Edebiyat Okulu: Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı Test 10

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI TEST 10

1. Postmodern romanın önde gelen kişilerdendir. Şiir, öykü, anı, deneme türlerinde de eserler veren sanatçı asıl "roman" türü ile tanınır. 12 Ekim 2006'da Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanır. Bu ödülü kazanan ilk Türk yazarı olarak tarihe geçer. Romanlarında Doğu-Batı sorunlarını hem kültürel hem de felsefi açıdan ele alır. Anlatımında oldukça uzun cümlelere başvurur. Romanlarında kurguladığı zaman eskiye dönüşlerle veya geleceğe gidişlerle şekillenir. Yapıtlarının en önemli özelliği kurgulamadaki başarısıdır. Kitapları dünyanın altmış üç diline çevrilip yüzden fazla ülkede yayımlanır. 2006 yılında TIME dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri olarak gösterilir.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yaşar Kemal B) Elif Şafak C) Pınar Kür D) Ayşe Kulin E) Orhan Pamuk

2. Şair, yazar ve edebiyat tarihçisi olarak ön plana çıkar. Edebiyat dünyasına şiir türü ile başlar, sonraları öykü, roman ve oyun türlerinde eserler kaleme alır. Hece ölçüsüyle kaleme aldığı bu ilk şiirlerinde bireysel konuları kendine özgü karamsar ama orijinal bir tutumla işler. Daha sonra serbest şiire yönelir. Roman, hikâye, inceleme alanında edebiyatımıza önemli eserler kazandırır. Okullara ders kitapları niteliğinde eserler yazar. Deneme türünde edebiyat, dil ve kültür konularını kaleme alır. Birinci ve İkinci Dünya Savaşları arasındaki otuz yıllık dönemi "Süleyman'ın Dünyası" (Sınıf Arkadaşları, Havada Bulut Yok, Karıncayı Tanırsınız) ismiyle üç cilt halinde roman haline getirdi.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Muammer Lütfi Bahşi

B) Yaşar Nabi Nayır

C) Cevdet Kudret Solok

D) Vasfi Mahir Kocatürk

E) Kenan Hulusi Koray

3. İkinci Yeni sonrası toplumcu şiirin öncü kişilerindendir. İlk dönem şiirlerinde "Marksist" düşünceden beslenir. Devrimci duygularla, emekçi sınıfın mücadelesini, haksızlıkları, halkın sorunlarını ve haksızlıkları işler. "Evet İsyan", "Geceleyin Bir Koşu", "Cinayetler Kitabı" eserleri bu dönemin ürünleri olarak ön plana çıkar. Bu eserler, toplumcu şiir çizgisinde yazılmış şiirlerinin toplandığı kitaplardır. İkinci dönem sanat anlayışında (1970'den sonra) toplumcu çizgiden ayrılıp mistisizme ve dini duyarlılığa yönelir. İnsanın varoluş sorunlarını irdeler. "Erbain" ve "Celladıma Gülümserken" bu dönemin eserleri olarak ön plana çıkar.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Süreyya Berfe B) Refik Durbaş C) Nihat Behram D) Ataol Behramoğlu E) İsmet Özel

4. "Sait Faik Abasıyanık" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Çehov tarzı (durum-kesit) denilen modern öykünün Türk edebiyatındaki temsilcisidir.

B) Dünyaya bakış açısını "Her şey bir insanı sevmekle başlar." sözüyle özetler.

C) Kişileri, yaşadıkları çevreye ve karakterlerine uygun olarak anlatır.

D) Anlatımında genellikle uzun cümlelere başvurur.

E) Eserlerinde şiirsel anlatım ön plana çıkar.

5. Anadolu'nun sorunları ve metropollerde yaşayanların sıkıntıları romanlarında ele alınan konulardır. Romanlarını birer büyük hikâye ölçüsünde daraltır, her birinde yeni biçim denemelerine girişir. Romanlarının çoğu "ben" merkezlidir. Ona asıl ününü kazandıran eseri olan "7. Gün" romanıdır. Hikâye hacmindeki romanda Tevrat'tan Allah'ın dünyayı yarattığı yedi günle ilgili yerleri alıntı yapar. Bu alıntıların altına bölümler halinde bir insanın yedi günlük hayatını anlatır. "Karanlık Dünya" ve "Ekilmemiş Topraklar" romanlarında Anadolu'nun sorunlarını ele aldı. "Bordamıza Vuran Deniz"de Anadolu'dan gelip İstanbul'a yerleşen oldukça kalabalık bir ailenin yirmi yıl içinde çeşitli iş kollarına yayılışını anlatır.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zeyyat Selimoğlu

B) Orhan Hançerlioğlu

C) Talip Apaydın

D) Dursun Akçam

E) Sadri Ertem

6. "Haldun Taner"e ait aşağıdaki eserlerden hangisi farklı türde kaleme alınmıştır?

A) Keşanlı Ali Destanı

B) Gözlerimi Kaparım Vazifemi Yaparım

C) Huzur Çıkmazı

D) Sersem Kocanın Kurnaz Karısı

E) Şişhane'ye Yağmur Yağıyordu

7. "Yağmurcuk Kuşu", Yaşar Kemal'in kendi geçmişinden yola çıkarak yazdığı "Kimsecik"

I II

üçlemesinin ilk kitabıdır. Kitapta I. Dünya Savaşı sırasında Van'dan Adana'ya göçmek

zorunda kalan bir ailenin serüveni anlatılır. Eserde, esasında korku, sevgi, kıskançlık

duygularının kişiler üzerindeki etkilerine vurgu yapılır. "Ölmez Otu", Yaşar Kemal'in Akçasazın

III IV

Ağaları serisinde yer alan kitabıdır. Acı ve güçlü bir roman olan "Ölmez Otu", kan, şiddet

ve cinayetin yer aldığı aynı zamanda köylünün yüceltildiği bir romandır. "Çakırcalı

Efe", Osmanlının son dönemlerinde haksızlıklara karşı dağa çıkmış bir eşkıyanın hayatını

konu alır. Yaşar Kemal, Çakırcalı'yı öldüren müfrezenin kumandanı Albay Rüştü Kobaş'ın

verdiği bilgiler ışığında eşkıyanın hayat hikâyesini, tanıkların yorumlarına başvurarak

anlatır.

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

8. Yapıtlarında, kahramanların ayrıntılı hayat hikâyelerini anlattı. Sırasıyla Turancılık, Komünizm ve Kemalizm fikirlerini benimser. Biyografi ve incelemelerinde I. Meşrutiyetten günümüze dek toplumumuzun geçirdiği değişimleri ve yaşanan olayları anlattı. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda biyografi yazarı olarak ün yapar. "Suyu Arayan Adam" kitabında kendi hayat hikâyesini anlatır. Eser, otobiyografik roman özelliği taşır. "İhtilallerin Mantığı" eserinde ülkemizdeki devrim ve ihtilalleri inceler. Anadolu köylüsünün kalkınmasını bir aydın öncülüğünde gerçekleşmesini "Toprak Uyanırsa" romanında kaleme alır. "Tek Adam" eserinde Atatürk'ü; "İkinci Adam" eserinde İsmet İnönü'yü anlattı. Cumhuriyet gazetesinde düzenli olarak makaleleri yayımlandı.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nihat Sami Banarlı

B) Mehmet Kaplan

C) Şevket Süreyya Aydemir

D) Şevket Rado

E) Cemil Meriç

9. Eserlerinde "Adil Fırat", "Birsen Sağanak", "Genco Gümrah", "Ali Hakir" gibi birçok takma ad kullanır. Tomris Uyar'la birlikte Papirüs" dergisini aralıklarla çıkarır. "Bu dil benim yorganımdır. ve Türkçeden bir kıl kopar; içinde güneşler, dünyalar, ırmaklar vardır." diyerek Türkçe sevdasını ortaya koyar. Sanat alanındaki eleştiri ve denemeleriyle de tanınır. 1966'da "Göçebe" adlı şiiriyle Türk Dil Kurumu Şiir Ödülü'nü, "Sıcak Nal" ve "Güz Bitiği" eserleriyle de 1988 Behçet Necatigil Şiir Ödülü'nü kazandı. "999 Gün/Üstü Kalsın" anı türündeki eseriyle de bilinir.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ece Ayhan B) Cemal Süreya C) Turgut Uyar D) Ülkü Tamer E) Sezai Karakoç

10. "Aka Gündüz" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Mizah, makale, fıkra, sohbet ve tiyatro türünde eserler kaleme alır.

B) Saf bir Türkçe ile eserlerini oluşturur.

C) "Avni", "Enis Safvet", "Muallim", "Serkenkebin" takma adlarıyla edebi şiirler yazar.

D) Yazın hayatına şiir yazarak başlar sonra "Yeni Türkçe" hareketine katılır.

E) Eserlerinde sanat yapmayı önceler bu sebeple üslubu oldukça önemser.

11. Rıfat Ilgaz, yazın alanındaki ününe Türkiye'deki eğitim sitemini eleştirmek için anı

I II

türünde kaleme aldığı "Hababam Sınıfı" kitabıyla kavuşur. İsminin sakıncalı olmasından

III

ötürü Ilgaz, Hababam Sınıfı'nı "Stepne" takma adıyla yazar. Eserde mizahi unsurlar ön

IV V

plana çıkar.

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

12. Yazı hayatına gazetecilikle başlar, gazete ve tiyatro türleriyle devam eder. Oyun yazarı olarak ün kazanmasında "Gazeteciden Dost" oyunu büyük rol oynar. Tarihi oyunlarının dışında, toplumsal olayları gerçekçi bir anlayışla ele alan oyunlarıyla bilinir. Yapıtlarında daha çok Güneydoğu Anadolu köylerinde yaşanan hadiseleri konu alır. Toplumsal aksaklıklar, işsizlik, cehalet, törenin acımasızlığı, dönemler arası iletişimsizlik, tarihsel olaylar da yapıtlarında işlediği diğer önemli konular olarak ön plana çıkar. "Sarı Naciye", "Yunus Emre", "Hapiste Bir Gazeteci" başta olmak üzere çok sayıda tiyatro oyunu kaleme alır. "Sarı Naciye" oyunu ayrıca sinemaya uyarlanır. "Karım ve Kızım" ile "Kıskanç" adlı oyunlarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın en iyi tiyatro yazarı ödülünü kazanır.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Turan Oflazoğlu B) Orhan Asena C) Recep Bilginer D) Refik Erduran E) Turgut Özakman

13. Aşağıdaki eserlerden hangisi "Sezai Karakoç"a ait değildir?

A) Yerçekimli Karanfil

B) Zamana Adanmış Sözler

C) Gün Doğarken

D) Gül Muştusu

E) Mona Rosa

14. Garip dışında yeniliği sürdüren şairlerdendir. Şiir anlayışında aykırı biri olarak öne çıkar. "Trajik ben"in modern toplum içindeki ıstırabını anlatır. Makine ile bireyin ruhunu tümleyen sanayi toplumunun şiirini oluşturur. Cansız nesnelere duyarlılık kazandırır. Eşyanın iç dünyasını esas alır. Bu sebeple "Eşyanın Şairi" olarak tanınır. Bilinçaltına attığı acıları, sevinçleri eşyanın kimliğinde dışa vurarak mutluluğu yakalamaya çalışır. Şiirlerinin konusunu son derece önemsiz ayrıntılar oluşturur. Şiire Ahmet Haşim'in hayranlığıyla başlayan sanatçı "Leke" isimli şiiriyle tanınır. Alman şiirine özenmiş bir şair olarak Almancada çok sayıda çeviriye de imza atar.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Enis Batur B) Sedat Umran C) Kemal Özer D) Gülten Akın E) Dilaver Cebeci

15. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nda Milli Edebiyat zevk ve anlayışını sürdüren şairlerdendir. (I) Tabiat ve aşk temalarını işleyen hece ölçüsüyle yazdığı şiirleriyle tanınır. (II) İlk şiirlerinde hece vezniyle sonrakilerde serbest vezinle şiirler yazar. (III) Türk edebiyatının ilk sembolist şairleri arasında yer alır. Bu anlamda şiirinde ince bir melal sezilir. (IV) Eserlerinde "tasavvuf" önemli bir unsur olarak ön plana çıkar. (V)

"Ali Mümtaz Arolat" ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

16. Son dönem Türk hikâye ve romanının güçlü isimlerindendir. Eserleri, toplumsal olaylarla ilgili gözlemlere değil, belirli bazı konular üzerinde yoğunlaşan anılara dayanır. Eserlerinde, sıradan insanların hayatını, gelenekler karşısındaki tutumlarını, sosyal veya ekonomik sebeplerden düştükleri ümitsizliği konu edinir. Çocukluk anılarından ve kendi yaşam deneyimlerinden yola çıkarak küçük kent fertlerini ön plana çıkaran duygusal öyküler kaleme alır. Edebi çevrelerce yankı uyandıran "Önce Ekmekler bozuldu" adlı kitabıyla tanındı. "Suçumuz İnsan Olmak", "Berber Aynası", "Garipler Sokağı" önemli eserleri olarak bilinir.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ayla Kutlu B) Oktay Akbal C) Buket Uzuner B) İnci Aral E) Nezihe Meriç

17. Önemli şair ve ressamlarımızdandır. Şiirlerinde Halk Edebiyatı'nda yer alan masal, türkü ve deyiş türlerine karşı duyduğu hayranlığı işler. Halk kaynağından beslenip masal, türkü ve söylencelerden yararlanır. Halk dili ve şiirinden aldığı öğeleri kendine has bir şekilde kullanarak halk diline yaklaşma çabasını sonuna dek sürdürür. Bu nitelikleriyle şiirleri, resimleriyle büyük benzerlik gösterir. Toplumsal meseleleri işlediği şiirlerinde yergi ve alaya başvurur. 1940'lardan sonra duvar resimlerine yönelir, 1950'de mozaik çalışmalarına başlar, Şiirlerinde doğaya olan bağlılığı, yaşama sevinci, insan sevgisi ve toplumsal meseleleri işler. "Karadut" en tanınmış şiiri olarak bilinir. Şiirde aşk konusunu işler.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cahit Külebi

B) Behçet Necatigil

C) Ceyhun Atuf Kansu

D) Bedri Rahmi Eyüboğlu

E) Hilmi Yavuz

18. Enis Batur, "Araya Giren Görüntüler" kitabıyla 12 Eylül Dönemi'ni anlattı. Bu dönemin

I II

psikolojisine dikkat çekti. "Oğulları Öldürülen Analar" şiiriyle de kayıp annelerin

III

duygularına tercüman oldu. "Onların Sesleriyle Bir Kez Daha" kitabıyla da uzun süreli bir

baskı döneminin ardından yeniden haklarını arayan, seslerini yükselten emekçi kesimi

konu edindi. "Bir Adı Gurbet'te" eserinde baskılara uğrayan ve bundan dolayı acı çeken

kişilerin durumuna dikkatleri çekmeye çalıştı.

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

19. Serbest nazım ve toplumcu gerçekçi şiir anlayışıyla eser veren sanatçılardandır. (I) İlk gençlik yıllarında bireysel temalı şiirler kaleme alır. (II) Atilla İlhan ile tanışması onu toplumcu bir çizgiye kaydırır. (III) Şiirlerinde zengin bir çağrışım düzeni ile birlikte doğayı ve yaşamın çeşitli kesitlerini vermeyi amaçlar. (IV) Hapishane yıllarında hasret kaldığı doğa, renk, çiçek ve ağaç özlemini şiirlerinde ön plana çıkarır.(V)

"Hasan İzettin Dinamo" ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

20. Folklor araştırmaları yapan sanatçı halk şairleri üzerinde incelemelerde bulundu. Halk Edebiyatı ve folkloru alanında hem teorisyen hem de uygulamacı olarak önemli çalışmalar yaptı. Halk hikâyeleri, masal ve efsanelerini yapılarını bozmadan, yeni bir üslupla ve onlara modern sanat niteliği özelliği kazandırarak yeniden yazar. "Kerem ile Aslı", "Tahir ile Zühre" gibi halk hikâyelerinin bizlere ulaşmasını sağlayan kişidir. Türk edebiyatında daha çok "masal yazarı", "Masalcı Baba" unvanlarıyla bilinir. "Bir Varmış Bir Yokmuş" radyo programıyla dikkatleri çekmeyi başarır. Danimarka'da bulunan Andersen Kurumu, 1956'da "Açıl Sofram Açıl" eserleriyle yazara Dünya Çocuk Edebiyatı Onur Belgesi verdi.

Yukarıda sözü edilen Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nihat Sami Banarlı

B) Eflatun Cem Güney

C) Şevket Süreyya Aydemir

D) Şevket Rado

E) Asım Bezirci

CEVAP ANAHTARI: 1-E 2-C 3-E 4-D 5-B 6-E 7-D 8-C 9-B 10-E 11-B 12-C 13-A 14-B 15-E 16-B 17-D 18-A 19-C 20-B