DRAMATİK ŞİİR
Tiyatroda
kullanılan acıklı ve korkunç olayları anlatan şiir türüne
dramatik şiir denir. Dramatik şiir, bir nevi şiir şeklini alan tiyatro
eserleridir. Trajedi, dram ve komedi türündeki manzum tiyatroların genel ismidir. Dramatik şiirde
konu bir olay olup konu tiyatro gibi canlandırılır. Dramatik şiirde konuyu okuyucunun gözünde canlandırmak, harekete
dönüştürmek esastır.
Opera için yazılan manzum eserlerde de dramatik
şiire başvurulur. Eski Yunan
edebiyatında bir oyundaki oyuncular tiyatro metnini şiir şekline dönüştürüp
ezberlerdi. Bu durum tiyatro türünün 19. yüzyılda ortaya çıkışına kadar devam
eder. Daha sonra tiyatro metinleri düzyazı ile yazılmaya başlanır.
Dramatik şiir türünde Batı edebiyatında Corneille, Shakespeare, Racine, önemli eserler
vermişlerdir. Günümüzde dramatik şiir, manzum tiyatro şeklinde varlığını
sürdürmektedir. Bizim edebiyatımızın Batı'ya yöneldiği zamanlarda tiyatro
eserleri şiir şeklinde değil de nesirle (düz yazı) yazıldığından bu tür bizde
gelişmemiştir. Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan, Faruk Nafiz Çamlıbel nadir
de olsa bu türde eserler ortaya koymuşlardır.
Dramatik Şiir ile İlgili Şiir Örnekleri
Örnek 1
Örnek 1
ELEKTRA
Bütün bildiklerimi anlatayım sana;
Ağlamaktan vazgeçmezsen, seni
Gün ışığı girmez bir yere kapatacaklar
Yurttan uzak bir mahzende yaşayacaksın
O zaman bol bol ağlarsın gerçek talihsizliğine
Düşün bunları felaket gelip çatınca
Beni kabahatli görme, aklını başına devşir
Bütün bildiklerimi anlatayım sana;
Ağlamaktan vazgeçmezsen, seni
Gün ışığı girmez bir yere kapatacaklar
Yurttan uzak bir mahzende yaşayacaksın
O zaman bol bol ağlarsın gerçek talihsizliğine
Düşün bunları felaket gelip çatınca
Beni kabahatli görme, aklını başına devşir
Sophokles
Açıklama:
Örnek 2
Halketsem esirlerle leşker,
Mahveylesem ordularla asker,
Olsa bana hep mülûk çâker;
Cinsince o iktidar münker,
Fevkimde uçar tuyûr-u kemter!
Âvâze-i dehr iken tanînim,
Gördüm ana değmiyor enînim;
Milletlere karşı âhenînim;
Bir âfete karşı nazenînim.
Afetse de ey ilâh göster!
Bilmem bana ân mı, şân mı lâzım?
Gülbün mü ya kehkeşân mı lâzım?
Âguuş-u vefâ-nişân mı lâzım?
Bir pençe-i hun-feşân mı lâzım?
Olsa bana hep mülûk çâker;
Cinsince o iktidar münker,
Fevkimde uçar tuyûr-u kemter!
Âvâze-i dehr iken tanînim,
Gördüm ana değmiyor enînim;
Milletlere karşı âhenînim;
Bir âfete karşı nazenînim.
Afetse de ey ilâh göster!
Bilmem bana ân mı, şân mı lâzım?
Gülbün mü ya kehkeşân mı lâzım?
Âguuş-u vefâ-nişân mı lâzım?
Bir pençe-i hun-feşân mı lâzım?
Canan mı güzel, cihan mı hoş-ter?
Abdülhak Hamit Tarhan
Açıklama: Edebiyatımızda bu türle şiir yazan nadir şairlerden biri de Abdülhak Hamit Tarhan'dır. Tarhan bu şiirinde aslı tiyatro metni olan bir olayı oyun şeklinde sunmuştur. Bizim için önemli olan da bu oyunun şiir şeklinde dile getirilmesidir.
Örnek 3
VATAN ŞARKISI
VATAN ŞARKISI
Âmâlimiz efkârımız ikbâl-i vatandır
Serhadimize kal’a bizim hâk-i bedendir
Osmanlılarız ziynetimiz kanlı kefendir
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz.
Kan ile kılıçtır görünen bayrağımızda
Can korkusu geçmez ovamızda, dağımızda
Her gûşede bir şir yatar toprağımızda
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz.
Osmanlı adı her duyana lerze-resândır
Ecdâdımızın heybeti ma'rûf-u cihândır
Fıtrat değişir sanma bu kan yine o kandır
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz.
Top patlasın ateşleri etrafa saçılsın
Cennet kapusu can veren ihvâna açılsın
Dünyada ne bulduk ki ölümden de kaçılsın
Gavgâda şehâdetle bütün kâm alırız biz
Osmanlılarız can verir nâm alırız biz.
Namık Kemal
Bilinmeyen Kelimeler
Âmâl: emeller
Efkâr: fikirler
İkbâl: baht açıklığı
Kâm almak: muradına ermek
Serhad: sınır
Kal'a: kale
Hâk-ı beden: vücut toprağı
Gavgâ: kavga
Kûşe: köşe
Şîr: aslan
Lerze-resân: titreten
Ma'rûf-u cihân: bütün dünyanın bildiği
Ayrıca bakınız
Açıklama: Dramatik şiir, trajedi, dram ve komedi türündeki manzum tiyatroların genel ismidir. Dramatik şiirde konu bir olay olup tiyatro gibi canlandırılır. Dramatik şiirde konuyu okuyucunun gözünde canlandırmak, harekete dönüştürmek esastır. Namık Kemal de yukarıdaki şiirde bu yola başvurmuştur. Eserdeki dil ve anlatım, genel bakış açısı eserin dramatik şiir örneği olduğunu ortaya koymaktadır.
Ayrıca bakınız
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder