Nihat Sami Banarlı

NİHAT SAMİ BANARLI (1907-1974)

nihat sami banarliEdebiyat tarihçisi olarak ön plana çıkan Nihat Sami Banarlı, 1907'de İstanbul Fatih'te dünyaya geldi. Soyadını anne ve babasının mezarının bulunduğu Tekirdağ'ın Banarlı köyünden aldı. İlköğrenimini İstanbul Fatih Sultan Vakıf Mektebinde; orta öğrenimini ise İstanbul Gelenbevi ve Mercan İdadisinde okudu. Ayrıca Vefa Lisesi ve İstiklal Lisesini de bitirdi. İstanbul Yüksek öğretmen okulundan 1927'de; İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinden de 1929'da mezun oldu.

Nihat Sami Banarlı, öğrenim hayatından sonra öğretmen olarak devlet memurluğu görevine başladı. 1929-1934 yılları arasında Edirne Lisesi ve Öğretmen Okulunda edebiyat öğretmenliği yaptı. Daha sonra İstanbul Kabataş, Galatasaray, Boğaziçi, Şişli Terakki, ve Işık Lisesinde öğretmenlik yaptı. 1947-1969 yılları arasında Eğitim Enstitüsü ile Yüksek Öğretmen Okulunda edebiyat öğretmenliği, Yüksek İslam Enstitüsünde ise İslami Türk Edebiyatı Tarihi öğretmenliklerinde bulundu. 1969'da kendi isteğiyle emekliye ayrıldı.

Öğretmenliği sırasında ayrıca birçok yerde çalıştı. 1948'den itibaren sürekli olarak Hürriyet gazetesinin "Edebi Sohbetler" sütununda yazılar kaleme aldı. Nihat Sami Banarlı, 1953'te kurulan "İstanbul Fetih Cemiyeti"ne girdi. Buraya bağlı durumundaki İstanbul Enstitüsüne müdür oldu. 1958'de Yahya Kemal Enstitüsü yayın işlerini yürüttü. 1971'de "Akademi" dergisi müdürü oldu. Daha sonra MEB 1000 Temel Eser ve Çağdaş Türk yazarları komisyonuna üye ve başkan seçildi.

Nihat Sami Banarlı, yazın yaşamına ortaokul sıralarında başladı. Hece ve aruzla şiirler kaleme aldı. Tiyatro ve hikâye denemeleri yazdı. "Altı Ok", "Orhun", "Ötüken" ve "Atsız" dergilerinde şiir ve makaleleri yayımlandı. "Edebi Bilgiler", "Resimli Türk Edebiyatı Tarihi" ve "Metinlerle Türk Edebiyatı I-III" çalışmalarıyla büyük ün sahibi oldu. 1366 sayfalık "Resimli Türk Edebiyatı Tarihi" eserinde Türk edebiyatının tarihi seyrini tüm ayrıntılarıyla ilmi metotlarla kaleme aldı. "Yedigün", "Hürriyet", "Ülkü", "Meydan", "Kubbealtı Akademi Mecmuası", "Yahya Kemal Mecmuası", "Akşam" ve "Yeni Sabah" gibi dergi ve gazetelerde edebi sohbetler yayımladı. Nihat Sami Banarlı, Yahya Kemal'in ölümü nedeniyle kurulan Yahya Kemal Enstitüsü yöneticisi oldu. Bu çalışmalarla Türk kültür tarihine çok büyük hizmetlerde bulundu.

Nihat Sami Banarlı, 13 Ağustos 1974'te İstanbul'da vefat etti. Cenazesi, Rumelihisarı'nda bulunan Aşiyan Mezarlığı'na defnedildi.


Edebi Kişiliği

  • Edebiyat tarihçiliği yönüyle ön plana çıkan Nihat Sami Banarlı Cumhuriyet Dönemi yazarlarındandır.
  • Edebiyat tarihçiliğinin yanında roman, şiir, tiyatro, hikâye, makale, deneme ve fıkra türleriyle de yakından ilgilenip önemli eserler ortaya koyar.
  • Yahya Kemal Beyatlı'yı sevdiren, tanıtan kişilerin başında gelir.
  • Türkçenin en büyük savunucularından olan Nihat Sami Banarlı, "Türkçenin Sırları" denemesinde Türkçe hakkındaki görüşlerini ayrıntılı bir şekilde belirttikten sonra Türkçenin incelik, ahenk ve güzelliklerini anlatır. 
  • Birçok gazete ve dergide yazdığı dil yazılarını "Türkçenin Sırları" eserinde toplar. Eser, dilimizi en çok sevdiren kitapların başında gelir.
  • Nihat Sami Banarlı'ya asıl ününü kazandıran "Resimli Türk Edebiyat Tarihi" eseridir. Bu eserde Türk tarihi dönemlere ayrılarak oluşturulmuştur. Banarlı; bu eseriyle edebiyatımızı sözlü dönemden başlayarak günümüze doğru edebiyatımızın tarihsel gelişimini değerlendirmeye çalışır.
  • "Kitaplar ve Portreler" eserinde Türk edebiyatının önemli şahsiyetlerini ve onların eserlerini gün yüzüne çıkarır.
  • "İstanbul'a Dair" kitabında İstanbul'a olan aşkını açığa vurur.
  • Nihat Sami Banarlı, "Tarih ve Tasavvuf Sohbetleri", "Bir Dağdan Bir Bağa", "Kültür Köprüsü", "Yaşama Üslubu" isimli kitaplarıyla da bilinir.

Eserleri

Deneme
Yahya Kemal Yaşarken
Türkçenin Sırları

Edebiyat Tarihi
Resimli Türk Edebiyatı Tarihi


Ayrıca bakınız


1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir

2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir

3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)

4. Birinci Yeni (Garipçiler)

5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler

6. Maviciler

7. Hisarcılar

8. İkinci Yeni Şiiri

9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir

10. 1980 Sonrası Türk Şiiri

11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)

Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Nihat Sami Banarlı (1907-1974)

Ayrıca bakınız


Gönderen zaman:

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)