İSMAİL HABİP SEVÜK
(1892-1954)
Yazar, edebiyat tarihçisi, gazeteci ve siyasetçi
olarak ön plana çıkan İsmail Habip Sevük, 1892'de Edremit'te Jandarma Binbaşı Mustafa Habip Bey'in oğlu olarak dünyaya geldi.
İsmail Habip Sevük, ilköğrenimine Edremit'te başlayıp ilköğrenimini yine orada tamamladı. Sonra Bursa İdadisinde okudu. Yükseköğrenimi de İstanbul'da
Darülfünun Hukuk Mektebinde tamamladı. Burayı başarılı bir şekilde bitiren
İsmail Habip Sevük, öğretmenlik mesleğine adım attı. Kastamonu'ya edebiyat ve
felsefe öğretmeni olarak atandı. 1919'da İzmir'e giderek İzmir
Sultanisinde edebiyat öğretmenliği yaptı.
İsmail Habip Sevük, İzmir'in işgal edilmesi üzerine
Balıkesir'e geçti. Burada "İzmir'e Doğru" dergisini yönetti. Balıkesir'in Yunan işgaline uğraması nedeniyle yeniden Kastamonu'ya gitti. Kastamonu'da
"Açıkgöz" gazetesinde başyazarlık yaptı. Milli Mücadele'nin bitimiyle Ankara'ya
gitti.
Ankara'ya giden İsmail Habip Sevük, burada edebiyat
öğretmenliği yaptı. Ankara'da Yunus Nadi'nin sahibi olduğu "Yeni
Gün" gazetesinde yazarlığa başladı. Gazetenin muhabiri olarak Mustafa Kemal
Atatürk ile birlikte Konya, Mersin ve Adana'ya gitti. Buralardaki izlenimlerini
"Hâkimiyet-i Milliye" gazetesinde bir dizi halinde yayımladı.
İsmail Habip Sevük, Edirne'de Türk Ocağı başkanlığını üstlendi. 1925'te liselere ders kitabı amacıyla hazırlanan "Türk Teceddüt
Edebiyatı" adlı eserini yayımladı. 1926-1931 tarihleri arasında sırasıyla
Antalya ve Adana Maarif Eminliği görevlerinde bulundu. Daha sonra Galatasaray
Lisesi'nde edebiyat öğretmenliğine atandı. Bu görevi esnasında milletvekili
oldu.
1946'da emekli oldu. Bu tarihten sonra kendisini
tamamen yazmaya veren İsmail Habip Sevük, 17 Ocak 1954'te gırtlak kanserinden
İstanbul'da yaşamını yitirdi. Cenazesi, Merkezefendi Mezarlığı'na defnedildi.
Edebi Kişiliği
- Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın önemli yazarları arasında yer alır. İsmail Habip Sevük'ün yazınsal hayatında ve edebiyat zevkinin oluşmasında Bursa
Lisesinde okuduğu esnada onun edebiyat öğretmeni olan Servet-i Fünun yazarlarından
Hüseyit Siret Özsever'in güzel, düzgün konuşması ve birikiminin büyük etkisi olur.
- "Açıksöz", "Doğru" ve "Cumhuriyet" gazetelerinde
yazarlık yapar.
- Tarihten beslenen anlatımı ile gezi türünde
başarılı eserler yazar. Bu eserlerde tezatlardan, ilginç karşılaştırma ve
orijinal buluşlardan faydalanır.
- Etkileyerek öğretmeyi amaç edindiğinden edebiyat
tarihine öznel bir tutumla yaklaşır.
- Atatürk'ün şahsiyetini, devrimlerini yapıtlarında
büyük bir ustalıkla işler.
- "Türk Teceddüd Edebiyatı Tarihi" kitabı liselerde
ders kitabı olarak okutulur ve geniş ilgi uyandırır. Bu eseriyle çağının
gençlerinde kalıcı bir edebiyat sevgisi oluşturur. Coşku ve duygulu dili
eserde ön plana çıkar. Bu yapıt dolayısıyla Cenap Şahabettin ile yaptığı
tartışma edebiyat tarihimizin önemli tartışmalarından birisi olur.
- Gözleme dayalı, kıvrak, renkli, söz sanatlarıyla
yüklü, süslü, sürükleyici ve kendine özgü bir anlatımla ön plana çıkar.
- İsmail Habip Sevük, "Tuna'dan Batı'ya" ve
"Yurttan Yazılar" kitapları ile gezi türünde önemli yapıtlara imza atar.
- Atatürk'ün kişilik ve inkılâplarını "Atatürk
İçin"; Atatürk ile ilgili anılarını da "O Zamanlar" eserinde topladı.
- "Avrupa Edebiyatı ve Biz" adlı iki ciltlik
eserinde Batı'nın kültür ve sanatını oluşturan yazar ve şairlerin yaşamlarını
ve sanatlarını anlattı.
- İsmail Habip Sevük'ün milli konular üzerine
kaleme aldığı birçok makalesi ve sohbet türünde yazısı bulunmaktadır.
Eserleri
Edebiyat Tarihi
Bir Teceddüd Edebiyat Tarihi
Gezi
Yurttan Yazılar
Tuna'dan Batı'ya
Anı
O Zamanlar (Kurtuluş Savaşı Anıları)
O Zamanlar (Kurtuluş Savaşı Anıları)
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
İsmail Habip Sevük (1892-1954)
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder