Orhan Veli Kanık (1914-1950)

orhan veli kanik

Şair kimliğiyle ön plana çıkan Orhan Veli Kanık, 13 Nisan 1914'te İstanbul'da dünyaya geldi. Galatasaray Lisesinde eğitimine başladı. Babasının görev icabı Ankara'ya gitmesi nedeniyle eğitimini Ankara'da sürdürdü. 1933'te Ankara Gazi Lisesinden mezun oldu. Yükseköğrenimine İstanbul Üniversitesinde başladı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümüne bir süre devam eden Orhan Veli, öğrenimini bitirmeden buradan ayrılır.

Orhan Veli Kanık, öğrenimini tamamladıktan sonra Ankara'da PTT Genel Müdürlüğü'nde; 1945'te de Milli Eğitim Bakanlığı Tercüme Bürosu'nda çalışmaya başladı. Daha sonra bu görevlerinden ayrılarak kendini yazınsal çalışmalara verdi.  

Orhan Veli Kanık, ilkin çevirilerle yazınsal anlamdaki çalışmalarına başlar. "Hür", "Zincirli Hürriyet" gazetelerinde eleştiriler kaleme alır. 1948'de de "Ulus" gazetesinde "Yolcu Notları" başlığı altında yazılar yazar. 1949'dan sonra "Yaprak" dergisini çıkarır.

Orhan Veli Kanık, 14 Kasım 1950'de geçirdiği beyin kanaması sonucu İstanbul'da hayata veda eder. Cenazesi, Rumelihisarı'ndaki Aşiyan Mezarlığı'na defnedilir.


Edebi Kişiliği


  • Birinci Yeni (Garip) hareketinin kurucusudur.
  • Cumhuriyet Devri Türk şiirinde oldukça etkili bir isim olan Orhan Veli Kanık Türk şiirindeki büyük değişimin öncüsüdür.
  • Şiirle ilgili görüşlerini "Garip" adlı kitapta ortaya koyar.
  • Ölçü, uyak, şairanelik, edebi sanatlar ve imgeye karşı çıkar. Anlatımı, düzyazıyı andırır.
  • Hayal ve tasvirden uzak durur.
  • Şiirlerinde, basit hayat sahnelerini, sade yaşayan vatandaşın yaşamını, küçük mutlulukları, sokaktaki adamı işler.
  • Eserlerinde; aşk, deniz, sıradan insanlar, çocukluk, tabiat, işçi sınıfı, ölüm, işsizlik, savaş ve yalnızlık gibi konulara yer verir.
  • Şiirlerinde duygudan ziyade akla seslenir.
  • Kısa fakat bir o kadar da yoğun olan şiiri tercih eder.
  • Eserlerinde sokaktaki sade vatandaşın dilini kullanır.
  • Şakacı, iğneli, alaycı bir üslup takınır.
  • Son dönemde kaleme aldığı şiirlerinde sese ve ahenge yönelir.
  • Her türlü sözcüğü, konuyu şiire sokar. 
  • Şiirlerinde halk deyişlerinden yararlanmayı ülkü edinir.
  • Şiirlerinde "Mehmet Ali Sel" takma adını kullanır.
  • Çevirileriyle de tanınan Orhan Veli Kanık, Nasreddin Hoca öykülerini nazma çevirir.

 

Eserleri
 
Şiir

Vazgeçemediğim

Garip

Destan Gibi

Yenisi

Karşı

 
Düzyazı

La Fontaine Masalları

Nasreddin Hoca Fıkraları

 
Ayrıca bakınız



Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir


Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir


Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)


Birinci Yeni (Garipçiler)


Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler


Maviciler


Hisarcılar


İkinci Yeni Şiiri


1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir


1980 Sonrası Türk Şiiri


Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)


Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler


Ayrıca bakınız





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder