Ulama (Vasl)

Kelime anlamı "ek, ilave, katkı"dır. Ünsüzle biten bir sözcükten sonra ünlüyle başlayan bir sözcük geldiğinde sözcüklerin sonundaki ünsüzlerin bir sonraki sözcüğün başındaki ünlülere bağlanarak okunmasına ulama (vasl) denir. 

Ulama, konuşma dilindeki söyleyiş kolaylığından ortaya çıkmıştır. Ulama, aruz ölçüsünde kapalı bir heceyi kısa hece yapmaya yarar. 
 
Örnek

 Bülbül akşam ağlarmış.
 
Hayat atılgan insanları başarılı kılar.  
 
Mutluluk insan için önemli bir duygudur.
 
Hayatın asil okulu ailedir.
 
Mehmet Akif Ersoy edebiyatımızın önemli şahsiyetlerindendir.

 Ulama (vasl) ile İlgili Önemli Bazı Kurallar
 
1. Aralarında noktalama işareti bulunan sözcüklerde ulama olmaz.
 
Örnek

 Akşam, eve geldi.
 
Çarşıdan portakal, elma aldım.
 
2. Sesli ile biten bir sözcükten sonra sessiz ile başlayan bir sözcük gelirse bu sözcükler arasında ulama (vasl) olmaz.
 
Örnek
 
Eve babası gelmişti.

 Okula kitabı bıraktı.

3. Ulama, daha çok şiirde ortaya çıkan bir ses olayıdır. Ulamayı aruz vezni ile birlikte düşünmek gerekir.

 Örnek

 KIR UYKUSU 
 
Ne hoştur kırlarda yazın uyumak!
Bulutlar ufukta beyaz bir yumak,
Ağaçlar bir derin hulyaya varmış,
Saçında yepyeni teller ağarmış.
Baş yorgun, yaslanır yeşil otlara,
Göz dalgın, uzanır ta bulutlara.
 
4. Ulama (vasl) yazı dilinde değil konuşma dilinde gerçekleşir. Amaç aruz ölçüsündeki aruz kalıbına kelimeleri uydurmaktır. Yani kapalı olan heceyi açıp okumaktır.  
 
Bülbül akşam ağlarmış.
(Konuşma dilinde: Bülbü lakşa mağlarmış.)
 
Hayat atılgan insanları başarılı kılar.  
(Konuşma dilinde: Haya tatılga ninsanları)
 
Mutluluk insan için önemli bir duygudur.
(Konuşma dilinde: Mutlulu kinsa niçi ne nönemli)
 
Hayatın asil okulu ailedir.
(Konuşma dilinde: Hayatı nasi lokulu)  
 
Mehmet Akif Ersoy edebiyatımızın önemli şahsiyetlerindendir.
(Konuşma dilinde: Mehme taki ferso yedebiyatımızı nönemli)
 
Ayrıca bakınız

Posted by at

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Kaydol: Kayıt Yorumları (Atom)