SUUT KEMAL YETKİN
(1903-1980)
Yazar, akademisyen
ve siyasetçi kimlikleriyle bilinen Suut Kemal Yetkin, 1903'te Şanlıurfa'da Şeyh
Saffet Yetkin'in oğlu olarak dünyaya geldi. İlköğrenimini İstanbul'da, orta ve lise
öğrenimini Galatasaray Lisesinde yaptı. Mezun olduktan sonra devlet bursu
ile Fransa'ya gidip Sorbonne Üniversitesinde felsefe, sanat ve estetik
eğitimi aldı. Paris'te pedagoji seminerlerine katıldı.
Türkiye'ye döndükten sonra farklı liselerde öğretmenlik yapan Suut Kemal Yetkin, 1934'te
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesine Estetik ve Sanat Tarihi
doçenti olarak atandı. 1939'da siyasete atıldı. TBMM'de 7. ve 8. Dönem
Cumhuriyet Halk Partisi Urfa milletvekili olarak görev yaptı.
1950
seçimlerinde milletvekili olamayınca tekrar üniversite hocalığına döndü. Ankara
Üniversitesi İlahiyat Fakültesinde İslam Sanatları profesörü unvanıyla
akademik çalışmalarını devam ettirdi. 1959-1963 yılları arasında Ankara Üniversitesinde
iki dönem rektörlük yaptı. Bu sırada yayınların basılmasını sağlayan Ankara
Üniversitesi Basımevi'ni açtı. 1958'de ordinaryüs profesör oldu. Hacettepe
Üniversitesi Sanat Tarihi Bölüm Başkanlığı'nı yaptıktan sonra Ankara
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesinde Güzel Sanatlar Bölümünün
kurulmasını sağladı. 1949-1966 yılları arasında ayrıca Türk Dil Kurumu üyeliğini yaptı. 1972'de emekli oldu.
Yazın yaşamına "Suut Saffet" takma adıyla şiir ve mensur şiirler kaleme
alarak başladı. ilk düzyazı örnekleri Servet-i Fünun dergisinde çıktı. "Sır-i
Leyal" ismindeki şiir kitabını da aynı yıl içerisinde yayımladı. "Sanat ve Edebiyat" isminde bir dergi çıkardı. Deneme türündeki yazılarını "Görüş",
"Varlık", "Hisar" ve "Türk Dili" dergilerinde yayımlattı. Cumhuriyet tarihinin
güzel sanatlar konusunda ilk yayını olan "Ar" dergisinin yönetmenliğini yaptı.
Suut Kemal
Yetkin, 18 Nisan 1980'de Ankara'da vefat etti.
Edebi Kişiliği
- Türk edebiyatının Cumhuriyet Dönemi'ndeki önemli
yazarlarındandır.
- İlkin "Suut Saffet" imzasıyla şiirler
yazdı. 1940'tan sonra deneme türüne yönelir.
- Eğitimci ve bilim adamı sıfatlarının yanında deneme
ve eleştiri türleriyle ön plana çıkar.
- Edebiyat, sanat, roman, şiir ve estetikle
ilgili eserleriyle tanınır.
- "Deneme" isimli yazısı Suut Kemal Yetkin'in
Fransız ünlü denemeci Montaigne'e duyduğu yakınlığını gösterir.
- Özlü düşüncelerini sade, samimi ve yalın bir
anlatımla verir.
- Sanat tarihi, resim, estetik, felsefe, İslam sanatları ile ilgili inceleme ve eleştiri yazıları kaleme alır. Edebiyat dünyamıza Türkçe ve yabancı dilde seksenden fazla makale ve deneme yazısı, yirmi civarında çeviri kitap bırakır.
- Gelecek kuşaklara Türk İslâm sanatı, Batı
uygarlığı, çağdaş sanat, felsefe ve edebiyat alanlarında Türkçe ve yabancı
dilde kırkı aşkın kitap, seksenden fazla makale ve deneme yazısı, yirmiye
yakın çeviri kitap bırakır.
Eserleri
Deneme-Eleştiri
Şiir Üzerine
Düşünceler
Edebiyat
Konuşmaları
Düşün Payı
Yokuşa Doğru
Günlerin
Götürdüğü
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Suut Kemal Yetkin (1903-1980)
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder