarını ve gelişimini gözleme, ortaya çıkabilecek sorunları önceden tahmin edebilme gibi birtakım unsurları içerir.

 

Etkili bir sınıf yönetimi için sınıfı amacına uygun yönetmek oldukça önemlidir. Sınıf ortamının etkili bir öğrenme ortamına dönüştürülmesinde araç-gereçler, oturma düzeni önemli olsa da en önemli faktör hiç şüphesiz ki öğretmenin sahip olduğu yeterliliklerdir. Yönetim anlamında lider, yakınlık anlamında bir arkadaş gibi duygusal bağ geliştirebilmek, öğrencinin sınıf içi ve sınıf dışı problemlerine duyarlılık, etkili öğretmen davranışları arasında yer alır. Şimdi, etkili bir sınıf yönetiminin niteliklerini hep birlikte öğrenelim.

 

Etkili Sınıf Yönetimi Nasıl Olmalıdır?

 

Ders Öncesi Derse Hazırlık Yapın

 

Ders öncesi mutlaka derse hazırlık yapın. Ders saatinde anlatacağınız konu ve öğrencinin alması gereken kazanımlar için önceden bir plan yapın. Öğrenme yöntem ve tekniklerini önceden planlayın. Etkili, güncel ve farklı kaynaklardan konuya her açıdan hakim olmaya çalışın. Çoktan seçmeli testler ile konu pekiştirmesi yapacaksanız mutlaka soruları önceden çözün. Öğretmen her şeyi bilmeyebilir fakat öğrencilerin soracağı birçok soruda öğrenciyi ikna edecek cevaplar üretmez ise öğretimsel liderlik anlamında öğrenci nazarında çok şey kaybeder. Zamanı etkili bir şekilde planlayın. Özellikle zamanı iyi planlamama nedeni ile dersin erken bitmesi sınıfta gürültüye neden olabilir.

 

Sınıf Düzenini Sağladıktan Sonra Derse Başlayın

 

Karizmatik liderlik özelliklerine sahip birisi olarak sınıfa girin. Sınıfa ilk girdiğiniz zaman gürültü ve düzensizlik var ise bunları tam olarak gidermeden derse başlamayın. Güzelce giyinmek, etkili bir duruş pozisyonu geliştirmek yani beden dilini etkili kullanmak öğrencilerin toparlanmasını önemli oranda sağlayacaktır. Öğrencileri belli bir süre izleyin. Sınıfı dolaşıp sınıfa hakim olduğunuzu öğrencilere mutlaka sezdirin.

 

Öğrencilerle Etkili Bir İletişim Kurun

 

Öğrencilerinizi en erken sürede mutlaka tanıyın. Onlar ile etkili bir iletişim kurmak için isimleri ile iletişim kurun. Onlara söz hakkı verin ve onları mutlaka sonuna kadar dinleyin. Çok saçma cevaplar verdikleri zaman dahi asla öğrencilerin cesaretini kıracak söylemlerde bulunmayın. Bu söylemleri yumuşatarak söyleyin ve ''farklı bir bakış açısı'' olarak değerlendirin fakat yanlış olduğunu da özellikle belirtin. Sınıftaki öğrencilerin birbirlerinin cesaretini kıracak davranışlarına kesinlikle müsamaha göstermeyin. Sen dili yerine ben dilini kullanın. Öğrencilerin bir şekilde kalplerine dokunun, onların dünyasını keşfedin ve dünyalarına nüfus edin.

 

Öğrenci Merkezli Ders İşleyin, Dersinizi Çekici Kılın

 

Öğrencileri merkeze alın. Dersleri sürekli olarak etkinlikler ile pekiştirin. Öğrencilerin etkinlik üretmelerine fırsat tanıyın, onları sürekli olarak motive edin. Keyifli bir ortamda öğrenme daha çabuk ve daha kalıcı olur. Abartmadan gülümseyin ve neşeli olun. Öğrenmenin yolunu gösterin ve bırakın öğrenciler her şeyi anlatsın. Onların birlikte çalışmalarını özellikle teşvik edin. Bir sınıf lideri olarak güç kullanmayın, öğrencilerin güçlü olmasını sağlayın.

 

Bireysel Farklılıkları Gözetin

 

Her bireyin gelişim, zeka, ilgi ve kavrama düzeyi bakımından birbirinden farklı olması eğitimde bireysel farklılıkların önemini giderek arttırmaktadır. Pozitif bir çevre oluşturmak için bireysel farklılıkları göz önünde bulundurun, olumlu olan davranışları ve öğrenci motivasyonunu destekleyin. Kazanımların kavranılması her öğrencide aynı süreçte gerçekleşmez. Buna göre farklı yöntem ve teknikler uygulayın. Herkesi sevin, kucaklayın ama asla ayrım yapmayın.

 

Kendinizi Sürekli Geliştirin

 

Çağdaş eğitimin yöntem ve tekniklerini kullanmadan eski yöntem ve tekniklerle etkili bir sınıf ortamı oluşturmak artık mümkün değildir. Hemen hemen her okulda akıllı özellikli tahtalar mevcuttur. Bunlardan faydalanarak ders işlemek, çok etkili, verimli ders işlemenize ortam oluşturacaktır. Çok az zamanda daha çok kazanımın kavranılması da bu şekilde oldukça mümkündür. Etkili bir sınıf yönetimi ile ilgili bilimsel araştırma sonuçlarını inceleyin. Hizmetiçi kurslara mümkün olduğu kadar katılın. Meslektaşlarınızı, bilhassa sizin zümrenizde olan öğretmenleri dinleyin ve onları izleyin.

 

Sınıf Ortamındaki Sorunları Doğru Tanımlayın

 

Sorunlar, hayatın bir gerçeğidir prensibi ile hareket edin ve sorunları kabullenin. İnsanların olduğu yerde sorunlar hep kaçınılmazdır. Sorunların kaynağını öğrenmeye çalışın. İstenmeyen öğrenci davranışlarında o öğrencilerin mutlaka kişisel ve çevresel özelliklerini de göz önünde bulundurun. Sorunların çözümünde etkili olmak için sakin ve sabırlı olun. Sorunların bitmesini asla beklemeyin. Onlara uygun çözüm becerileri geliştirmeye odaklanın ve sorunlara güncel yöntemler ile yaklaşın.

 

Öğrencilerle Empati Kurun

 

Etkili bir sınıf ortamı için bir başkasının duygularını, içinde bulunduğu durum ya da davranışlarındaki motivasyonu anlamak ve içselleştirmek demek olan empati veya eş duyum da oldukça önemlidir. Öğrenciler ile empati kurun. Onların yaşadığı sorunları anlamaya çalışın. Bazen kendinizi sırada oturan bir öğrenci gibi hayal edin. Böylece etkili bir sınıf için gerekli olan içselleştirmeyi de gerçekleştirmiş olursunuz.

 

Sesinizi Etkili ve Verimli Kullanın

 

İletişimin en önemli öğelerinden biri de iletinin alıcıya ulaşmasını sağlayan kanaldır. Sınıf ortamında en etkili kanal şüphesiz ki her zaman öğretmenin sesidir. Ders anlatmada doğal sesinizi kullanın. Sık sık yüksek ses tonu ile ders anlatsanız normal ses tonunuzu kaybetme durumu ortaya çıkabilir. Gerektiğinde ses tonunuzu elbette yükseltin.

 

Beden Diline Başvurun

 

Etkili bir sınıf ortamı için beden dili de oldukça önemlidir. Bir duyguyu, düşünceyi ya da bir konuyu anlatırken el, kol, ayak veya baş ile yapılan hareketler ve beden hareketlerinin tamamına verilen isim olan jest; bir duyguyu, düşünceyi ya da konuyu anlatırken kaş, göz, ağız, yüz hareketleri ile anlatılması olan mimik, öğretmenin etkililiğine oldukça önemli olan faydalar sağlar. Sözel iletişiminizi beden dili ile mutlaka destekleyin. Kalıcı ve etkili bir öğrenme için beden dilinin çok önemli olduğunu daima hatırlamaya çalışın.

 

Kişisel Problem Yaşadığınız Öğrencilerin Problemini Sınıf Ortamına Taşımayın

 

Her sorunun bir çözüm yeri ve yöntemi vardır mutlaka. Genç yetişkinler ile olan sorunları çözmek için onları suçlamadan sorunlara yaklaşmaya çalışın. Öğrenciler ile ben dilinin avantajlarından faydalanarak ve onlara ilgi göstererek iletişim kurun. Öfkesini ona sevgi ile yaklaşarak yumuşatın. Uygun bir ortamda onun kişilik özelliklerini rencide etmeden uygun bir yaklaşım tarzı geliştirin. Sorunun kaynağına inin ve kendisinin soruna bir çözüm yolu geliştirmesine imkan tanıyın. Böylece onun size olan güveni ve saygısı artacak ve olumsuz davranışlar bir süre sonra sönecektir.

 

Davranışlarınızı Önemseyin, Rol Model Olduğunuzun Farkında Olun

 

Etkili bir sınıf yönetiminin en önemli niteliklerinden birisi de öğretmen davranışlarıdır. Öğretmen, sınıf ortamında her zaman rol model pozisyonundadır. Öğrenciler, sürekli olarak öğretmen davranışlarına odaklanır. Samimi, anlayışlı, kararlı ve de empatik olun. Kendinize güvenin, neşeli ve huzurlu olmaya çalışın daima. Verdiğiniz sözü mutlaka tutun. Adaleti de gözetin. Öğrencilerin beklenti ve ihtiyaçlarını karşılamada etkili sınıf yönetiminin lideri olarak gerektiği zaman lider, bazen de öğrenci ile arkadaş olun. Duygusal açıdan onlar ile bağ kurun. Böylece öğrenme hedeflerine ulaşmada daha hızlı bir şekilde yol alırsınız.