DİREKTÖR ALİ BEY (1844-1899)

Direktör
Ali Bey, Teodor Kasap'ın yayımladığı "Diyojen" ismindeki mizah gazetesine
yazdığı mizahi yazılarla tanınır. Tiyatro türünde oldukça başarılı yapıtlar
ortaya koyar. Türk tiyatrosunun kurulmasında önemli görevler üstlenir.
Direktör Ali
Bey, 3 Şubat 1899'da İstanbul'da öldü. Mezarı, Anadolu Hisarı'nda bulunan Göksu
Mezarlığı'ndadır.
Edebi Kişiliği
Mizah
edebiyatımızın oluşmasında büyük katkısı olan Direktör Ali Bey, Teodor Kasap
tarafından çıkarılan ilk mizah dergimiz olan "Diyojen"de yazdığı yazılarla
tanınmıştır. Bu dergide yayımlanan yazıları mizah edebiyatımızın en güzel
örnekleri arasında yerini almıştır. Moliere'den komedi türünde uyarlamalar
yapmış "Ayyar Hamza" ismindeki adapte oyunuyla asıl ününe kavuşmuştur.
Direktör
Ali Bey, Türk tiyatrosunun kurulmasında önemli bir uğraş verir. Daha çok komedi türündeki oyunlarıyla bilinir. Tiyatrolarında Ahmet Vefik Paşa'nın etkisi
altında kalır. Tiyatrolarında halk konuşmaları, klişeleşmiş deyimler ve
günlük konuşmalar ile farklı bir üslup oluşturur. Yine Tanzimat
tiyatrosunda halk kaynaklarımızdan yararlanan ilk oyun yazarlarımız arasında
yer alır. Direktör Ali Bey'in yazdığı oyunları Güllü Agop ve Arkadaşları tarafından Gedikpaşa Tiyatrosu'nda
sahnelenir.
Tek
perdelik bir komedi olan "Kokana Yatıyor Yahut Madam Uykuda", "Misafir-i
İstiskal" oyunları ile iki perdelik bir komedi olan "Geveze Berber" ve üç
perdelik bir komedi olan "Tosun Ağa" oyunları tiyatro alanında ön plana çıkan
eserleridir.
Direktör Ali Bey, sözlük alanında da önemli çalışmalara imza atar. "Lehçetü'l-Hakayık"
bu anlamda ön plana çıkan ilk mizahi sözlük olarak bilinir.
"Seyahat
Jurnali", sanatçının 1871'de kaleme aldığı ilk günlük örneği kabul edilir.
Eser, Hindistan gezisine ilişkin notları içerir.
Direktör Ali Bey'in
mizahi hikâye tarzında yazdığı "Seyyareler" eseri de oldukça ince esprili bir
eser olarak bilinir.
Bu türlerin dışında şiir türünde de eserler kaleme alan sanatçı eserlerinde oldukça anlaşılır sade bir halk Türkçesi
kullanmıştır.
Eserleri
Operet
Letafet
Letafet
Gezi
Seyahat Jurnalı
Adapte Oyun
Ayyar Hamza
Sözlük
Lehçetü'l Hakayık
Oyun
Geveze Berber
Misafir-i istiskal
Kokona Yatıyor
Mizah
Seyyareler
Lehçetü'l Hakayık
Ayrıca bakınız
Ayrıca bakınız
Tanzimat Edebiyatı Hazırlık Dönemi (1839-1860)
Tanzimat Edebiyatı I. Dönem ve Özellikleri (1839-1860)
Tanzimat Edebiyatı II. Dönem ve Özellikleri (1876-1896)
Tanzimat Edebiyatı I. Dönem Sanatçıları
Direktör Ali Bey (1844-1899)
Tanzimat Edebiyatı II. Dönem Sanatçıları
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme