YUSUF ATILGAN (1921-1989)
Roman ve
öykü yazarı kimliğiyle bilinen Yusuf Atılgan, 27 Haziran 1921'de Manisa'da doğdu. Asıl ismi "Yusuf Ziya Atılgan"dır. Yazılarında "Nevzat
Çorum" ve "Ziya Atılgan" imzalarını kullandı. 1936'da Manisa Ortaokulunu
parasız yatılı olarak bitirdi. 1939'da Balıkesir Lisesini akabinde ikinci sınıftan
itibaren askeri öğrenci olarak devam ettiği İstanbul Üniversitesi Edebiyat
Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünü bitirdi.
Yusuf Atılgan, öğrenimini
tamamladıktan sonra Akşehir'de Maltepe Askeri Lisesinde bir yıl edebiyat
öğretmenliği yaptı. Üniversitede öğrenci olduğu yıllarda Türkiye Komünist
Partisi'ne katıldığı ve bazı faaliyetlerde bulunduğu için sıkıyönetim
mahkemeleri tarafından tutuklanarak hapse atıldı. 1946'da serbest bırakıldı.
Öğretmenliği elinden alındığı için Manisa'nın Hacırahmanlı köyüne yerleşerek
hem evlendi hem de çiftçilik yapmaya başladı.
Yusuf Atılgan, 1976'da
tiyatro oyuncusu Serpil Gence ile tanışarak ikinci evliliğini yaptı ve İstanbul'a
yerleşti. 1980 yılından itibaren Milliyet yayınlarında danışmanlık ve
çevirmenlik görevlerinde bulundu. Çok kısa bir süre de burada redaktörlük yaptı.
"Canistan" ismindeki romanı üzerinde çalışmalarda bulundu fakat romanını
tamamlayamadan 9 Ekim 1989'da İstanbul'da geçirdiği kalp krizi sonucu yaşama
veda etti. Cenazesi İstanbul Bülbülderesi Mezarlığı'na kaldırıldı.
Edebi Kişiliği
- Modernizmi esas alan sanatçılardandır.
- Edebiyata şiirle başlamış olmasına rağmen asıl
gücünü romanlarında gösterir.
- Köy hayatı ve kent yaşamından edindiği
izlenimleri özgün bir anlatımla eserlerinde işler. Köyü anlatan
öykülerinde kırsal kesimin yaşamını ön plana çıkarır. Şehri anlatan
öykülerinde ise şehir hayatına ayak uyduramamayı ve düzene uyumsuzluğu ön
plana çıkarır.
- Fertlerin yabancılaşma, yalnızlık, bunalım,
hayata tutunamama gibi durumlarını eserlerinde kaleme alır.
- Eserlerinde zaman zaman bilinçaltı ve psikanalitik
yöntemlere başvurur.
- Romanlarında iç gözlem tekniğini kullandı. Bireyin ruhsal durumunu son derece başarılı bir şekilde okuyucusuna aktardı.
- Roman karakterlerinin hepsinin bir isyanı vardır. Romanın sonunda
hepsi psikolojik yıkıma uğrar.
- "Anayurt Oteli" ve "Aylak Adam" romanlarında
psikolojik yabancılaşmayı ve yalnızlığı işler. "Anayurt Oteli" romanında
sevgiye ulaşamayan kahramanın intiharla sonuçlanan trajedisi ön plana
çıkar.
- "Anayurt Oteli" romanı sinemaya aktarılır.
- Yusuf Atılgan yazdığı eserlerle önemli ödüller
aldı. 1955'te Tercüman Gazetesi Öykü Yarışması'nda "Evdeki" öyküsüyle
birinci oldu. "Aylak Adam" romanı ile 1957-1958 Yunus Nadi Roman Ödülleri
ile ikincilik ödülü aldı. Ayrıca "Bodur Minareden Öte" eseriyle
de Sait Faik Öykü Ödülü'nü kazandı.
- "Anayurt Oteli" yazarın en önemli romanı olarak
ön plana çıkar. Beyaz perdeye de uyarlanan romanda eserin kahramanı
Zebercet'in şahsında psikolojik yabancılaşma ve yalnızlık konuları ön
plana çıkarılır.
- "Aylak Adam"da çağdaş bireyin trajedisini işler. Eserde Yusuf Atılgan, geçim sıkıntısı çekmeyen, bohem bir hayat tarzına sahip olan C. adlı bir
kişinin gerçek sevginin peşine düştüğü zaman karşı karşıya kaldığı hayal
kırıklığını vurgular.
Eserleri
Roman
Anayurt Oteli
Canistan
Aylak Adam
Öykü
Eylemci
Bodur Minareden
Öte
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Yusuf Atılgan (1921-1989)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder