AHMET MUHİP
DIRANAS (1908-1980)

Ahmet Muhip Dıranas,
öğreniminden sonra Resim ve Heykel Müzesi'nde, Halkevleri'nde ve Çocuk Esirgeme
Kurumu'nda çeşitli görevler üstlendi. Anadolu Ajansı, Devlet Tiyatrosu ve İş
Bankası'nda üst düzey görevlerde bulundu. Politikaya atandı. Birkaç kez DP'den
milletvekili adayı oldu.
Yazın çalışmalarına şiirle
başlayan Ahmet Muhip Dıranas, ilk şiiri olan "Bir Kadına" şiirini 1926'da "Muhip
Atalay" imzasıyla Milli Mecmua'da yayımladı. Lise yıllarında "Derviş", "Varlık",
"Çığır", "Servet-i Fünun", "Ataç", "Yücel", "Oluş", "Şadırvan", "Yeni lisan" ve
"Hisar" dergilerinde yayımlanan şiirleriyle Cumhuriyet Dönemi'nin önemli
şairleri arasında yer aldı. Halit Fahri Ozansoy ile tanıştıktan
sonra onun yönettiği bir dergide "Muhip
Atalay" imzalı şiirler yazdı.
Ahmet Muhip Dıranas, 21
Haziran 1980'de Ankara'da hayata veda etti. Cenazesi, Sinop'a götürülüp orada
defnedildi.
Edebi Kişiliği
- Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda öz şiir
anlayışı ile eserlerini oluşturan sanatçılar arasında yer alır.
- Şair ve oyun yazarı olarak ön plana çıkar.
- Fransız sembolist şair Baudelaire'in
etkisinde kalır. Verlaine ve Rimbaud'un etkisi de şiirlerinde görülür.
Şiirlerinde yeni bir yapıyla ruhun dalgalanışını dile getirir.
- Şiirlerindeki konuları Anadolu, doğa ve tarih
sevgisi, memleket manzaraları, aşk, ölüm ve hatıralar oluşturur.
- Şiirlerde toplumsal sorunlar yerine duyguların sonsuzluğunu
ön plana çıkarır.
- Destansı şiirler yazar.
- Dış dünyadan algıladığı görüntüleri, hüzünlü ve
mutsuz duygular ile yorumlayarak şiirlerine yansıtır. Şiiri, adeta plastik
bir söz bütünü haline getirene kadar yoğurur. "Kar", "Olvido" ve "Fahriye
Abla" bu oluşumun önemli örnekleri olarak bilinir.
- Kendine özgü anlatımı, ses ve ahengi, imgelerin
zenginliği ile şiirler yazar. Sahip olduğu izlenimci şiir anlayışını
doğaya duyduğu sevgi ile birleştirerek sunar. Yaprak, akasya, nergis, gül,
çiğ, yasemin, zambak ve bulutla ilgili kelimeler şiirlerinde göze çarpan önemli hususlar olarak ön plana çıkar.
- Biçime önem verir. Hatta biçim onda
vazgeçilmez olur. Hece ölçüsünü kullanır. Durakları kaldırır. Durakları
kaldırması en önemli özelliği olarak bilinir. Şiirlerinde uyağı önemser. Kendi döneminde yaşayanlar serbest şiire yöneldikleri için bu konuda onlardan ayrılır. Bu, Ahmet Muhip Dıranas'ın gelenekçiliğini de gösterir.
- Bireysel duyguları işler.
- Neyi söylediğine değil nasıl söylediğine önem
verir.
- Sembollerle dolu, mecazlı ve destansı bir dil
kullanır.
- Hem şiir hem de oyunlarında gerçekle düşün,
geçmişle şimdi zamanın, yaşamla ölüm arasındaki çatışmaları konu edinir.
- "Fahriye Abla" şiiriyle büyük ün kazanır. İsmi
neredeyse "Fahriye Abla" şiiriyle özdeşleşir.
- "Serenad" şiirinde şiir özelliklerinin
karakteristik özellikleri ön plana çıkar.
- "Serenad", "Olvido", "Ağrı", "Elif", "Dağlara"
şiirleriyle bilinir. Az sayıdaki şiirlerini "Şiirler" ismiyle
kitaplaştırır.
Eserleri
Şiir
Şiirler
Tiyatro
O Böyle İstemezdi
Gölgeler
Çeviri
Kırık Saz
Ahmet Muhip Dıranas'ın Şiirlerinden Örnekler
SERENAD
Yeşil pencerenden bir gül at bana,
Işıklarla dolsun kalbimin içi.
Geldim işte mevsim gibi kapına
Gözlerimde bulut, saçlarımda çiğ.
Işıklarla dolsun kalbimin içi.
Geldim işte mevsim gibi kapına
Gözlerimde bulut, saçlarımda çiğ.
Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak
Ben aşkımla bahar getirdim sana;
Tozlu yollarından geçtiğim uzak
İklimden şarkılar getirdim sana.
Ben aşkımla bahar getirdim sana;
Tozlu yollarından geçtiğim uzak
İklimden şarkılar getirdim sana.
Şeffaf damlalarla titreyen, ağır
Koncanın altında bükülmüş her sak.
Seninçin dallardan süzülen ıtır,
Seninçin karanfil, yasemin zambak…
Koncanın altında bükülmüş her sak.
Seninçin dallardan süzülen ıtır,
Seninçin karanfil, yasemin zambak…
Bir kuş sesi gelir dudaklarından;
Gözlerin, gönlümde açan nergisler.
Düşen öpüşlerdir dudaklarından
Mor akasyalarda ürperen seher.
Gözlerin, gönlümde açan nergisler.
Düşen öpüşlerdir dudaklarından
Mor akasyalarda ürperen seher.
Pencerenden bir gül attığın zaman
Işıkla dolacak kalbimin içi.
Geçiyorum mevsim gibi kapından
Gözlerimde bulut, saçlarımda çiğ.
Ahmet Muhip Dıranas
Işıkla dolacak kalbimin içi.
Geçiyorum mevsim gibi kapından
Gözlerimde bulut, saçlarımda çiğ.
Ahmet Muhip Dıranas
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
Ahmet Muhip Dıranas (1908-1980)
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme