Âşık Edebiyatı'nın fazla yaygın olmayan bir nazım şekli olan varsağı Güney Anadolu'da yaşayan Varsak Türkmenlerinin halk şairlerince söylenen şiirlerine denir. Varsağının kendine özgü özel bir ezgisi vardır.
Semai
ile büyük benzerlik gösteren varsağının semaiden en önemli farkı ezgisi ve ilk
dörtlükte geçen "bre, hey, behey!" gibi seslenme sözcükleridir.
Varsağılarda bu ünlemler kullanılarak erkekçe, yiğitçe bir söyleyiş şiire hâkim
kılınır.
Varsağı
Türünün Özellikleri
- Toroslar'daki Varsak boyunun kendine özgü bir
ezgiyle söyledikleri şiirlerin adı olan bir nazım şeklidir.
- Varsağılarda felekten ve yaşamdan şikâyet
konuları işlenir.
- Varsağıların mertçe, yiğitçe, babacan ve
erkekçe bir söylenişi vardır.
- Genellikle "hey, bre, bre hey, be,
aman" gibi ünlemlere yer verilir. Bu ünlemlerin yer almadığı
varsağılar ezgisiyle fark edilir.
- 8'li hece ölçüsüyle yazılır.
- Varsağılardaki dörtlük sayısı koşmanınki ile
aynıdır.
- Kafiyeleniş şekli koşmanınki ile aynı olup
"xaxa, bbba, ccca" şeklindedir.
- Varsağılarda şiirin sonunda şairin mahlası geçer.
- Varsağı, türkülerden gelişmiş bir şekildir.
- Varsağı türü edasıyla koçaklama türünü andıran
şiirlerdir.
- Edebiyatımızda varsakları ile ünlü olan şair
Karacaoğlan'dır.
Varsağı Türü ile İlgili
Örnekler
Örnek 1
Bre ağalar bre beyler
Ölmeden bir dem sürelim
Gözümüze kara toprak
Dolmadan bir dem sürelim
Aman hey Allah’ım aman
Ne aman bilir ne zaman
Üstümüzde çayır çemen
Bitmeden bir dem sürelim
Bana felek derler felek
Ne aman bilir ne dilek
Âhir ömrümüze helâk
Etmeden bir dem sürelim
Karacaoğlan der cânân
Güzelim sözüme inan
Bu ayrılık bize heman
Ermeden bir dem sürelim
Karacaoğlan
Ayrıca bakınız
Âşık Edebiyatı Nazım Biçimleri ve Türleri
Âşık Edebiyatı Temsilcileri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme