FÜRUZAN (1935)
Öykü, romancı, oyun yazarı ve senarist kimlikleriyle öne çıkan Füruzan,
29 Ekim 1932'de İstanbul'da dünyaya geldi. Asıl ismi Feruze Gerçek'tir. Çok
küçük yaşlarda babasını kaybetti. İlköğretimini Yalova Demir Köyü İlkokulu ve
İstanbul'un değişik okullarında tamamladı.
Füruzan, 1950'li yıllarda tiyatrocu olmayı kararlaştırır. Küçük bir sahne
çalışmasında bulunur. Uzun bir süre resimle ilgili çalışmalar
yaptıktan sonra edebiyatla ilgili çalışmalara yoğunlaşır. İlk öyküsü olan "Olumsuz
Hikâye" eseri 1956'da Seçilmiş Hikayeler Dergisi'nde yayımlandı. "Türk Dili", "Pazar Postası" ve "Yenilik"
dergileri öykülerini yayımladığı diğer dergiler oldu.
Füruzan, yazın alanındaki asıl eserlerini 1960'lı yıllarda vermeye
başladı. 1964-1972 yılları arasında "Dost", "Papirüs" ve "Yeni Dergi"de
yayımladığı öyküleriyle dikkatleri çekti. İlk kitabı olan "Parasız Yatılı" ile
1972 Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazanınca ünü her tarafa yayıldı. Bu kitabını
"Parasız Yatılı'yı Kuşatma" ve "Benim Sinemalarım" adlı öykü kitapları izledi.
Bu öyküden sonra öykü yazmaya dokuz yıl ara verdi.
1974 yılında "Kırkyedililer" romanını yayımladı. 1975'te Alman Akademik
Değişim Servisi'nin daveti üzerine Berlin'e gitti. Bir yıl kaldığı şehirde Türk
işçilerle röportajlar yaptı. Buradaki röportajlarını "Yeni Konuklar" isimli kitabında
topladı.
Füruzan'ın 1982'de "Gecenin Öteki Yüzü" kitabında yer alan aynı isimdeki
öyküsü TRT tarafından dizi olarak çekildi. 1988-1989'da "Benim Sinemalarım"
adlı öyküsünü senaryolaştırdı. Bu eseri, 1989'da da aynı isimle sinema filmi olarak
çekildi. Füruzan, ayrıca "Redife'ye Güzelleme", "Kış Gelmeden" ve "Sevda Dolu
Bir Yaz" öykülerini de oyunlaştırdı. Bunlar aynı zamanda Ankara Devlet
Tiyatroları tarafından sahnelendi. Tek şiir kitabı olan "Lodoslar Kenti"ni de
1991'de yayımladı.
Edebi Kişiliği
- Modernizmi esas alan sanatçılardan olan Füruzan
modern anlamda Türk hikâyeciliğinin önemli isimlerindendir.
- Romanlarında daha çok kötülüğe sürüklenmiş küçük
kızların, düşmüş kadınların, yurt özlemi çeken göçmenlerin, çökmekte olan
burjuva ailelerinin yeni yaşam şartlarını konu edinir. Bunları sevecen bir
bakış açısıyla yansıtır. Eserlerinde özellikle aile sorunlarını başarıyla
işler.
- Türk öykücülüğünde daha çok "küçük insanlar" olarak adlandırılan ezilmiş hakkı yenmiş iç dünyaları keşfedilmemiş insanlara dikkatleri çekmeye çalışır.
- Öykülerinin birçoğunda anne-kız
ilişkileri önemli bir yer tutar. Gerçekliği küçük kızların bakış açısıyla
işler.
- Almanya incelemelerinden sonra gurbetçi ve göçmen
sorunlarını işler. Aynı kültürlerden gelen insanların hayatlarından
kesitler sunar. Gurbetçi çocukların sorunlarına özellikle eğilir.
- 1975'te Berlin'deki Türk işçilerle
röportajlar yapar.
- Güçlü gözlem gücü ve ayrıntıları işlemedeki ustalığı eserlerine farklı bir hava katar.
- Olaydan çok betimleme ve
çözümlemelere yer verir. Bu özellikleri onu diğer yazarlardan
ayırır.
- Canlı anlatımı ve karakterleri işleyişindeki
derinlik de eserlerinin dikkat çeken özellikleri arasında yer alır.
- "Papirüs" ve "Dost" gibi ünlü dergilerde yazılar yazar.
- Öykü türünün yanı sıra şiir, roman, gezi yazısı,
deneme ve çocuk kitapları gibi edebiyatın farklı türlerinde eserler verir. Bazı öyküleri tiyatro sahnesine ve beyaz perdeye uyarlanır.
- Eserleri Almanca başta olmak üzere İngilizce,
İtalyanca, Fransızca, Bulgarca, Farsça gibi birçok dile çevrilir.
- "Ev Sahipleri" kitabı, Almanya'nın önde gelen
aydınları ve konuk işçilerle yaptığı konuşmaları içerir.
- "Kırkyedililer", Füruzan'ın ilk romanı olma özelliği taşır.
Romanda, Türkiye tarihine 68'liler olarak geçmiş, devrimci ve isyancı bir
kuşak olan 1947 doğumlu kişilerin hikâyesini anlatır. Roman, 1975'te Türk
Dil Kurumu Roman Ödülü'nü alır.
- "Bizim Rumeli" kitabında Bosna Savaşı esnasında
Balkanları kapsayan yolculuğunu anlatır.
- İkinci romanı olan "Berlin'in Nar Çiçeği"nde
Almanya"daki göçmenlerin hayatlarını işler.
- "Parasız Yatılı" öyküsüyle 1972 Sait
Faik Hikâye Armağanı'nı kazanır.
Eserleri
Roman
47'liler
Berlin'in Nar
Çiçeği
Öykü
Benim
Sinemalarım
Parasız Yatılı
Kuşatma
Gecenin Öteki
Yüzü
Gül Mevsimidir
Gezi-Röportaj
Balkan Yokuşu
Ev Sahipleri
Yeni Konuklar
Şiir
Lodoslar Kenti
Lodoslar Kenti
Ayrıca bakınız
1. Öz (Saf) Şiir Anlayışını Sürdüren Şiir
2. Serbest Nazım ve Toplumcu Gerçekçi Şiir
3. Milli Edebiyat Zevk ve Anlayışını Sürdüren Şiir (Memleketçiler)
4. Birinci Yeni (Garipçiler)
5. Garip Dışında Yeniliği Sürdüren Şairler
6. Maviciler
7. Hisarcılar
8. İkinci Yeni Şiiri
9. 1960 Sonrası (İkinci Yeni Sonrası) Toplumcu Şiir
10. 1980 Sonrası Türk Şiiri
11. Cumhuriyet Döneminde Halk Şiiri
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Anlatmaya Bağlı Metinler (Hikâye-Roman)
Füruzan (1935)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Göstermeye Bağlı Metinler (Tiyatro)
Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatında Öğretici Metinler
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder