Edebiyat Okulu: Arif Nihat Asya

ARİF NİHAT ASYA (1904-1975)

Bayrak şairi olarak tanınan Arif Nihat Asya, 7 Şubat 1904'te İstanbul Çatalca'da dünyaya geldi. Asıl ismi Mehmet Arif'tir. Henüz bebek iken babasını kaybetti. Annesinin evlenip Filistin'e gitmesi nedeniyle akrabalarının yanında yetişti.

Arif Nihat Asya, Örçünlü Köy Okulunda öğrenimine başlar. Koca Mustafa Paşa ve Haseki Mahalle Mektebinde öğrenim gördükten sonra Gülşen-i Maarif Rüştiyesine devam etti. Buradaki öğrenimi sırasında mevcut milliyetçi fikirlerinden dolayı şiire başladı. Orta öğrenimini Bolu ve Kastamonu Liselerinde tamamladı. Kurtuluş Savaşı'nı destekleyenlerin mekânı haline gelen Kastamonu ili Arif Nihat Asya'nın sanatı ve şahsiyeti üzerinde önemli etkiler oluşturdu. Şiire olan ilgisi de bu dönemde arttı. "Gençlik" dergisindeki ilk şiirlerini de bu dönemde yayımladı.

Arif Nihat Asya, öğrenimini İstanbul Üniversitesi Yüksek Öğretmen Okulunda sürdürdü. Burada Edebiyat Bölümü'nü okudu. İlk şiir kitabı olan "Heykeltıraş" şiirini burada yayımladı. Daha sonra Adana, Malatya, Edirne, Tarsus, Ankara ve Kıbrıs'ta bulunan farklı liselerde edebiyat öğretmenliği yaptı. Adana'da öğretmenlik yaptığı yıllarda derviş oldu. Mevlevilik'te şeyhlik makamına kadar yükseldi. Böylece Milli şiirlerin yanında tasavvufi şiirler kaleme aldı.

Arif Nihat Asya, asıl, Adana'nın düşman işgalinden kurtuluşunun kutlandığı 5 Ocak günü yapılan törende okuduğu "Bayrak" şiiriyle tanındı. Bu şiirle "Bayrak Şairi" unvanını aldı. Şiir, "Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor" şiir kitabının ön sözünde yer alır.

1950-1954 yılları arasında Adana (Seyhan) milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde bulundu. Sonra tekrar öğretmenlik mesleğine döndü. 1962'de Ankara Gazi Lisesi edebiyat öğretmeni iken emekliye ayrıldı. Emekli olduktan sonra "Yeni İstanbul" ve "Babıali'de Sabah" gazetelerinde yazılar kaleme alan Arif Nihat Asya, 5 Ocak 1975'te Ankara'da öldü. Cenazesi, Ankara Karşıyaka Mezarlığı'na defnedildi.

Edebi Kişiliği

Türk şair, öğretmen ve siyasetçi Arif Nihat Asya, Milli Edebiyat geleneğine bağlı Milli Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şairlerimizdendir.
Türk edebiyatında "Bayrak Şairi" olarak tanınır. Adana'nın kurtuluş günü için bu şiiri yazar.
Aruzla başladığı şiire önceleri rubai ve gazel türlerinde şiirler kaleme aldı. Rubai türüne özel bir önem verip bu türde beş ayrı kitap yayımladı. Sonra hece ölçüsü ve serbest şiir tarzında şiirler yazdı.
Şiirlerinde Yahya Kemal Beyatlı'nın etkisi görülür.
Halk ve Divan nazım biçimlerinin yanında modern edebiyatın nazım biçimlerini kullanır.
Şiirlerinde en çok tarih bilinci, milliyetçilik, kahramanlık, aşk, din, doğa ve ülke güzellikleri gibi temaları işler.
Dili açık, anlaşılır ve sade olan sanatçı günlük Türkçeyi bir sanat dili haline getirmeyi başarır.
Hiciv ve espri şiirlerindeki anlatımının özelliklerindendir. İfadelerindeki çarpıcı ve iğneleyici özellikleriyle de dikkat çeker.
Fetih Marşı şiiriyle bilinir.
Cumhuriyet Dönemi Türk şiirinin en önemli temsilcilerinden olan Arif Nihat Asya'nın "Fetih Davulları", "Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor", "Selimler", "Kubbeler" ve "Süleymaniye" en bilinen şiirleri arasında yer alır.
Sosyal, siyasal, tarih, din, aşk, tabiat konularını içeren nesir (düzyazı) türünde eserleri de vardır.

Eserleri

Şiir

Bir Bayrak Rüzgâr Bekliyor

Heykeltıraş

Dualar ve Âminler

Divançe-i Arif

Aynalarda Kalan

Köprü

Kubbe-i Hadra

Kıbrıs Rubaileri

Rubaiyat-i Arif

Mensur Şiir

Ayetler

Yastığımın Rüyası

Düzyazıları

Terazi Kendini Tartmaz

Kanatlar ve Gagalar

Arif Nihat Asya'nın Şiirlerinden Örnekler

BAYRAK

Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü,
Kız kardeşimin gelinliği, şehidimin son örtüsü,
Işık ışık, dalga dalga bayrağım!
Senin destanını okudum, senin destanını yazacağım.

Sana benim gözümle bakmayanın
Mezarını kazacağım.
Seni selâmlamadan uçan kuşun
Yuvasını bozacağım.

Dalgalandığın yerde ne korku, ne keder...
Gölgende bana da, bana da yer ver.
Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar:
Yurda ay yıldızının ışığı yeter.

Savaş bizi karlı dağlara götürdüğü gün
Kızıllığında ısındık;
Dağlardan çöllere düştüğümüz gün
Gölgene sığındık.

Ey şimdi süzgün, rüzgârlarda dalgalı;
Barışın güvercini, savaşın kartalı
Yüksek yerlerde açan çiçeğim.
Senin altında doğdum.
Senin dibinde öleceğim.

Tarihim, şerefim, şiirim, her şeyim:
Yeryüzünde yer beğen!
Nereye dikilmek istersen,
Söyle, seni oraya dikeyim!

Arif Nihat Asya

FETİH MARŞI

Yelkenler biçilecek, yelkenler dikilecek;
Dağlardan çektirilen, kalyonlar çekilecek;
Kerpetenlerle sûrun dişleri sökülecek!

Yürü; hâlâ ne diye oyunda, oynaştasın?
Fâtih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!

Sen de geçebilirsin yardan, anadan, serden
Senin de destanını okuyalım ezberden
Haberin yok gibidir taşıdığın değerden

Elde sensin, dilde sen; gönüldesin, baştasın
Fâtih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!

Yüzüne çarpmak gerek zamânenin fendini!
Göster: kabaran sular nasıl yıkar bendini!
Küçük görme, hor görme, delikanlım kendini!

Şu kırık âbideyi yükseltecek taştasın;
Fâtih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın

Bu kitaplar Fâtih'tir, Selim'dir, Süleyman'dır;
Şu mihrab Sinânüddin, şu minâre Sinân'dır;
Haydi, artık uyuyan destanını uyandır!

Bilmem, neden gündelik işlerle telâştasın
Kızım, sen de Fâtihler doğuracak yaştasın!

Delikanlım! işaret aldığın gün atandan!
Yürüyeceksin! Millet yürüyecek arkandan!
Sana selâm getirdim Ulubatlı Hasan'dan!

Sen ki burçlara bayrak olacak kumaştasın;
Fâtih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!

Bırak, bozuk saatler yalan yanlış işlesin!
Çelebiler çekilip haremlerde kışlasın!
Yürü aslanım, fetih hazırlığı başlasın

Yürü, hâlâ ne diye kendinle savaştasın?
Fâtih'in İstanbul'u fethettiği yaştasın!

Arif Nihat Asya

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder