Nazım Hikmet Ran (1902-1963)

nazim hikmet ran

Şair ve yazarlık kimlikleriyle öne çıkan Nazım Hikmet Ran, 15 Ocak 1902'de Selanik'te dünyaya geldi. İlköğrenimini İstanbul'da Göztepe Taşmektepte okudu. Daha sonra Galatasaray Lisesinde ortaokul öğrenimine başladı. Ortaokulu, Nişantaşı Nümune Mektebinde tamamladı. Ortaöğrenimini ise 1918'de Heybeliada Bahriye Mektebinde okudu.

Nazım Hikmet Ran, ortaöğrenimini tamamladıktan sonra Kurtuluş Savaşı için Anadolu'ya geçer. Stajyer güverte subayı olarak göreve başlar. Nöbet esnasında üşütünce zatürre olur ve bir türlü iyileşmez. Bu nedenle askerlikte çürüğe çıkarılır. Daha sonra öğretmenlik görevi için Bolu'ya atanır. Buradan da Moskova'ya giderek Siyasal ve İktisadi Bilimler Fakültesinde okur. 1921 yılından itibaren de hayatın içine girmeye başlar.

Nazım Hikmet Ran, Moskova'dan Türkiye'ye dönerek "Aydınlık" dergisinde yazılar kaleme almaya başlar. Yazdıklarından ötürü hapis cezası alır. Yeniden Moskova'ya gitmek zorunda kalır. 1928'de çıkan af yasasıyla Türkiye'ye dönmeyi şiddetle arzular. Arzusu gerçekleşip Türkiye'ye döner. "Resimli Ay" dergisinde yazılar yazmaya başlar. Ayrıca çeşitli gazete ve film stüdyolarında çalışır.

Nazım Hikmet Ran, heceyle yazdığı ilk şiirlerini "Yeni Mecmua", "İnci", "Ümit" dergilerinde yayımlar. Daha sonra ilk şiir kitaplarını çıkarır. İlk oyunlarını da bu esnada yazmaya başlar. Nazım Hikmet, ayrıca "Akşam", "Tan" ve "Son Posta" gazetelerinde "Orhan Selim" takma ismiyle fıkra yazarlığı ve başyazarlık yapar.

Nazım Hikmet Ran, Kara Harp Okulu öğrencileri arasında propaganda yaptığı iddiasıyla yargılanıp 12 yıl hapse mahkûm edilir. 1950'de tekrar Moskova'ya gitme kararı alır. 1951'de Türkiye vatandaşlığından çıkartılır.

Nazım Hikmet Ran, 3 Haziran 1963'te geçirdiği kalp krizi neticesinde Moskova'da vefat eder. 1999'da Bakanlar Kurulu Kararı ile yeniden Türk vatandaşlığına iade edilir.

 
Edebi Kişiliği
 
  • Toplumcu gerçekçi anlayışın Türk edebiyatındaki önemli temsilcilerindendir.
  • Cumhuriyet Devri Türk Edebiyatı'nı en çok etkileyen şairlerin başında gelir.
  • Şiir hayatına geleneksel çizgide başlar. 1920 sonrasında serbest tarz şiirine yönelir.
  • Şiir ve düşünce dünyasının oluşmasında Sovyetler Birliği'nde kaldığı dönemde başta Mayakovski olmak üzere tanıdığı sanatçıların büyük etkisi olur.
  • "Yaşamak bir ağaç gibi tek ve hür / Ve bir orman gibi kardeşçesine…" dizeleri Nazım Hikmet Ran'ın yaşam felsefesini ortaya koyar.
  • Halk yığınlarına seslenir. İdeolojisi ile paralel emekçi kesimin zevkine ve seviyesine hitap eden oldukça hareketli ve gürültülü şiirler kaleme alır.
  • Şiirleri Zülfü Livaneli, Fuat Saka başta olmak üzere birçok ünlü tarafından bestelenir.
  • "Güneşi İçenlerin Türküsü" ile Türk şiirinde zirveye oturur.
  • En tanınmış eseri 20 bin dizeden oluşan "Memleketimden İnsan Manzaraları" adlı şiiridir.
  • "Yeni Sanat" şiirinde Marksist görüşleri benimser.
  • "Makinalaşmak" şiirinde makine sesleri, çark sesleri ve fabrika gürültülerini hedef kitlesine yüksek perdeden hissettirir.
  • "Salkım Söğüt" eserinde kendisini yolun yarısında terk eden arkadaşına beslediği acıma duygusunu ön plana çıkarır.
  • "Kurtuluş Savaşı" isimli destanında ülkeyi düşmandan temizlemeye çalışan meçhul kahramanları konu edinir.


Eserleri
 

Şiir

835 Satır

Simavna Kadısı Şeyh Bedrettin Destanı

Güneşi İçenlerin Türküsü

Bu Memleket Bizim

Kerem Gibi

Memleketimden İnsan Manzaraları

Kurtuluş Savaşı Destanı

TarantaBabu'ya Mektuplar

Sesini Kaybeden Şehir

Benerci Kendini Niçin Öldürdü

Saat 21-22 Şiirleri

Roman

Yaşamak Güzel Bir Şey Be Kardeşim

Kan Konuşmaz

Oyun

Unutulan Adam

Ferhat ile Şirin

Yusuf ile Menofis

Demokles'in Kılıcı

Kafatası

Mektup

Kemal Tahir'e Mahpushaneden Mektuplar

Piraye'ye Mektuplar

Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir

Nazım Hikmet Ran (1902-1963)

Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder