1. Cümle sonlarına konur.
Örnek
Yüzümüzün ve
gözlerimizin rengi ne olursa olsun, gözyaşlarımızın rengi aynıdır.
Her insan, yapmadığı tüm iyiliklerden suçludur. (Voltaire)
Tomurcuk derdinde olmayan ağaç, odundur. (Necip Fazıl
Kısakürek)
2.
Kısaltılmış bazı sözcüklerden sonra konur.
Örnek
Ar. (Arapça), Alb. (albay), Alm. (Almanca),
Av. (avukat) , Bnb. (binbaşı), Böl. (bölüm), Bulg. (Bulgarca), Cad.
(cadde), Çev. (çeviren), Dr. (doktor), Ecz. (eczane), Ed. (edebiyat) İng.
(İngilizce), Mah. (mahalle), Prof. (profesör), Sok. (sokak), s. (sayfa), sf.
(sıfat), vb. (ve benzerleri), Yrd. Doç. (yardımcı doçent)
3.
Sayılardan sonra sıra bildirmek için kullanılan "-ıncı, -inci, -uncu,
-üncü" ekleri yerine konur.
Örnek
5. (beşinci)
III. Mehmet
12. (on ikinci)
XX. yüzyıl
3. Cadde
5. Sokak
Not: Sıralanan
rakamların virgül ya da çizgiyle ayrılanların yalnızca sonuncu rakamına nokta konur.
Örnek
Yarışmaya 9, 10,
11 ve 12. sınıftaki öğrenciler katılacak.
XV-XX. yüzyıllar
arasındaki tarihi hadiseleri anlamak çaba gerektirir.
4.
Tarihlerde gün, ay ve yılı gösteren rakamlar arasına konur.
Örnek
05.05.2005
29.06.1976
Uyarı: Tarihlerin
yazılışında ay adları yazıyla yazılabilir. Bu yazımlarda ay adından önce ve
sonra nokta işareti konulmaz.
Örnek
18
Mart 1918 (doğru)
18. Mart
1918 (yanlış)
18
Mart. 1918 (yanlış)
18. Mart. 1918
(yanlış)
5. Saat ve dakikayı gösteren rakamları ayırmada
konur: Gerek cep
telefonlarında gerekse diğer dijital araçlarda saat ve dakika arasında iki
nokta (:) işareti kullanılmaktadır. Bu bir noktalama yanlışlığıdır. Buna dikkat
etmek gerekir.
Örnek
Bugün 06.00'da okuldaydım.
Yarın uçak 10.23'te İstanbul'a hareket
edecek.
Mehmet, bizi Van'da 05.45'te
arkadaşlarıyla karşılayacak.
6.
Cümle değeri taşıyan "evet, peki, hayır" gibi anlatımlardan sonra
cümle devam etmiyorsa nokta işareti konulur.
Örnek
— Evimize akşam gelecek
misin?
— Hayır.
— Yarın bize gelecek
misin?
— Evet.
7.
Dört basamaklı sayılarda binler basamakları arasında kullanılır. En az üç
basamaklı sayılarda her üç basamaktan sonra nokta işareti konur.
Örnek
1.000.000.000
100.000
10.000
1.000
8. Matematiksel işlemlerde çarpı işareti yerine konur.
Örnek
5.5=25
9.4=36
9.
Herhangi bir yazının konu başlıklarını gösteren rakam ve harflerden sonra
konulur.
Örnek
I. SIFATLAR
A. NİTELEME SIFATLARI
B. BELİRTME SIFATLARI
Uyarı: Büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta
kullanımı terk edilmiştir. (T.C. Türkiye Cumhuriyeti ve T. Türkçe hariç)
Örnek
TBMM, TDK, THY
Uyarı: Yazı başlıklarında nokta kullanılmaz.
İNSANLIK ONURU
10. Bibliyografik künyelerin sonuna konulur.
Örnek
Kaplan, Mehmet,
Oğuz Kaan Destanı, İstanbul, 1979.
Güntekin,
Reşat Nuri, Çalıkuşu, İnkılâp Kitapevi, İstanbul, 2003.
|
11. Genel ağ adreslerinde "//" işaretinden sonra gelen
ilk sözcükten sonra ve devamında konur. Örnek
https://www.edebiyatokulu.org/ |
Nokta İşareti (.) ile İlgili Alıştırmalar
Aşağıda yer alan cümlelerin sonundaki nokta işaretinin konuş
nedenini araştırınız.
Ağaç ne kadar yüksek olursa olsun, yaprakları yine de yere düşer.
Para ve insan arasındaki karşılıklı ilişki şöyledir: İnsan paranın
sahtesini yapar, para da insanın.
Nereye gittiğini bilmiyorsan hangi yoldan gittiğinin hiçbir önemi
yoktur.
Güzel gören, güzel düşünür; güzel düşünen, hayatından lezzet alır.
Dr. Mustafa Bey hızla olay yerine
ulaşmaya çalışıyordu.
XI. yüzyıl inançlı kararlı insanların
yüzyılı olacaktır.
5, 6, 7. yaş grubundakiler bu yarışmaya davetlidir.
01.01.2001 tarihi bize çok şeyi hatırlatıyor.
Maç 20.00’da başlayacak.
5.000.000 kişi bu olaydan etkilenecek.
Sarıkaya, Abdurrahman, Eğitim Yönetiminde Etik, Van, 2015.
Yararlanılan Kaynaklar
Türk Dil Kurumu, Noktalama İşaretleri Açıklamalar (tdk.gov.tr)
Ayrıca bakınız
Noktalama İşaretleri Konu Anlatımı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder