GÜLTEN AKIN (1933)
Şair
ve öğretmen kimlikleriyle öne çıkan Gülten Akın, 23 Ocak 1933'te Yozgat'ta
dünyaya geldi. İlköğrenimini Yozgat'ın Sorgun ilçesinde tamamladı. 1940'lı
yıllarda ailesiyle Yozgat'tan Ankara'ya taşındı. Ankara Atatürk Anadolu Lisesinde
ortaöğrenimini tamamladı. 1955'te de Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesini
bitirdi.
1956'da
Yaşar Cankoçak'la evlenen Gülten Akın'ın bu evlilikten beş çocuğu oldu. Eşi kaymakam olduğu için 1958-1972 yılları arasında Anadolu'nun çeşitli ilçelerini görme fırsatı buldu. Van'ın Gevaş, Saray ilçeleriyle Gerze ve Alucra
ilçelerinde ve Kahramanmaraş'ta yardımcı avukatlık ve öğretmenlik yaptı.
Gülten
Akın, 1972'de Ankara'ya yerleşti. Türk Dil Kurumu Derleme ve Tarama Kolu'nda
çalıştı. Kültür Bakanlığı Yayın Danışma Kurulu Üyeliği'nde bulundu. Ayrıca "İnsan
Hakları Derneği", "Halkevleri" ve "Dil Derneği" gibi örgütlerde kurucu ve
yönetici olarak çalıştı. 1978'de emekliye ayrıldı.
Yazın
hayatına şiirle başlayan Gülten Akın ilk şiirini 1951'de "Son Haber"
gazetesinde yayımladı. Ardından "Hisar", "Varlık", "Yeditepe", "Mülkiye" ve "Türk
Dili" dergilerinde şiirleri yayımlandı. Şiirinde doruk noktası sayılan "Beni
Sorarsan"ı da 2013'te yayımladı.
Gülten Akın, 4 Kasım 2015'te
Ankara'da hayata veda etti. Cenazesi Kocatepe Camisi'nden kaldırılarak Karşıyaka
Mezarlığı'na defnedildi.
Edebi Kişiliği
- İlk şiirlerinde kadın, sevgi, ayrılık, doğa,
temalarını; sonraki şiirlerinde toplumsal sorunları işler.
Bireysellikten toplumsallığa yönelen bir şiir çizgisi izledi.
- Doğa, ayrılık, sevgi, kadın sorunları gibi
temaları işleyen ilk şiirlerini 1956'da "Rüzgâr Saati"nde topladı.
- 1980 öncesi yaşanılanlar onun hayatı ve
şiirine yansıdı.
- Şiirlerinde folklorik öğelerden kesitlere
rastlanır.
- Şiirleri coşkulu ve zengin bir insan sevgisiyle
yoğruludur. Bunda gezip gördüğü yerlerin büyük etkisi vardır.
- Şiirlerinde yaşam-halk ilişkisini öne çıkardı.
- Oyun türünde de eserler kaleme aldı. Oldukça kısa olan oyunlarında kadın, evlilik, düzene yönelik eleştiriler,
yalnızlık, yoksulluk, yaşlılık ve yabancılaşma gibi konular üzerinde
durdu.
- Şiirleri pek çok dile çevrildi. Kırktan fazla
şiiri de bestelendi. Sezen Aksu'nun bestelediği "Deli Kızın Türküsü" de
Gülten Akın'ın şiiridir.
- Milliyet gazetesinin Fazıl Hüsnü Dağlarca'nın
ölümünden sonra yaptığı ankette yaşayan en büyük şair seçildi.
- "42 Gün" kitabında Mamak Cezaevi'nde süren açlık
grevini anlattı.
- "Şiiri Düzde Kuşatmak" kitabında halk kaynağına
inme isteği ile halkta var olan özle halkın yaşamını birlikte yükseltme isteğini
dile getirdi.
- Gülten Akın, yaşamı boyunca birçok ödül aldı.
1955 "Varlık" dergisinin şiir yarışmasında birincilik ödülü; 1964 Türk Dil Kurumu Şiir
Ödülü; 1972 TRT Sanat Ödülleri Yarışması'nda Başarı Ödülü; 1976'da
Yeditepe Şiir Armağanı'nı; 1991'de Halil Kocagöz Ödülü'nü; 1992'de Sedat
Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü'nü; 1999 Akdeniz Altın Portakal Şiir Ödülü'nü;
2003'te Dünya Gazetesi Yılın Telif Kitap Ödülü'nü ve 2008 Erdal Öz
Edebiyat Ödülü'nü kazandı.
Eserleri
Şiir
Kestim Kara Saçlarımı
Rüzgâr Saati
Sığda
Kırmızı Karanfil
Ağıtlar ve Türküler
Seyran Destanı
Maraş'ın ve Ökkeş'in Destanı
İlahiler
Sevda Kalıcıdır
Uzak Bir Kıyıda
Sessiz Arka Bahçeler
Sonra İşte Yaşlandım
Sonra İşte Yaşlandım
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
Gülten Akın (1933)
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder