Yapım ve Çekim Ekleri Test 1

1. Eklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Sözcüklerin cümledeki görevlerini belirtmek veya sözcüklerden yeni sözcükler türetmek amacıyla kullanılan ses ve hecelere ek denir.

B) Yapım eki alan bazı sözcükler sözcüğün kökünü oluşturabilir.

C) Ekler; yapım ekleri ve çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılır. 

D) Türkçede önce yapım eki veya ekleri sonra çekim eki veya ekleri gelir. Bunun çok az istisnası vardır. 

E) Çekim ekleri, isim çekim ekleri ve fiil çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılır.

 

2. Sevindiğim  anda sen üzülürsün. 
           I
    Sonbahar uğultusu duymamışsın ki 

    İçinden bir gemi kalkıp gitmemiş, 

    Uzak  yalnızlık limanlarına. 
      II          III
    Aykırı bir yolcuyum dünya geniş, 

    Büyük bir kulak çınlıyor  içimdeki. 
                               IV
    Çetrefil yolculuğum kesinleşmiş. 
                      V
    Sakın başka bir şey getirme aklına. 

    Aysel git başımdan ben sana göre değilim, 

    Ölümüm birden olacak seziyorum, 

    Hem kötüyüm karanlığım biraz çirkinim. 

    Aysel git başımdan seni seviyorum...

Yukarıdaki altı çizili sözcüklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcük fiil kökünden türemiş ve en az iki yapım eki almıştır.

B) II. sözcük isim kökünden türemiş ve en az iki yapım eki almıştır.

C) III. sözcük isim kökünden türemiş ve en az iki yapım eki almıştır.

D) IV. sözcük fiil kökünden türemiştir.

E) V. sözcük isim kökünden türemiş en az iki yapım eki almıştır.

 

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla yapım eki almış en az iki sözcük vardır?

A) Ağzında bal olan arının, kuyruğunda iğnesi vardır.

B) Aklın ve ilmin üç büyük düşmanı vardır: Kötülük, bilgisizlik ve tembellik.

C) Bencillik dostluğun zehiridir.

D) Bilgili olduğumuz oranda özgür oluruz.

E) Gerçek arkadaşlık sıhhat gibidir, değeri ancak o yok olduktan sonra anlaşılır.

 

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "-den, -dan" eki sonuna geldiği sözcüğün anlamını değiştirmiştir?

A) Uzaktan akrabalarımızın hepsi yazın bize geldiler.

B) Oldukça taşlık olan yoldan ilerlemek mümkün olmuyordu.

C) Birçok kişi okuldan sonra dershaneye gider.

D) Kalpten kalbe yol var demişler.

E) Hiç kimse sizden hesap soramaz.

 

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük diğerlerinden farklı bir ek almıştır?

A) Bu yapı bu araziye uymamış bence.

B) Her güzel yazı iyi düşünülmüş bir düşüncenin sonucudur.

C) Soru sormakta zorlanan öğrencileri cesaretlendirmeliyiz.

D) Başarı, cesaretin çocuğudur.

E) Derdi dünya olanın dünya kadar derdi vardır.

 

6. İsim kök veya gövdelerine gelerek onlardan yeni sözcükler (isimler) türeten eklere isimden isim yapım ekleri denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isimden isim yapım eki alan bir sözcük yoktur?

A) Yürüdüğü yolda iz bırakmayan o yoldan geçmiş sayılmaz.

B) İnsanın her zaman haklı olabileceği budala bir açısı vardır; oradan bakmayın.

C) Kötülüğe karşı gözlerini kapayan iyiliğe karşı gözlerini açan kadar görür.

D) Şerefli insanlar kendi hatalarının cezasını vicdanlarından alırlar.

E) Hafif acılar konuşabilir ama derin acılar dilsizdir.

 

7. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi diğerlerinden farklı bir yapım eki almıştır?

A) Hayatın bazı şeylerine bazen işlevsel bakmak gerekir.

B) Bölgesel bazı sorunları tartışmak için toplanmışlardı.

C) Görsel medya bazı olayların üzerine gereksiz gidiyor.

D) Eski Türk edebiyatında sözlü ürünler genellikle dinsel törenlerden doğmuştur.

E) Sözcüklerin anlamsal özellikleri üzerinde biraz fazla zaman kaybettik sanki.

 

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem yapım eki hem de çekim eki almış bir sözcük vardır?

A) En güzel yıllar geçen yıllardır.

B) Geziden dönen çocuklar evin yolunu tuttular.

C) Çocukların okuma hakkını engellemek suçtur.

D) Birçok öğrenci için zor bir soru olmuştu beşinci soru.

E) Sevgisiz kalan kalbin sızısı bir hayli fazladır.

 

9. Aşağıdakilerden hangisinde altı çizili sözcük birden fazla çekim eki almıştır?

A) Nerede çıktı bu cenaze ölen kim?

B) Bu kaçıncı bahçe gördüm tarumar.

C) Gökyüzü bir başkadır günün bu saatinde.

D) Güzelliktir âlemde sır olan her şey meğer.

E) Bilgisizlikten gelir ne gelirse kişinin başına.

 

10. Yapım ekleri ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Bir sözcük yapım eki almadan birden fazla çekim eki alsa da türemiş sözcük olabilir. 

B) Eklendiği sözcüklerin anlamını değiştirip onlardan farklı farklı sözcükler türeten eklere yapım ekleri denir.

C) İsim ya da fiil kök ve gövdelerine gelen yapım ekleri çekim eklerinden önce gelir. 

D) Yapım ekleri eklendiği sözcüğün hem anlamını hem de türünü değiştirir. 

E) Yapım eki alan sözcükler, türemiş sözcük özelliği kazandığından gövde şeklini alır.

 

11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi türemiş bir fiil değildir?

A) En güzel yıllarını bu küçük Anadolu kasabasında yaşadı.

B) Maçta nedense hep onun burnu kanar.

C) Hayat bazen bir nehre bazen de durgun suya benzer.

D) Saçları oldukça genç yaşta ağarmıştı.

E) Hedefi her yıl bir kitap yazmaktı.

 

12.  Ağlasam sesimi duyar mısınız, 
             I         II
       Mısralarımda; 
            III
       Dokunabilir misiniz, 

       Gözyaşlarıma, ellerinizle?

                 IV               V

Yukarıdaki dizelerde geçen altı sözcüklerdeki eklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?    

A) I. sözcükte hem yapım eki hem de çekim eki vardır.

B) II. sözcükte iyelik eki vardır.

C) III. sözcükte birden fazla çekim eki vardır.

D) IV. sözcükte I. tekil iyelik eki vardır.

E) V. sözcükte II. çoğul iyelik eki vardır.

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi yansımadan türemiş bir sözcüktür?

A) Kuşlar yine ötüşür bak dallarda.

B) Okulun arkasındaki tel örgülere takıldı elbisesi.

C) Ben Sevda'nın oturduğu sokakta oturuyorum.

D) Köpekler inadına inadına havlıyordu.

E) Bütün odunlar bir bir yakıldı o ayaz kış gecesinde.

 

14. Aşağıdaki "-de, -da" eklerinden hangisi bulunma hal eki değildir?

A) Yürek olmalıdır insanda derdi babam hep.

B) Takımın en gözde futbolcusuydu Ali.

C) Mahallenin çocukları parkta top oynuyorlardı.

D) Çimenlerinde uzanırdık köyümüzün yaz mevsiminin bunaltıcı sıcaklığında.

E) Şimdi dağlarında mor sümbül vardır.

 

15. Aşağıdakilerden hangisinde altı çizili sözcüğün aldığı yapım eki diğerlerinden farklıdır?

A) O inşaatta bir tek demirci eksikti.

B) Kapıcı her zamanki gibi yine aynı yerde durmuştu.

C) Bir dilenci gibi durmuştu duvarın dibinde.

D) Binanın girişinde sabah sabah yine bir sütçü belirdi.

E) Eski bir kitapçı olan Ali Ömer, şimdi de iyi bir okuyucu olmaya gayret etmektedir.

 

16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikiden fazla yapım eki almış en az iki sözcük vardır?

A) Bana okuduğum kitapların en güzelinin hangisi olduğunu sorarsanız, söyleyeyim: Annemdir.

B) Herkesin üç kişiliği vardır; ortaya çıkardığı, sahip olduğu, sahip olduğunu sandığı.

C) Büyük adamların hataları güneş tutulmasına benzer, onları herkes görür. 

D) Mutluluğun değerini, onu kaybettikten sonra anlarız.

E) En son yazılıda bilgisizlikten birçok soru kaçırmıştı.

 

17. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi farklı bir yapım eki almıştır?

A) Atkısını aldığı gibi dışarı fırladı.

B) Evine bir askı almak için güzelce bir araştırma yaptı.

C) Atlılar bir bir kendi hünerlerini gösterdiler.

D) Pası zamanında atsaydı çok güzel bir atak olabilirdi.

E) Batık bankanın mudileri paralarını almak için sıraya girmiştiler.

 

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük yapım eki almamıştır?

A) Onlar akşamın geç saatlerine kadar çalışıyorlardı.

B) Maçı son dakikaya kadar izledik.

C) En güzel maçını oynadı takım dün akşam.

D) Yüreğim sızlıyor onları bu halde görünce.

E) Söylenmemiş bir türküdür Anadolu'muz.

 

19. Aşağıdakilerden hangisinde altı çizili sözcüğün aldığı ek işlevi bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) Bu tatilde yine aynı yere gideceğiz.

B) Çocukların çoğu bu sokakta akşamları top oynar.

C) Parkta yaşayan kimsesizleri de gözetmek gerekir.

D) Okulumuzun en gözde öğrencilerinden birisi olarak hatırlanır.

E) Bilimde ilerleyen toplumlar genellikle gelişmiş toplumlardır.

 

20. Çekim ekleri ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Çekim ekleri isim çekim ekleri ve fiil çekim ekleri olmak üzere ikiye ayrılır.

B) İyelik ekleri isim çekim ekleri; şahıs ekleri de fiil çekim ekleri içerisinde yer alır.

C) Haber ve tasarlama kipleri fiil çekim ekleridir.

D) Ek-fiil ekleri hem isim çekim ekleri hem de fiil çekim ekleri arasında yer alır.

E) Tamlayan ekleri fiil çekim ekleri içerisinde yer alır.

 

CEVAP ANAHTARI: 1-B 2-D 3-E 4-A 5-E 6-A 7-C 8-B 9-B 10-A 11-E 12-A 13-D 14-B 15-C 16-E 17-C 18-A 19-D 20-E

Ayrıca bakınız

Yapım ve Çekim Ekleri Test 2

Yapım ve Çekim Ekleri Test 3

Yapım ve Çekim Ekleri Test 4

Yapım ve Çekim Ekleri Test 5

Yapım ve Çekim Ekleri Konu Anlatımı

Ana Sayfa