GÜZEL ADLANDIRMA
Olumsuz olarak algılanan kimi durum, kavram
veya varlıkları güzel bir şekilde dile getirmeye güzel adlandırma denir. Bazı sözler halkça uğursuz
bazıları da toplumsal ahlak ve adaba aykırı görüldüğünden bunların
kullanılmaması tercih edilir. Kimi inançlardan, tabulardan dolayı bazı
kavramların ismini söylemekten kaçınma güzel adlandırmaya yönelme sebeplerindendir. Güzel adlandırma en çok hastalıklar için yapılır. Güzel adlandırmada amaçlanan, kavramdaki olumsuzluğu örtmeye
çalışmaktır. Kibarlık,
edebilik, etkileyicilik güzel adlandırmada önemli özelliklerdir. Güzel adlandırma ulusal özellikler taşıyıp farklı türlerden birinin bu adlandırmayı
kavraması güçtür. Güzel adlandırmada genellikle sözcüklerin mecaz anlamı ön
plana çıkarılır.
Örnek
Yarasa: karanlık kuşu
Ölüm: son yolculuk
Ölüm: rahmete kavuşmak
Azrail: ölüm meleği
Sağır: işitme engelli
Kör: görme engelli
Geri zekâlı: zihinsel engelli
Sakat: bedensel engelli
Deli: akıl hastası
Cin: iyi saatte olsunlar
Cin: üç harfli
Verem: ince hastalık
Felç: inme
Deri veremi: cüzam
Sara hastalığı: bayılma
Menenjit: kısma
Romatizma: kuru yel
Küçük sivilce: akarcacık
Sıpa: karakaçan
Kefen: yakasız gömlek
tabut: tahta at
Kefen: çadır
Üvey ana: cici ana
Dul kadın: celep
Cümle İçerisinde Geçen Güzel Adlandırma Örnekleri
Havanın kararmasıyla etrafı karanlık kuşları basar.
Edebiyatımızın önemli ismi son
yolculuğuna uğurlandı.
Annesi de babası da aynı yılda rahmete kavuşmuşlardı.
Ölüm meleği onu
İstanbul'da yakalamıştı.
Bütün televizyonlarda işitme engelliler için haber bülteni olmalıdır.
Son sınavda görme
engelli olanların sınava
gireceği salonda gözetmenlik yaptım.
Okulumuzda zihinsel
engelli öğrenciler için özel
program uygulanacak.
Annesi bedensel
engelli olduğundan yıllarca annesinin bakımını üstlenmişti.
Akıl hastası olmayan
bir kimse böyle davranmaz.
Kimse iyi
saatte olsunları karanlık ve
tenha bir yerde hayal etmek istemez.
Küçük çocuklar sınıfta üç harfli sohbetine dalmışlardı.
Doktor, durmadan sen ince
hastalık geçirmişsin diyor,
adam anlamadığından gülüyordu.
Emniyet kemeri takmadığından kazadan sonra inme geçirdi.
Bütün okullarda cüzam ile ilgili bilgilendirme yapılacak.
Yüzündeki akarcacıklara bir türlü çözüm bulamıyordu.
Hiçbir makam, mevki, zenginlik kişiyi yakasız gömlek giymekten kurtaramaz.
Herkes günü geldiğinde tahta
ata binecek ve edebi yurduna
selam diyecek.
Acıların en büyüğü belki de kardeşine çadırı kendi eliyle biçmesiydi.
Mustafa cici
ana için söylenenlere bir
anlam vermeye çalışıyordu.
Gün geçtikçe toplumda celep sayısı artıyor.
Not: Güzel adlandırma ve dolaylama bazen karıştırılır. Güzel adlandırmada olumsuzluğu örtmeye çalışmak esas amaçken dolaylamada ise böyle bir kaygı söz konusu değildir.
Not: Güzel adlandırma ve dolaylama bazen karıştırılır. Güzel adlandırmada olumsuzluğu örtmeye çalışmak esas amaçken dolaylamada ise böyle bir kaygı söz konusu değildir.
A. Anlam
Bakımından Sözcükler
B. Sözcüklerde Anlam İlişkileri
C. Sözcüklerde Anlam Olayları
Güzel Adlandırma
D. Anlam Değişmeleri
E. Sözcük Anlamı ile İlgili Bazı
Terimler
Çok sağolun çok işime yaradı.sizin sayenizde çok iyi anladım.
YanıtlaSilValla isime yaradı
YanıtlaSil