Edebiyat Okulu: Necmettin Halil Onan

NECMETTİN HALİL ONAN (1902-1968)

Şair ve edebiyat tarihçisi olarak öne çıkan Necmettin Halil Onan, 1902'de Çatalca'da doğdu. Duyun-u Umumiye memuru Halil Hilmi Bey'in oğludur. Ortaöğrenimini Vefa Lisesinde bitirdi. Daha sonra Darülfünun Edebiyat Fakültesinde açılan sınavı kazanarak Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüne kaydoldu. Burada Mehmet Fuat Köprülü, Cenap Şahabettin, Yahya Kemal Beyatlı gibi ünlü sanatçıların öğrencisi oldu.

Necmettin Halil Onan, İstanbul'un işgali sırasında okulu geçici bir süreliğine kapatılınca Milli Mücadele'ye katılmak için Ankara'ya gitti. Anadolu Ajansı'nın siyasi servisinde çalıştı. Kurtuluş Savaşı'nın sonlanmasıyla İstanbul'a dönüp yarım kalan eğitimini burada sürdürdü ve 1924'te buradan mezun oldu. 1929'dan itibaren İzmir, Adana, Ankara illerinde pek çok okulda edebiyat öğretmenliği yaptı. Lise müdürlüğü ve akabinde maarif müfettişliği yaptı.

1942-1946 yılları arasında Yüksek Öğretim Genel Müdürlüğü görevinde bulundu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Eski Türk Edebiyatı Profesörü oldu. 1959'da emekli olan Necmettin Halil Onan, 17 Ağustos 1968'de İstanbul'da vefat etti.

Edebi Kişiliği

Milli Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şairlerdendir.
Eserlerinde tarihi ve milli konulara ağırlık verir.
Şiire aruz ölçüsüyle başlar. Aruz ölçüsüyle yazdığı şiirlerini "Nedim" dergisinde; aruzu bırakıp heceye yöneldiğinde de şiirlerini "Dergâh" ve "Hayat" dergilerinde yayımlar.
Şiirlerini 1927 ve 1933'te bastırdığı iki kitapta toplar.
Son dönem şiirlerinde Yahya Kemal Beyatlı'nın etkisi görülür.
Çanakkale Savaşı'nda olağanüstü savunmanın hatırası olan "Dur Yolcu" diğer ismiyle "Bir Yolcuya" şiiriyle büyük ün sahibi olur.
Divan şiirine tutku ile bağlı olan Necmettin Halil Onan, Divan Edebiyatı alanında profesör olur.
Ortaokullar için dil bilgisi kitapları hazırlar.

Eserleri

Şiir

Bir Yudum Daha

Çakıl Taşları

İnceleme

İzahlı Divan Şiiri Antolojisi

Leyla ile Mecnun

Necmettin Halil Onan’ın Şiirlerinden Örnekler

Örnek 1

BİR YOLCUYA

Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın

Bu toprak, bir devrin battığı yerdir.

Eğil de kulak ver, bu sessiz yığın

Bir vatan kalbinin attığı yerdir.

Bu ıssız, gölgesiz yolun sonunda

Gördüğün bir tümsek, Anadolu'nda,

İstiklâl uğrunda, namus yolunda

Can veren Mehmed'in yattığı yerdir.

Bu tümsek, koparken büyük zelzele,

Son vatan parçası geçerken ele,

Mehmed'in düşmanı boğduğu sele

Mübarek kanını kattığı yerdir.

Düşün ki, haşr olan kan, kemik, etin

Yaptığı bu tümsek, amansız, çetin

Bir harbin sonunda bütün milletin

Hürriyet zevkini tattığı yerdir.

Necmettin Halil Onan

Örnek 2

MAZİDEKİ HATIRALAR

Son bağlar kopunca sevgililerden,
Kalbe, o hayâlin çıktığı yerden,
Şifasız kederler sızar nihayet.

Nihâyet, en yakın emellerin de
Zehirli rüzgârlar eser yerinde;
Gidenle beraber gider saadet.

Kırılmış bir kalbe son kalan yoldaş
Gizlice dökülen beş, on damla yaş,
Bir de yâd edilen hâtıralardır.

Çünkü her sevincin sonu kederde;
Saadet, sabaha karşı göklerde
Doğan bir yıldızın ömrü kadardır.

Necmettin Halil Onan

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder