VARSAĞI
Âşık Edebiyatı'nın fazla yaygın olmayan bir nazım
şekli olan varsağı Güney
Anadolu'da yaşayan Varsak Türkmenlerinin halk şairlerince söylenen şiirlerine
denir. Varsağının kendine özgü özel bir ezgisi vardır. Semai ile büyük benzerlik gösteren varsağının
semaiden en önemli farkı ezgisi ve ilk dörtlükte geçen "bre, hey, behey!"
gibi seslenme sözcükleridir. Varsağılarda bu ünlemler kullanılarak erkekçe,
yiğitçe bir söyleyiş şiire hakim kılınır.
Varsağı Türünün Özellikleri
- Toroslar'daki Varsak boyunun kendine özgü bir ezgiyle söyledikleri şiirlerin adı olan bir nazım şeklidir.
- Varsağılarda felekten ve yaşamdan şikâyet konuları işlenir.
- Varsağıların mertçe, yiğitçe, babacan ve erkekçe bir söylenişi vardır.
- Genellikle "hey, bre, bre hey, be, aman" gibi ünlemlere yer verilir. Bu ünlemlerin yer almadığı varsağılar ezgisiyle fark edilir.
- 8'li hece ölçüsüyle yazılır.
- Varsağılardaki dörtlük sayısı koşmanınki ile aynıdır.
- Kafiyeleniş şekli koşmanınki ile aynı olup "xaxa, bbba, ccca" şeklindedir.
- Varsağılarda şiirin sonunda şairin mahlası geçer.
- Varsağı, türkülerden gelişmiş bir şekildir.
- Varsağı türü edasıyla koçaklama türünü andıran şiirlerdir.
- Edebiyatımızda varsakları ile ünlü olan şair Karacaoğlan'dır.
Varsağı Türü ile İlgili Örnekler
Örnek 1
Bre ağalar bre beyler
Ölmeden bir dem sürelim
Ölmeden bir dem sürelim
Gözümüze kara toprak
Dolmadan bir dem sürelim
Dolmadan bir dem sürelim
Aman
hey Allahım aman
Ne
aman bilir ne zaman
Üstümüzde
çayır çemen
Bitmeden
bir dem sürelim
Bana
felek derler felek
Ne
aman bilir ne dilek
Âhir
ömrümüze helâk
Etmeden
bir dem sürelim
Karacaoğlan
der cânân
Güzelim
sözüme inan
Bu
ayrılık bize heman
Ermeden
bir dem sürelim
Karacaoğlan
Ayrıca bakınız
Âşık Edebiyatı Nazım Biçimleri ve Türleri
Varsağı
Âşık Edebiyatı Temsilcileri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönderme