Edebiyat Okulu: Seyahatname

SEYAHATNAME

Gezilip görülen yerlerin bıraktığı izlenimlerinin anlatıldığı düzyazı türüdür. Seyahatname türüyle amaçlanan gezip görülen yerlerin doğal güzelliklerini, sosyal yaşantısını, gelenek ve göreneklerini tanıtmaktır. Bu açıdan seyahatnameler birer tarihi yapıt özelliğini de gösterir.

Seyahatname türünün en önemli örneği hiç kuşkusuz Evliya Çelebi Seyahatnamesi'dir. Evliya Çelebi'nin yazmış olduğu Seyahatname, Osmanlı sınırlarını aşan çok geniş bir coğrafyada gittiği yerlerin tarihi, folkloru, edebiyatı, sanatsal faaliyetleri ve coğrafyası hakkında bilgiler içerir. Eser, sade, sürükleyici ve nükteli bir üsluba sahiptir.

Babür Şah'ın "Babürname" eseri de seyahatname türünün önemli bir örneğidir. Eserin yazarı olan Babür, gittiği her yerde doğal ve coğrafi çevreyi, durumu, iklimi, şehirleri, binaları, sanat abideleri, halkın örf ve adetlerini de içerecek şekilde realist bir şekilde anlatır.

Seyahatname türüne diğer bir güzel örnek de Seydi Ali Reis'in "Miratü'l Memalik" eseridir. Seydi Ali Reis'ın, Mısır donanması kaptanlığına atanmasından sonra çıktığı Hindistan yolculuğu ve oradan da Bağdat'a dönünceye kadar gördüğü ve yaşadıklarını anlatan gezi notlarını içerir.

Piri Reis'in "Kitab-ı Bahriye" eseri de seyahatname türünde yazılmış önemli bir eserdir. Eserde Akdeniz kıyıları, adaları, boğazları ile ilgili ayrıntılı bilgiler yer alır. Eserde Anadolu sahillerinin özelliklerinden çok ayrıntılı bir şekilde bahsedilmiştir.

Nabi'nin "Tuhfetü'l Harameyn" eseri de Nabi'nin hac izlenimlerini içerir. Eser, sosyolojik, tarihi, coğrafik ve otobiyografik açıdan içerdiği özelliklerle de oldukça önemli bir eserdir.

İzzet Molla'nın "Mihnetkeşan" eseri de seyahatname türünde yazılmış diğer önemli bir eser olarak bilinir.

Ayrıca bakınız

Seyahatname