Edebiyat Okulu: Tekrir (Yineleme)

Bir duyguyu güçlü bir şekilde belirtebilmek veya sözün etkisini güçlendirmek amacıyla bazı kavramların ısrarla tekrarlanmasına tekrir (yineleme) denir. Tekrarlanan sadece bir kelime olabildiği gibi bir kelime grubu da olabilir. Tekrir sanatıyla hem anlam güçlendirilir hem de bir ahenk oluşturulmaya çalışılır.

Tekrir (Yineleme) Sanatına Örnekler

Örnek 1

Güzel ne güzel olmuşsun görülmeyi görülmeyi

Güzel niçin nazlanırsın güzel güzel yürümeye

Örnek 2

Hiç kimse yok kimsesiz

Herkesin var bir kimsesi

Ben bugün kimsesiz kaldım

Ey kimsesizler kimsesi

Kimse aradığım yollarda

Kimsesizlik kimsem oldu

Dinsin artık hicranın cana

Kimse aradığım yollar

Kimsesiz kimselerle doldu

(Avnî)

Örnek 3

Kaldırımlar, çilekeş yalnızların annesi,

Kaldırımlar, içinde yaşamış bir insandır.

Kaldırımlar, duyulur ses kesilince sesi

Kaldırımlar, içimde kıvrılan bir lisandır.

(Necip Fazıl Kısakürek)

Örnek 4

Çal sevdiceğim, çal güzelim, çal meleğim çal

(Tevfik Fikret)

Örnek 5

Ey varlığı varı var eden var!

Yok yok sana yok demek ne düşvar.

(Ziya Paşa)

Örnek 6

Nedir bu handeler bu işveler bu nâz u istiğna

Nedir bu cilveler bu işveler bu hâmet-i bâlâ

(Bâki)

Örnek 7

Bahçemde açılmaz seni görmezse çiçekler;

Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler.

Gelmezsen eğer mevsimi nerden bilecekler

Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler.

(Faruk Nafiz Çamlıbel)

Örnek 8

Büyüksün ilahi büyüksün büyük,

Büyüklük yanında kalır pek küçük.

(Ali Haydar Bey)

Örnek 9

Her zulmü, kalın boğmaya bir parça kan yeter,

Ey şark uyan yeter, yeter ey şark uyan, yeter

(Ali Canip Yöntem)

Örnek 10

Söz ola kese savaşı,

Söz ola kestire başı,

Söz ola oğlu aşı,

Yağ ile bal ede bir söz.

(Yunus Emre)

Örnek 11

Akşam yine akşam, yine akşam

Bir sırma kemerdir suya baksam

(Ahmet Haşim)

Örnek 12

Bir yol bilirim; Âdem'e, Havva'ya gider,

Bir yol bilirim; aşka ve sevdaya gider.

Bir yol ki, ömür bahçelerinden geçerek

Yaşlarla, figanlarla musallâya gider.

(Bekir Sıtkı Erdoğan)

Açıklama: Yukarıdaki şiirlerde koyu yazılan ve aynı zamanda başka bir renkle belirtilen sözcükler dizelerde bir ahenk unsuru oluşturdukları için tekrir (yineleme) sanatı ortaya çıkmıştır.

Ayrıca bakınız

Teşbih (Benzetme)

İstiare (Eğretileme)

Teşhis (Kişileştirme)

İntak (Konuşturma)

Mecaz-ı Mürsel (Ad Aktarması)