Ebubekir Hazım Tepeyran (1864-1947)

ebubekir hazim tepeyran

Devlet adamı ve yazarlık kimliğiyle ön plana çıkan Ebubekir Hazım Tepeyran, 1864'te Niğde'de doğdu. Yazar Oktay Akbal'ın dedesidir. Tepeyran, ortaöğrenimini Niğde'de tamamladı. Aldığı özel derslerle Arapça, Farsça ve Fransızca öğrendi.

Daha sonra Konya'ya giden Ebubekir Hazım Tepeyran, burada ilk şiirlerini yazmaya başlayıp bunları Vilayet Gazetesi'nde yayımladı. Altı yıl boyunca kaldığı Kastamonu'da yazarlık ve öğretmenlik görevlerini yürüttü. Tepeyran, Türkiye'nin birçok yerinde valilik yaptı. Mebusluk ve İçişleri Bakanlığı görevlerinde bulundu.

Sonraki dönemlerde Ebubekir Hazım Tepeyran, Kuvay-ı Milliye hareketini koruduğu gerekçesiyle idama mahkûm edilir. Cezası kürek mahkûmiyetine çevrilir. Son Osmanlı sadrazamı Tevfik Paşa'nın kurduğu hükümette Sivas ve Trabzon valiliklerinde bulunur.

Ebubekir Hazım Tepeyran, 1947'de İstanbul'da vefat etti. Erenköy'de bulunan aile mezarlığına defnedildi.

 
Edebi Kişiliği

  • "Küçük Paşa" isimli romanıyla tanınır. Eser, gerçekçi bir köy romanıdır. Eserde, orta Anadolu'da bir köyde geçen bir köylü kadının hayat hikâyesi anlatılır. Eserde Anadolu köyü nesnel ve gerçek çizgilerle tasvir edilir.
  • Nabizade Nazım'ın "Karabibik" eserinden sonra köy romancılığımızın ikinci yapıtı sayılır.
  • Arapça, Farsça ve Fransızcaya hâkim bir sanatçı olan Tepeyran, Türkçe, Fransızca öykü ve şiir kitapları yayınladı.
  • Hikâyelerinde Servetifünun hikâyeciliğinin etkisi vardır.
  • Ebubekir Hazım Tepeyran anı türünde de eserler kaleme alır.
  • Yarım asır süren devlet adamlığı zamanındaki gözlemlerinin bir kısmını "Eski Şeyler" adı altında toplar.

 

Eserleri

Roman

Küçük Paşa: Ebubekir Hazım Tepeyran, eserde Anadolu'nun ücra bir köşesinden İstanbul'daki bir konağa getirilen bir çocuğun başından geçenleri anlatır. Nabizade Nazım'ın "Karabibik" eserinden sonra köy konusunu ayrıntılarıyla ele alan önemli bir eserdir. Eserde köy yaşamı üzerinden II. Abdülhamit Dönemi'ne ait sosyal eleştirilerde de bulunur.

 
Hikâye

Eski Şeyler

 
Anı

Zalimane Bir İdam Hükmü

Savaş Anıları

Belgelerle Kurtuluş

 
Ayrıca bakınız

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder