İş, oluş veya hareketi bir kip ve kişiye
bağlayarak anlatan sözcüklere fiil denir. İsimleri, fiilden ayırmak için
kelimenin köküne "-me, -ma" olumsuzluk eki ya da
"-mak, -mek" mastar eki getirilir. Bunlar kökten sonra
gelebilirse o sözcük fiil; gelemezse o sözcük isim soylu bir
sözcüktür. Bazen bu özellikleri karşıladığı halde isim olarak kullanılan
sözcükler de vardır. Bunların isim yahut fiil oldukları cümledeki anlamından çıkarılır. Fiiller
ve fiillerde edim fiillerin en temel konusudur.
Örnek
Yaz-, çiz-, gel-, oku-, bit-, ağla-, gül-, diz-,
sor-, bak, iç-, yık-, at-, bul-, yor- vb.
Örnek Cümleler
Bu soruları sizler hemen yazacaksınız.
Bu soruları sizler
hemen yazmayacaksınız.
"Yaz-" sözcüğü "-mek, -mak" mastar eki ve
"-me, -ma" olumsuzluk ekini alabildiği için fiil soylu bir sözcüktür.
Fiiller için en temel iki kriter de budur.
Öğretmen bir kutu boya alıp sınıfı boyadı.
Öğretmen bu yıl boya almadığı için sınıfı boyamadı.
"Boya" sözcüğü cümlede iki yerde geçmektedir. Birincisi
"nesne" ismi olduğundan isim; ikincisi fiildir.
Fiiller, fiilin kök veya gövdesindeki anlamına
göre aşağıdaki şekillerde incelenir:
Ayrıca
bakınız
Fiil Kiplerinde Anlam (Zaman) Kayması
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder