Yapım ve Çekim Ekleri Test 2

1. Çekim ekleri ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Geldikleri sözcüklerden yeni sözcükler türetmeyen onlara işlerlik kazandıran eklere çekim ekleri denir. 

B) Çekim ekleri, kelimelerin anlamını değil biçimini değiştirir.

C) Kelimelerin cümlede üstlendiği görevi, sayısını, zamanını, hâlini, şahsını belirtir. 

D) Genellikle ya köklerden hemen sonra ya da yapım eklerinden sonra gelir.

E) Çekim ekleri eklendiği sözcükte yeni bir anlam oluşturur. 

 

2. Aşağıdakilerden hangisinde altı çizili sözcüğün aldığı "-ış" eki işlevi bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) Maçın bitiş düdüğüyle bütün stat takımını ayakta alkışladı.

B) Arkadaşına biraz karıştıktan sonra oradan ayrıldı.

C) Her buluş insanlığa ortak çözümler üretir. 

D) Oturuş düzenimizi bozmadan yola çıktık.

E) Her bakış birçok şeyi içerisinde barındırır.

 

3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla yapım eki almış en az iki sözcük vardır?

A) Bilgili kişiler uzak görüş sahibi kişilerdir.

B) Güzel bir kıyafet iyi bir tavsiye mektubudur.

C) Her şeyin başlangıcı zordur.

D) İş bizden iki fenalığı uzaklaştırır: can sıkıntısı, kötülük.

E) İnsan gençliğinde öğrenir, ihtiyarlığında anlar.

 

4. Adamın ismini büyük bir dağın üstüne yazmışlar. 

Bu cümlede aşağıdaki eklerden hangisi yoktur?

A) Çoğul eki

B) Tamlayan ve tamlanan eki

C) Öğrenilen geçmiş zaman kipi

D) Üçüncü çoğul şahıs eki

E) Fiilden isim yapım eki

 

5. Aşağıdakilerin hangisinde iyelik eki almış bir sözcük yoktur?

A) Evimiz o zamanlar neşeyle doluydu.

B) Geleceği hepimiz için önemlidir elbette.

C) Babam ne güzel nasihatlerde bulunurdu bize o yıllarda.

D) Evi temizledim misafirler gelecek diye.

E) Evi her zaman misafirlerle dolardı.

 

6. İsim kök veya gövdelerine gelerek yeni fiiller türeten eklere isimden fiil yapım ekleri denir.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isimden fiil yapım eki almış bir sözcük yoktur?

A) Çocuk duvarın üstünden düşünce burnu kanadı.

B) Yaşam, her yolu öğretir insana zamanla.

C) Hayatın sonları her şeyiyle kışa benzer.

D) Oyun oynamak için köyün en güzel yerini seçmişlerdi çocuklar.

E) Eğer yürüdüğünüz yolda güçlük ve engel yoksa bilin ki o yol sizi bir yere ulaştırmaz.

 

7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük üç farklı yapım eki almıştır?

A) Yazılıdan sıfır aldım ama önemli olan katılmaktı.

B) Ona o esnada bildirici görevini vermişlerdi.

C) Bütün öğrenciler sınıfta yazılıya hazırlanıyordu.

D) Mahalleden bir arkadaşını alıp çıkmıştı yola.

E) Çiçekçilikten gelme bir kültürü vardı onun.

 

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikiden fazla yapım eki almış en az iki sözcük vardır?

A) Yalnızlık paylaşılmaz, paylaşılsa yalnızlık olmaz.

B) Yaşamın gayesi; hoşa gitmeyen şeylerden kaçmak değil hoşa gitmeyen şeyleri yenmektir.

C) Kelimelerin gücünü anlamadan insanların gücünü anlayamazsınız.

D) Korkusuzluk, evcileştirilebilir.

E) Yüksek tepelerde hem yılana, hem kuşa rastlanır; birisi sürünerek, öteki uçarak yükselmiştir.


9. "-dan, -den" eki hem sıfat yapan ek (yapım eki) hem de uzaklaşma hâl eki (çekim eki) olarak kullanılmaktadır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisinde geçen "-dan, -den" eki uzaklaşma hal ekidir?

A) Dinden dönme kişiler herkes için tehlike oluşturur.

B) Herkesin candan dostlara ihtiyacı vardır.

C) Senden boşalan bağrıma gözyaşları dolmuş.

D) Yünden çorap giyen çocuk herkese örnek olmaya çalışıyordu.

E) Taştan yapılı eve bir ömür sığdırdı.

 

10. Aşağıdakilerin hangisindeki altı çizili sözcük yapım eki aldıktan sonra bir hecesini yitirmemiştir?

A) İlerlemek için daha çok yolumuz var bizim.

B) Yüreği sızladı sokağın hemen yanı başındaki çocuğu görünce.

C) Yanlış yaptığını nihayet o da kabul ediyordu.

D) Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek.

E) Maçı izlemek için stadın yolunu tuttular.

 

11. İsim çekim ekleri ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İlgi eki isim tamlamalarında "tamlanan" unsuruna gelir.

B) İsim ve isim soylu sözcüklere gelerek onların cümle içindeki görevini belirleyen eklere isim çekim ekleri denir.

C) İsim çekim ekleri isimlerin çeşitli durumlarını belirten eklerdir.

D) Adlara ve ad soylu sözcüklere gelerek onlara aitlik anlamı katan, onların neye, kime ait olduklarını belirten eklere iyelik (tamlanan) ekleri denir.

E) Çokluk eki olan "-ler, -lar" eki isim çekim ekleri içerisinde yer alır.

 

12. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangisi diğerlerinden farklı bir yapım eki almıştır?

A) Çoğu kişi bu son yapılanları pek benimsemedi.

B) Bazı şeyleri artık iyice özümsemişti yeni öğretmenimiz.

C) İnsanları fikirlerinden dolayı küçümsersek çok şey kaybetmiş olacağız.

D) Bunları azımsamış olmalı ki sürekli ağlıyordu çocuk.

E) Bu millet kendisine hizmet edenleri hep anımsar.

 

13. Aşağıdakilerden hangisinde altı çizili sözcüğün aldığı ek işlevi bakımından diğerlerinden farklıdır?

A) Her bir sayı bir şeyi simgeler günlük âlemde.

B) Güzel bir koku can bağışlar âleme.

C) Bunun artı ve eksilerini tartışmalıydık.

D) Bir işi zamanında yapmak kadar önemli bir şey olamaz.

E) Her yeni yapı yeni bir can kurtarmak demektir.

 

14. Gerçeğin (I) dağlarına (II) umutsuzluk (III) ile çıkılmaz. (IV)

Bu cümledeki sözcüklerin almış olduğu eklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcük tamlayan (ilgi) ekini almıştır.

B) II. sözcük iyelik (tamlanan) ekini almıştır.

C) II. sözcük yönelme hal ekini almıştır.

D) III. sözcük iki tane yapım eki almıştır.

E) IV. sözcük hem yapım eki hem de çekim eki almıştır.

 

15. Kabukta (I) dolaşan (II) böcek meyvenin (III) tadını (IV) alamaz. (V)

Bu cümledeki sözcüklerin almış olduğu eklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcük bulunma hal ekini almıştır.

B) II. sözcük bir çekim eki olan sıfat-fiil ekini almıştır.

C) III. sözcük tamlayan (ilgi) ekini almıştır.

D) IV. sözcük hem iyelik (tamlanan) hem de belirtme hal ekini almıştır.

E) V. sözcük geniş zaman kipinin olumsuzu ile çekimlenmiştir.

 

16. Adlara ve ad soylu sözcüklere gelerek onlara aitlik anlamı katan onların neye, kime ait olduklarını belirten eklere iyelik ekleri denir. İyelik ekleri tamlamalarda "tamlanan" kısmını oluşturur. 

Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcükteki ek iyelik eki değildir?

A) Arabam her zamanki gibi yine tertemiz durmaktadır.

B) Yazdım bir kış gecesi al yazmalıma bir mektup.

C) Bunları başkası değil bilakis kardeşiniz yaptı.

D) Bütün sınıf aslında senin babanı çok sevmişti.

E) Evi bütün köylülerin uğrak yeri olurdu kışın.

 

17. Desem ki vakitlerden bir Nisan akşamıdır, 
          I
      Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor, 


      Sende seyrediyorum denizlerin en mavisini, 

                                          II
      Ormanların en kuytusunu sende gezmekteyim, 


      Senden kopardım çiçeklerin en solmazını, 

                     III
      Toprakların en bereketlisini sende sürdüm, 

                                                IV

      Senden tattım yemişlerin cümlesini.    
                      V           

Yukarıdaki dizelerde geçen altı çizili sözcüklerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. sözcük birden fazla çekim eki almıştır.

B) II. sözcük tamlayan (ilgi) ekini almıştır.

C) III. sözcük I. tekil şahıs eki almıştır.

D) IV. sözcük yapım eki almıştır.

E) V. sözcük hep bildirme kipini hem de şahıs ekini almıştır.

 

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geçen sözcüklerin tümü yapım eki almıştır?

A) Bekleyen sevgili ansızın gelir.

B) Gecenin ırmağında yüzüyordu zambaklar. 

C) Cesareti olmayan başarılı olamaz.

D) Korkaklık ölüme iteler kişiyi.

E) Başarı yemekten içmekten farklıdır anlaşılan.

 

19. Aşağıdakilerden hangisi dilek (tasarlama) kipleri arasında yer almaz?

A) Gereklilik kipi

B) İstek kipi

C) Emir kipi

D) Şart kipi

E) Geniş zaman kipi

 

20. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük ötekilerden farklı bir ek almıştır?

A) Dün eve geç gelen babam oldukça yorgun görünüyordu.

B) Derdim çoktur hangisine yanayım.

C) Bilim her zaman insana doğru yolu gösterir.

D) Aşkım oldu dillere hem bir destan.

E) Sözüm senet olsun cümle âleme.


CEVAP ANAHTARI: 1-E 2-B 3-A 4-A 5-D 6-E 7-B 8-D 9-C 10-E 11-A 12-E 13-D 14-D 15-B 16-B 17-D 18-E 19-E 20-C


Ayrıca bakınız

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder