Edebiyat Okulu: İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı Test 3

İSLAMİYET ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI TEST 3

1. Aşağıdakilerden hangisi "İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı"nın özelliklerinden biri değildir?

A) Eserlerin dili öz Türkçe olup dilde yabancı sözcüklere hemen hemen hiç rastlanmaz.

B) Bu dönem edebiyatında edebi tür olarak şiir ön plandadır.

C) Şiirler, yas törenleri, av törenleri ve toplu ziyafetlerde söylenmişlerdir.

D) Bu dönem edebiyatında sözlü eser sayısı az olup eserler genellikle yazılı bir niteliğe sahiptir.

E) Şaman, baksı, ozan ve kam olarak adlandırılan dini liderler ilk şiir örneklerini vermişlerdir.

2. Konuları aşk, doğa sevgisi ve yiğitliktir. (I) Koşuklar, şölenlerde kopuz eşliğinde söylenir. (II) Halk edebiyatındaki semailerin ilk biçimleri sayılır. (III) Uyak düzeni aaab, cccb, dddb şeklindedir. Yani dörtlüklerin ilk üç dizesi kendi arasında, dördüncü dizeleri de birbiriyle uyaklıdır. (IV) Koşuklar, sözlü ve anonim özellikler taşır. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "koşuk" türü ile ilgili bir bilgi yanlışlığı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

3. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet Öncesi Türk destanlarından biridir?

A) Timur Destanı

B) Köroğlu Destanı

C) Battal Gazi Destanı

D) Şu Destanı

E) Danişmend Gazi Destanı

4. "Göktürk Yazıtları (Orhun Abideleri)" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Göktürk Yazıtları, (Orhun Abideleri) Doğu Göktürklerin tarihine ışık tutar.
B) Göktürk Yazıtları, günümüzde Kazakistan sınırları içerisinde yer alır.
C) Yazıtlar, öz eleştiri niteliğindedir.
D) Göktürk Yazıtları, Türk isminin geçtiği ilk Türkçe metin olma özelliğini taşır.
E) Söylev, anı ve tarih türünün edebiyatımızdaki ilk örnekleri olması açısından büyük önem taşır.

5. İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı'nın "Sözlü Edebiyat" dönemi şiiri için verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Nazım birimi dörtlüktür.
B) Sanatçılar, şiirlerini "kopuz" denen saz eşliğinde söylemişlerdir.
C) Şiirlerde ölçü olarak hece ölçüsü kullanılmıştır.
D) Bol bol rediflere rastlanılan bu edebiyatta uyak düzeni: "abab/cccb..." dizilişi şeklindedir.
E) Daha çok zengin kafiye tercih edilmiştir.

6. "Göç" ve "Bozkurt" destanlarının ait oldukları Türk kavimleri sırasıyla hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Uygur – Göktürk

B) Uygur – Saka

C) Göktürk – Uygur

D) Uygur – Hun

E) Göktürk – Saka

7. I. Ergenekon Destanı

II. Şehname Destanı

III. Nibelungen Destanı

IV. Şu Destanı

V. Türeyiş Destanı

Yukarıdaki numaralanmış destanlardan hangileri Türklere ait değildir?

A) I ve II
B) II ve III
C) II ve IV
D) III ve IV
E) III ve V

8. Destanda Uygur ülkesine refah, sağlık, başarı ve bereket getiren Kutlu Dağ adındaki kayanın Çin'e götürülmesinin ardından ülkenin türlü felaketlerle karşılaşması, bunun sonucunda da Uygurların yurtlarını terk edip gitmeleri anlatılmaktadır.

Yukarıda sözü edilen Türk destanı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Türeyiş
B) Bozkurt
C) Göç
D) Şu
E) Manas

9. Mitolojik öğeler ve olağanüstülük destanların en önemli unsurlarıdır. (I) Günümüzdeki destanlarımızla ilgili bilgiler yabancılar tarafından derlenmiştir. (II) Destanlarda toplumun ortak kültürü yansıtılır. (III) Destanlar, olay çevresinde gelişen edebi metinlerdir. (IV) Destanlar, yazının icat edildiği dönemin ürünleridir. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "destan" türü ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

10. Aşağıdaki destan-ulus eşleştirmelerinde yanlış olan seçenek hangisidir?

A) Chansen de Röland – Fransız

B) La Cid – İspanyol

C) Şehname – İran

D) Beowulf – Rus

E) İlyada ve Odysseia – Yunan

11. MS 720-735 yıllarına ait olan Göktürk Yazıtları (Orhun Abideleri) Türk dili ve tarihinin bilinen, edebi özelliği olan ilk ve en eski belgeleridir. (I) "Ebedi, sonsuz taş" anlamına gelen "Bengü Taşlar" olarak da adlandırılır. (II) Göktürklerin ünlü hükümdarı Bilge Kağan döneminden kalma bu taşlar Kültigin, Bilge Kağan ve Tonyukuk adına dikilmişlerdir. (III) Anıtların olduğu yerde sadece dikilitaşlar değil, yüzlerce heykel, balbal, taş yollar, su kanalları, kaplumbağa heykelleri ve sunak taşları da bulunmuştur. (IV) Hitabelerde Göktürklerin bağımsızlıkları için Bizanslılarla yaptıkları savaşlar, savaşların sonunda devleti yeniden nasıl kurdukları anlatılır. (V)

"Göktürk Yazıtları (Orhun Abideleri)" ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

12. Aşağıdaki destanlardan hangisi İslamiyet'in etkisinde yazılmış dünyanın en uzun destanıdır?

A) Gılgamış
B) Kaybolmuş Cennet
C) İlahi Komedya
D) Manas
E) Şu

13. "Kültigin Anıtı" ile "Bilge Kağan" anıtının yazarı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Yollug Tigin
B) Alp Tigin
C) Bilge Tonyukuk
D) Vezir Tonyukuk
E) Vilhelm Thomsen

14. Ödlek arıg kevredi
Yunçıg yavuz tavradı
Erdem yeme savradı
Ajun begi çertilür

Günümüz Türkçesiyle

Erler kurt misali ağlıyor
Yakalarını yırtarak bağırıyor
Hüzünlü türküler söylüyor
Gözleri yaşla örtülüyor

Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki türlerden hangisine örnek oluşturur?

A) Sav
B) Destan
C) Koşuk
D) Semai
E) Sagu

15. I. Anonimdirler. Yani kim tarafından söylendiği bilinmemektedir.

II. Destanlarda uyak kullanılmamıştır.

III. Destanlarda yiğitçe bir söyleyiş sezilir.

IV. Destanlar, oldukça uzun yazılardır.

V. Günümüze ağızdan ağıza aktarılarak gelmiştir.

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "destan" türü ile ilgili bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I B) II C) III D) IV E) V

16. Biçim özelliği bakımından destan ile aynıdır. (I) Nazım birimi dörtlüktür. (II) Kopuz eşliğinde söylenir. (III) Sagularda 7'li hece ölçüsü kullanılır. Ölçü, genellikle 4+3 şeklindeki duraklardan oluşur. (IV) Kafiye örgüsü "aaab" şeklinde olup ilk üç mısra kendi arasında kafiyelidir. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "sagu" türü ile ilgili verilen bilgi yanlıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

17. Aşağıdaki destanlardan hangisi oluşumu bakımından doğal bir destandır?

A) Kaybolmuş Cennet (Milton)

B) İlahi Komedya (Dante)

C) Gılgamış (Sümerler)

D) Kurtarılmış Kudüs (Tasso)

E) Çılgın Orlando (Ariosto)

18. Etil suwı aka turur
Kaya tübi kaka turur
Balık telim baka turur
Kölün takı küşerür

Günümüz Türkçesiyle

İtil suyu akar durur
Kaya dibini oyar durur
Bütün balıklar bakıp durur
Gölü bile taşırırlar

Yukarıdaki dörtlük aşağıdaki ürünlerden hangisinin örneğidir?

A) Koşma
B) Sagu
C) Destan
D) Koşuk
E) Sav

19. Savlar kolay ezberlensin diye düzyazı şeklinde kaleme alınmıştır. (I) Uygur alfabesinde de atasözü olarak kullanılır. (II) Savların tıpkı atasözlerinde olduğu gibi ilk söyleyeni belli değildir. (III) Halkın ortak kültür değerlerini yansıtır. (IV) Savlar, bazı ses değişiklikleriyle günümüzde de varlığını devam ettirmişlerdir. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

20. Türklerin yazı ile tanışmadıkları dönemlerde oluşturulan ve çeşitli törenlerden doğan edebiyattır. M.Ö. 4000'li ve 3000'li yıllardan M.S. VI. yüzyıla kadar olan zaman dilimi ……….. dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemin edebiyat ürünleri sözlü olarak üretilmiş günümüze dek kulaktan kulağa yayılarak varlığını sürdürmüştür.

Yukarıdaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Eski Edebiyat
B) Sözlü Edebiyat
C) İlk Edebiyat
D) Orta Edebiyat
E) Yazılı Edebiyat