"Parnas", sözlükte Yunanistan'da
esin perilerinin oturduğuna inanılan bir dağın ismi demektir. Parnasizm,
Fransa'da 1860'te "Çağdaş Parnas" şiir dergisi etrafında toplanan
sanatçılar tarafından çıkarılmış ve yalnız şiirde görülen bir edebi akımdır.
Gauiter'in kurucusu olduğu parnasizm
(şiirde gerçekçilik) 19. yüzyılın ikinci yarısında romantizme tepki olarak
doğan realist yöntemi benimsemiştir. Fransa'da romantizm akımındaki şiirin
aşırı duygusallığına ve hayalciliğine tepki olarak doğmuştur. Pozitivizm
felsefesinin ön plana çıkmasıyla bilimsel çalışmaların hızlanması şiirde de
pozitivizmi beraberinde getirir. Bu da duygusallıktan uzak şiir anlamına
gelir.
Parnasizm (Şiirde Gerçekçilik) Akımının Özellikleri
- Realizmdeki ilkelerin şiire yansıması olan parnasizm; "şiirde gerçekçilik" anlamına gelir.
- Romantik şiire tepki olarak doğan parnasizm için realizm ve natüralizmin şiirdeki sentezidir, denilebilir.
- Romantizm akımının duygusallığına karşın parnasizmde nesnel, gerçekçi, ölçülü şiir anlayışı esas alınır.
- Parnasizmde "Sanat sanat içindir." görüşü esastır. Şiirin toplumsal, siyasal işlevinin olmadığını savunan parnasyenler şiirde "güzellik" kavramını ön plana çıkarmışlardır.
- Parnasyenler, güzelliğin ancak güzel biçimlerle elde edilebileceğini düşündüklerinden şiirde biçimsel mükemmeliyeti esas almışlardır. Bu akımda şekil o kadar önemli ki şiiri ışık, renk, gölge ve çizgilerle sağlamaya çalışmışlardır.
- Parnasyenler, şiirlerde kişiliklerini gizlemiş dış dünyada gördüklerini tarafsız bir şekilde anlatmaya çalışmışlardır.
- Parnasizmde şairler seçkinlere seslenmişlerdir.
- Ölçü, uyak, ritim, ahenk ve ses uyumlarını fazlaca önemsemişlerdir. Şiiri oluşturan sözcükleri, bir kuyumcu titizliği ile işlemeye özen göstermişlerdir.
- Parnasyenler sembolizmdeki kapalı anlatım yerine açık ve yalın bir anlatımı benimsemişlerdir.
- Parnasizmde en çok sone nazım biçimi kullanılmıştır.
- Parnasizmde Eski Yunan, Latin, Hint kültür ve mitolojisinden yararlanılmıştır. Özellikle Yunan mitolojisine derin bir hayranlık duyulmuştur. Eskiye dönüş, sanatçıları ruhen karamsarlığa sevk etmiştir. Parnasizmde şairler, değerlerin yok olmasından büyük kaygı duymuşlardır.
- Duygunun yerini düşüncenin aldığı akımda sanatçılar, duygusallıktan uzak nesnel bir bakış açısıyla eserlerini oluşturmuşlardır.
- Şiirde şimdiki zaman yerine geçmiş zaman kişileri ve olayları işlenmiştir. Parnasizmdeki sanatçılar Mısır, Hint, Filistin vb. yerlerin efsanelerine yönelmiş egzotik temaları öne çıkarmışlardır.
- Parnasizmde felsefi düşünceler de işlenmiştir.
- Doğa, başarılı bir şekilde betimlenmiş şairler "tablo gibi şiir" anlayışına yönelmişlerdir.
Gauthier: Parnasizm'in kurucusu sayılır. Mineler, Momie'nin Romanı başlıca yapıtlarıdır.
Banville: Akrobatik Fiiller, Fransız Şiirinin Küçük
Kitabı eserleriyle bilinen Banville şiirlerinde ölçü ve uyağa büyük önem
vermiştir.
François Coppee: Konularını günlük hayattan alan Coppee'nin, Kutsal Kalıntılar Korunağı, Alçakgönüllüler başlıca önemli eserleridir.
Jose Maria de Heredia: "Ganimetler" adlı eseri önemlidir.
Sully Prudhomme: Fransız edebiyatının parnasizmdeki önemli temsilcisidir.
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme