Eleştiri

Herhangi bir sanatçının veya yapıtın olumlu veya olumsuz yanlarını ortaya koymaktır. Eleştiri, sadece yapıt ve sanatçıyla ilgili değil her konuda olabilir. 
Eleştiri, olumlu ve olumsuz eleştiri olmak üzere ikiye ayrılır. Eleştiri, günlük hayata, edebiyata daha çok olumsuz anlamda kullanılır. Eleştiri içerikli cümleler genellikle öznel yargılı cümlelerdir. 

Eleştiri ile ilgili Açıklamalı Örnek Cümleler

Örnek 1
Yazar; eserinde içeriği zengin tutmasına karşılık anlatımda tekdüzelikten kurtulamıyor. 

Bu cümlede olumlu ve olumsuz eleştiri birlikte yer almaktadır. Cümlenin birinci kısmı olumlu, ikinci kısmında ise olumsuz bir eleştiri vardır. Cümlede "içerik" ile ilgili olumlu ifadeler; anlatım ile ilgili de olumsuz ifadeler yer almaktadır. Tekdüzelik; anlatımda etkileyicilikten uzak, sıkıcılık anlamına gelir.

Örnek 2
Yazar; romanında kahramanları başarıyla konuştururken olay örgüsünde yapaylığa düşmekten kurtulamıyor.

Yukarıdaki cümlede sırasıyla önce olumlu eleştiri sonra da olumsuz eleştiri söz konusudur. "Kahramanları başarıyla konuştururken" olumlu bir eleştiri; "olay örgüsünde yapaylığa düşmek" sözü de olumsuz bir eleştiridir.

Örnek 3
Genç şairin şiirlerinde kullandığı imgeler, ünlü şairlerin imgelerinin taklidi olmaktan öteye gidemiyor.

Cümlede olumsuz bir eleştiri söz konusudur. "Şairin özgün olamaması" eleştiri konusu yapılmıştır.
 
Örnek 4
Eserlerinin can alıcı noktalarında cümleleri uzun tutmuş.

Anlatım bozukluğuna düşmemek, cümlelerin ifade ettiklerinin dışında başka bir anlama gelmemesi için "kısa ve açık cümleler" tercih edilir. Bu cümlede de "cümleleri uzun tutması" bir olumsuzluk olarak değerlendirilmiştir. Bu anlatım da eserdeki olumlu atmosferin kaybolmasına neden olmuştur. Yani cümlede olumsuz bir eleştiri söz konusudur.

Örnek 5
Eserleri, özgün olmaktan uzak, tekdüze ve kuru bir anlatıma sahiptir.

Cümlede eserin dil ve anlatımı ile ilgili bir olumsuz eleştiri söz konusudur. "Özgün olamamak" başkasının izini sürmek, taklitçi olmak anlamındadır. Tekdüze ve kuru anlatım ise anlatımın dil ve anlatım bakımından zengin olamaması anlamına gelir.

Örnek 6
Eserleri hem içerik hem anlatım bakımından doyurucudur. En güncel konuları; açık, anlaşılır, yapmacıktan uzak, özgün bir anlatımla dile getirir.

Yukarıdaki her iki cümlede de eserin gerek içerik gerekse dil ve anlatımı hakkında olumlu bir eleştiri söz konusudur. "En güncel konular" içerik; "açık, anlaşılır, yapmacıktan uzak, özgün olma" kavramları ile de eserin üslubu ile ilgili olumlu eleştirilerdir.

Örnek 7
Olayların akışını keserek öğüt vermesi, yazarın sürükleyici anlatımına gölge düşürmüştür.

Cümlede hem olumlu hem de olumsuz eleştiri söz konusudur. "Olayların akışını keserek öğüt vermesi" olumsuz bir eleştiri; "sürükleyici anlatım" ise olumlu bir eleştiridir.

Örnek 8
Kitap okunduğunda yazarının, ne yazacağını uzun uzadıya ölçüp biçen bunları bir tartım­dan geçiren düzene koyan sanatçılardan ol­madığı anlaşılıyor.

Cümlede sanatçı ile ilgili olumsuz bir eleştiri söz konusudur. Sanatçı "titiz olmamak ve kurallara bağlı kalmamak" sözleriyle eleştirilmiştir.

Örnek 9
Konusunu günlük yaşamdan almasına karşın kullandığı dil ve anlatımındaki pürüzler yüzün­den söyledikleri gereği gibi anlaşılmıyor.

"Konularını günlük yaşamdan alması" içerik olarak olumlu bir eleştiri; "kullandığı dil ve anlatımdaki pürüzler" ise dil ve anlatım açısından olumsuz bir eleştiridir.

Örnek 10
Yüzeysel bilgilere dayanarak yaptığı ruhbilimsel çözümlemeler, yapıtın dokusu içinde belirli bir işlev taşımıyor.

Cümlede olumsuz bir eleştiri söz konusudur. "Yüzeysel bilgilere dayanarak yaptığı ruhbilimsel çözümlemeler" söz grubu olumsuz eleştirinin olduğu bölümdür.

Örnek 11
Çizmeye çalıştığı tarihsel ortamı ayrıntılarıyla yansıtamayışı, yapıtının inandırıcılığını büyük ölçüde ortadan kaldırmıştır.

Eserin içeriği ile ilgili olumsuz bir eleştiri söz konusudur. "İçerikte ayrıntıların yer almaması" eserin inandırıcı olmasına engel olmuştur.

Ayrıca bakınız

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder