Divan Edebiyatı Test 4

1. Divan edebiyatına, "Yüksek Zümre Edebiyatı", (I) "Klasik Edebiyat", (II)  "Osmanlı Edebiyatı", (III) "Eski Türk Edebiyatı" (IV) ve "Saray Edebiyatı" (V) isimleri de verilmiştir. 

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I     B) II      C) III     D) IV     E) V


2. Divan Edebiyatı'na ait aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisi beyit nazım birimi ile oluşmamıştır?

A) Kıt'a                   

B) Müstezat               

C) Kaside             

D) Rubai                 

E) Mesnevi


3. I. Öğretici nitelikte tasavvufi şiirlerle ön plana çıkar. Coşkunluk, lirizm ve derinlikten uzak biridir.

   II. Şiirlerini Farsça olarak kaleme almıştır. Farsça olarak kaleme aldığı bazı eserlerinin sonunda Türkçe bölümler yer alır.

   III. Divan tarzı şiirleri Anadolu'da yazan ilk kişidir.

   IV. İlk Mevlevi dergâhını kuran kişi olarak bilinir.

   V. "Maarif", "İbtidaname", "İntihaname" önemli eserleri arasında yer alır.

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hoca Dehhani           

B) Sultan Velet            

C) Ahmedi             

D) Mevlana           

E) Fuzuli

 

4. Batı edebiyatında tezkire türünün karşılığı olarak "biyografi" (I) kavramı kullanılır. Türk Edebiyatında tezkirenin ilk örneği Ali Şir Nevai'nin (II) "Mecalisü'n Nefais" (III) adlı eseridir. Anadolu sahasında ilk örnek ise  Ahdi'nin (IV) "Heşt Behişt" (V) eseridir. 

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I      B) II      C) III      D) IV       E) V

 

5. Aşağıdaki eserlerden hangisi "Ahmedi"ye ait değildir?

A) Mantıku't Tayr

B) Cemsid ü Hurşid

C) Tervihü'l Ervah

D) İskendername

E) Mirkatü'l Edep


6.
 Şarkılarıyla tanınır. 19. yüzyıl Divan Edebiyatı'nda şarkı türünde en çok eser veren sanatçıdır. Gazel nazım şekli başarılı olduğu diğer bir türdür. Şiirlerinde Nedim'in etkisi oldukça belirgindir. İstanbul, bütün ihtişamıyla eserlerinde yer alır. İstanbul'un gezinti yerleri, halkın yaşayış tarzı, sanatsal faaliyetler, gelenek ve görenekler şiirlerinde ön plana çıkar. Halk söyleyişlerine eserlerinde yer verir. Divan şiirine halkı, sokağı katmak isteyen şair olarak bilinir. Mahallileşme akımının 19. yüzyıldaki temsilcisi sayılır. Gerçek manzara ve günlük eğlencelerin yer aldığı "Divan" eseriyle tanınır.

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Keçeçizade İzzet Molla

B) Enderunlu Fazıl

C) Sünbülzade Vehbi

D) Yirmisekiz Mehmet Çelebi

E) Enderunlu Vasıf

 

7. Aşağıdaki eserlerden hangisi "Fuzuli"ye ait değildir?

A) Mektubat       

B) Leyla İle Mecnun      

C) Beng ü Bade      

D) Heft Cam       

E) Sıhhat ü Maraz

 

8. 18. yüzyıl Divan şiirinin zevk, sefa, eğlence hayatını temsil etmiştir. Lale Devri şairidir. Lale Devri ve ihtişamını olduğu gibi eserlerine yansıtmış Lale Devri'ni olağanüstü tasvir etmiş bunu güzel anlatımıyla birleştirmiştir. Şöhretini de 1718-1730 yılları arasındaki Lale Devri'nde kazanmıştır. Aşk, şarap, hayattan zevk alma, tabiat şiirlerinin başlıca konularıdır. Eserlerinde maddi aşkı işlemiş bunu da şen ve şakrak bir şekilde dile getirmiştir. Yaşamı hep neşeli yanlarıyla görmüş şiirlerinde hüzne ve kedere yer vermemiş eğlenip gününü gün etmeye çalışmıştır.

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyh Galip            

B) Nabi           

C) Nedim         

D) Enderunlu Fazıl         

E) Enderunlu Vasıf


9.
 17. yüzyıl Divan Edebiyatı'nda Naili ile birlikte "Sebkihindi" akımının önemli temsilcilerindendir. Gazel nazım şekli ile ön plana çıkar. Gazellerinde özellikle üslubunun yalınlığı göze çarpar. Kaside türünde de yazılar kaleme alır. Kasidelerinde Nef'i'nin etkisi görülür. Şiirleri içten ve duygu yüklü olup şiirlerini daha çok âşıkane tarzda kaleme almıştır. Divan sahibi olan sanatçı 187 beyitlik "Hilye-i Enbiya" ve 144 beyitten oluşan "Edirne Şehrengizi" eserleriyle tanınır.

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Enderunlu Vasıf               

B) Neşati            

C) Naima             

D) Nabi          

E) Kâtip Çelebi

 

10.  I. Dibace: Mesnevinin ön sözüdür. Bu bölümde mesnevinin yazılış amacı belirtilir.

      II. Tevhit: Allah'ın varlığı ve birliğinin anlatıldığı bölümdür.

      III. Münacat: Allah'a yalvarış ve yakarışlarda bulunulan bölümdür.

      IV. Medhiye: Dört halifenin övgüsünün yapıldığı bölümdür.

      V. Miraciye: Mesnevilerde miraç olayının anlatıldığı bölümdür.

Mesnevinin bölümleri ile ilgili verilen yukarıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I        B) II       C) III       D) IV       E) V

 

11. 15. yüzyılın bu önemli şahsiyeti "Mevlid" eseriyle ve "din adamı" kimliğiyle ön plana çıkar. Çağına göre sade bir dil kullanmıştır. Edebiyatımızın en tanınmış mevlid yazarıdır. Ona asıl ününü kazandıran da tek eseri olan "Mevlid" adlı yapıtıdır. Eserde Allah ve peygamber sevgisini dile getirir. Eser, sehlimümteni örneğidir. "Doğum zamanı" anlamına gelen "Mevlid" besteli dini eserler içerisinde yer alır. Yazıldığından bu yana Türk-İslam dünyasında en çok okunan eser olmuştur.

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nabi            

B) Şeyh Galip          

C) Mevlana         

D) Şeyyat Hamza      

E) Süleyman Çelebi

 

12. Arapça "ziyade" sözcüğünden türemiş olup "artmış, çoğalmış, ziyadeleşmiş" anlamlarına gelir. Türk edebiyatına Arap edebiyatından geçmiştir. Gazelin özel bir biçimi olup uzun ve kısa dizelerden oluşur. Gazelde işlenen aşk, şarap, güzellik, aşkın ıstırabı gibi konular burada da işlenir. Kısacası gazelin her dizesine kısa bir dize eklenerek ortaya çıkan nazım şeklidir. Kısa dize ile amaçlanan hoş, güzel, etkili bir ahenk oluşturmaktır. Kısa dizeler okunsa da okunmasa da beytin anlamı bir bütünlük oluşturur. Kısa mısra, uzun mısranın bir nevi anlatımını tamamlar.

Yukarıda sözü edilen Divan Edebiyatı nazım türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Müstezat               

B) Kıt'a                

C) Murabba               

D) Rubai                   

E) Tuyuğ 


13.
 Aşkı anlatan gazeller "âşıkane";(I)  insan aşkını dile getiren gazeller "şuhane"; (II) yaşamdan zevk almak için yazılan gazeller "rindane" (III) öğreticilik yönü ön planda olan gazeller de "hekimane" (IV) gazel olarak adlandırılır. Baki'nin gazellerini "hekimane" (V) gazellere örnek  gösterebiliriz.

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I       B) II      C) III      D) IV      E) V

 

14. Tardiye, Arapçadan (I) dilimize geçmiş Divan Edebiyatı (II) nazım şekillerindendir. Divan şiirinde tardiye (III) nazım şeklinin en güzel örneklerini Şeyh Galip (IV) vermiştir. Şeyh Galip'in Hayriye  (V) adlı eserinde dört tardiye yer alır.

"Tardiye" türü ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I      B) II      C) III      D) IV      E) V 


15. Divan Edebiyatı nazım biçimlerinden olan "şarkı" türü ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Besteyle okunmak için yazılan şiirlerdir.

B) Dördüncü dize "bent" olarak adlandırılır.

C) Şarkılarda, aşk, gündelik hayat, sevgilinin güzellikleri, içki, eğlence gibi konular işlenir.

D) Şarkıların son bendinde şairin mahlası geçer.

E) Üçüncü dizeye "miyan" adı verilir.


16.
 Çeviri yoluyla edebiyatımıza kazandırılmış nasihatname türünde bir eserdir. Eser, 1082'de Kuhistan sultanı İskender Bin Kavuş tarafından Farsça olarak kaleme alınmıştır. Birçok dünya diline çevrilen eserin Türk edebiyatındaki en güzel çevirisidir. Bir ahlak ve siyaset kitabı olan eser Türk edebiyatının en sade düzyazı (nesir) örneği sayılır. Mercimek Ahmet, Sultan II. Murat'ın isteği üzerine bu çeviriyi yapmıştır. Eserin günümüze ulaşmasındaki en önemli özellik çevirisindeki sadelik ve eserde herkes tarafından anlaşılan bir Türkçenin kullanılmasıdır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Peçevi Tarihi         

B) Sefaretname        

C) Kabusname     

D) Seyahatname     

E) Cihannüma


17. Aşağıdakilerden hangisi Divan Edebiyatı'nda "sade nesir"  anlatımlı eserlerden biri değildir?

A) Kelile ve Dimne (Kul Mesut)

B) Kabusname (Mercimek Ahmet)

C) Seyahatname (Evliya Çelebi)

D) Tazarruname (Sinan Paşa)

E) Miratü'l Memalik (Seydi Ali Reis)


18. 17. yüzyılda Hindistan'a seyahat eden İranlı şairlerin başlattıkları akımın adıdır. (I) Sebkihindi Akımı Hindistan'da Babürlü hükümdarların saraylarında Farsça yazan ozanlar tarafından geliştirilmiştir. (II) Bu akım, edebiyatımıza konu, dil ve ifade zenginliği getirmiştir. (III) Sebkihindi Akımı'nda şairlerin temel amacı daha önce söylenmiş anlamları ve mazmunları vurgulamaktır. (IV) 17. yüzyıl Divan Edebiyatı'nda Naili, Nef'i ve Neşati; 18. yüzyılda Şeyh Galip bu akımın divan şiirindeki önemli temsilcileridir. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "sebkihindi" akımıyla ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I      B) II     C) III     D) IV      E) V


19. "Divan şiiri" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi  yanlıştır?

A) Divan şiirinde "toplum için sanat" anlayışı egemendir.

B) Söz sanatları gereğinden fazla kullanılmıştır. Anlam ve söz sanatlarına yer vermek bir ustalık göstergesi ve hüner olarak görülmüştür.

C) Göz için kafiye esas alınmıştır.

D) Daha çok tam ve zengin uyak kullanılmıştır.

E) Anlam çok önemli olduğu için redife özellikle önem verilmiştir.


20.
 Çağatay edebiyatında anı ve gezi türünde yazılmış ünlü bir eserdir. Türk edebiyatının nesir türündeki başyapıtlarından biridir. Yazar, eserde çocukluğundan başlayarak son zamanlarına kadar hayatında geçen önemli safha ve olayları, gezip gördüğü yerleri, tanıştığı insanları, kültür ve coğrafyaları anlatmıştır. Eser, bütün Türk dünyasında anı türünde yazılmış ilk eser kabul edilir. Eserin Türkçe çevirisi Reşit Rahmeti Arat tarafından yapılmıştır.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Beng ü Bade            

B) Babürname        

C) Hayriye         

D) Sıham-ı Kaza      

E) Hüsn ü Aşk

 

CEVAP ANAHTARI: 1-C 2-D 3-B 4-D 5-A 6-E 7-A 8-C 9-B 10-D 11-E 12-A 13-E 14-E 15-B 16-C 17-D 18-D 19-A 20-B

Ayrıca bakınız

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder