Edebi Sanatlar Test 4

1. Aşağıdakilerden hangisinde "teşbih-i beliğ (en güzel benzetme)" sanatına başvurulmamıştır?

A) Unutulmaz Munzur senin buz suyun.

B) Kömür gibi siyah gözlerin mi var?

C) Taş yürekten peyda olmaz merhamet.

D) Cennet yüzlü bir dilbere tutuldum.

E) Bak çeşm-i siyahım gelir uzaktan.

 

2. Aşağıdakilerden hangisinde "açık istiare (eğretileme)" yoktur?

A) Nerde olsam ey peri, gönlüm senin yanındadır.

B) İnciler yağıyor sanki göklerden.

C) Ağaçlar saygıyla eğiliyordu önümüzde. 

D) Gençliğinde bir fidana tutulmuştu.

E) Resmen tilkiydi, her yere girip çıkıyordu.

 

3. Kandilli yüzerken uykularda

    Mehtabı sürükledik sularda

Yukarıdaki dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kinaye

B) Mecaz-ı mürsel (ad aktarması)

C) İntak (konuşturma)

D) Tevriye

E) Telmih (hatırlatma)

 

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "kinaye" yoktur?

A) İçeri girdiğinde yüzünün kızardığını fark ettim.

B) Mustafa'nın kapısı herkese açıktır.

C) Hiç kimse ayağımı kaydıramaz, diye bas bas bağırıyordu.

D) Herkes onu can kulağıyla dinliyordu.

E) Bildiğim kadarıyla eli uzun biridir.

 

5. Aşağıdakilerin hangisinde "kişileştirme (teşhis)" sanatına  başvurulmamıştır?

A) Gökyüzü yas tutmuş körpeciklere.

B) Tekerlekler yollara bir şeyler anlatıyor.

C) Mor menekşe boynun eğmiş duruyor.

D) Evler hasta, evler zavallı…

E) Taş misali yüreklere ne işler.

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "tevriye" sanatına başvurulmamıştır?

A) Baki çemende hayli perişan imiş varak

    Benzer ki bir şikâyeti var rüzgârdan

B) Gül gülse daim ağlasa bülbül acep değil

    Zira kimine ağla demişler kimine gül

C) Uçtu da karınca çok çok uzağa, 

    Söylendi, 'ben nasıl düştüm tuzağa?' 

D) Avazeyi bu âleme Davud gibi sal

    Baki kalan bu kubbede bir hoş sada imiş.

E) Aşiyan-ı mürg-i dil zülf-i perişanındadır.

    Kande olsam ey peri gönlüm senin yanındadır.

 

7. Sürü ne?
    Madem çoban değilsin
    Ardındaki sürü ne?
    Beni yardan ayıran
    Sürüm sürüm sürüne

Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kinaye                

B) Cinas                 

C) Leffüneşr                

D) Tariz              

E) Telmih

 

8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "tenasüp (uygunluk)" sanatına  başvurulmamıştır? 

A) Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
    Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi

B) Bu akşam ışık olduk, renk olduk, ses olduk,

    Yeniden kışla olduk, asker olduk, tüfek olduk.

C) Aşk derdiyle hoşem el çek ilacımdan tabib

    Sunma derman kim helakim zehr-i dermanındadır

D) Kamu bîmârına canan devay-ı dert ider ihsan

    Niçün kılmaz bana derman beni bîmâr sanmaz mı?

E) Artık demir almak günü gelmişse zamandan,

    Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan.

 

9. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "tezat" sanatı yoktur?

A) Ne efsûnkâr imişsin âh ey didâr-ı hürriyet,
    Esîr-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esaretten.

B) Göz gördü gönül sevdi seni ey yüzü mâhım
    Kurbânın olam var mı benim bunda günâhım

C) Kani ol gül gülerek geldiği demler şimdi?

    Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz.

D) Öyle bir devim ki, ben hakikatte pireyim

    Bir delik gösterin de utancımdan gireyim

E) Karlar etrafı beyaz bir karanlığa gömdü

    Kar değil gökyüzünden yağan, beyaz ölümdü

 

10. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "hüsn-i ta'lil (güzel nedene bağlama)" sanatına örnek yoktur?

A) Güzel şeyler düşünelim diye

    Yemyeşil oluvermiş ağaçlar

B) O kadar çaldı ki yürekten

    Türküler aşındırdı kavalı

C) Kadrini bilmeyenler alır eline 

    Onun için eğri biter menekşe

D) Ateşten kızaran bir gül arar da 

    Gezer bağdan bağa çoban çeşmesi 

E) Yolcuyum bir kuru yaprak misali  

    Rüzgârın önüne katılmışım ben

 

11. Bahçemde açılmaz seni görmezse çiçekler;

      Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler.

      Gelmezsen eğer mevsimi nerden bilecekler

      Sahil seni, rüzgâr seni, akşam seni bekler.

Yukarıdaki dizelerde aşağıdaki edebi sanatlardan hangisi öne çıkmaktadır?

A) Tenasüp (uygunluk)

B) Hüsnütalil (Güzel Nedene Bağlama)

C) Mübalağa (Abartma)

D) Tekrir (Yineleme)

E) Terdit (Şaşırtma)

 

12. Aşağıdakilerden hangisinde "irsali mesel" sanatına örnek yoktur?

A) Okyanustan denizden ırmaklara

    Hayalinle düştüm ben bu yollara

B) Deme olmaz küçüktür büyük

    Damlaya damlaya göl olur zira.

C) Allah'a sığın şahs-ı halimin gazabından

    Zira yumuşak huylu atın çiftesi pektir.

D) Âyînesi iştir kişinin lâfa bakılmaz

    Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde

E) İnsana sadakat yaraşır görse de ikrah

    Yardımcısıdır doğruların Hazret-i Allah

 

13. Çiğdem der ki: Ben âlâyım 

      Yiğit başına belâyım 

      Hepisinden ben alayım 

      Benden âlâ çiçek var mı?

Bu dizelerde öne çıkan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kinaye

B) Teşbih (benzetme)

C) İntak (konuşturma)

D) İstiare (eğretileme)

E) Telmih (hatırlatma)


14. Aşağıdakilerden hangisinde "leffüneşr (toplama-yayma)" sanatına örnek yoktur?

A) Yusuf ol dehrde sen hem Eyüp ol

    Hem güzele timsal sabır da misal 

B) Deli eder insanı bu deniz, bu gökyüzü

    Göz kırpar yıldızlar, türküler söyler balıklar

C) Güle konan diken ırak olur

    Bazen bülbül bazen de karga olur.

D) Yârin ağzı zülfü onu kör etmiş

    Biri mim ve biri katran eylemiş 

E) Nerden çıktı bu cenaze? Ölen kim? 
    Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar? 

 

15. Aşağıdakilerden hangisinde "iştikak" sanatına başvurulmamıştır?

A) Hâkim mahkemede hüküm eylemiş

     Muhakeme ile mahkûm eylemiş 

B) Nice güzellere bağlandım kaldım 
    Ne bir vefa gördüm ne fayda buldum

C) Mekteb yolu kitapla ruşen olur

    Mektup yazan kalemle kâtib olur 

D) Cahil cehli ile echel de olur

    Cehalet olmazsa arif de olur

E) İkram daim şahsı mükerrem kılar 

    Kerem eli sahibi vezir kılar

16. "Telmih (anımsatma)" sanatıyla ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Bu sanatta bilinen bir olay veya kişiden dolaylı bir şekilde bahsetmek esastır.

B) Dini hikâyeler, ayet-i kerimeler ve mesnevilerde yer alan asıl kahramanlar telmih sanatını oluşturur.

C) Telmih (anımsatma) sanatında ortak kültür oldukça önemlidir.

D) Anımsatılan şey uzun uzadıya anlatılır.

E) Telmihte aşk hikâyeleri, savaşlar, devlet idaresi, peygamberlerin mucizeleri, velilerin kerametleri, tarihi şahsiyetler, tarihi olaylar, kıssalar çok önemli unsurlar olarak işlenir.

 

17. Hiç kimse yok kimsesiz

      Herkesin var bir kimsesi

      Ben bugün kimsesiz kaldım

      Ey kimsesizler kimsesi

      Kimse aradığım yollarda

      Kimsesizlik kimsem oldu

      Dinsin artık hicranın cana

      Kimse aradığım yollar

      Kimsesiz kimselerle doldu

Yukarıdaki şiirde belirgin olan söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tariz             

B) Telmih (Anımsatma)           

C) Tekrir           

D) Cinas         

E) Aliterasyon

 

18. Geçsin günler, haftalar, aylar, mevsimler, yıllar
      Zaman sanki bir rüzgâr ve bir su gibi aksın

Yukarıdaki dizelerde en belirgin edebi sanat aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tedric (Dereceleme)

B) Terdit (Şaşırtma)

C) İrsalimesel

D) Telmih (Anımsatma)

E) Akis (Yansıma)

 

19. Neysen sen, nefes sen, neylersin neyi

      Neyzensen, nefessen, neylersin neyi

Yukarıdaki dizeler aşağıdaki edebi sanatlardan hangi ikisine örnek olabilir?

A) Kinaye, aliterasyon

B) Asonans, aliterasyon

C) Asonanas, kinaye

D) Tevriye, terdit

E) Terdit, tedric

 

20. Dinmiş denizin şarkısı, rüzgâr uyumakta
      Rıhtım boyu sonsuz bir üzüntüyle karaltı
      Mevsim gibi süslenmiş Emirgan, Çınaraltı

Yukarıdaki dizelerde öne çıkan söz sanatları hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) İntak (konuşturma), kinaye

B) Tecahül-i Arif, intak (konuşturma)

C) Teşhis (kişileştirme), teşbih (benzetme)

D) Teşbih (benzetme), intak (konuşturma)

E) Hüsnitalil, tecahül-i Arif

CEVAP ANAHTARI: 1-B 2-C 3-B 4-D 5-E 6-C 7-B 8-A 9-B 10-E 11-D 12-A 13-C 14-E 15-B 16-D 17-C 18-A 19-B 20-C

Ayrıca bakınız

Edebi Sanatlar Test 1

Edebi Sanatlar Test 2

Edebi Sanatlar Test 3

Edebi Sanatlar Test 5

Edebi Sanatlar Konu Anlatımı

Ana Sayfa