Edebiyat Okulu: Cümle Türleri Test 5

1. Yan cümlesi dilek-şart kipiyle (-se, -sa) çekimlenen yani yargının gerçekleşmesini bir koşula bağlayarak anlatan cümlelere şart cümlesi denir. Bu cümlelerde ana cümledeki eylemin gerçekleşmesi, yan cümledeki şarta bağlıdır.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi şart cümlesi değildir?

A) Planlı bir şekilde ders çalışırsanız başarılı olursunuz.

B) Ağlarsam sesimi duyar mısınız mısralarımda?

C) Dışımızdaki dünya bizden daha hızlı değişiyorsa sonumuz yakın demektir.

D) Siz kendinizi başarılı yapmazsanız kim sizi başarılı yapar ki?

E) Öyle özledim ki annemi bir görebilseydim keşke.

2. Aşağıdakilerden hangisi olumsuz fiil cümlesi değildir?

A) Yürüdüğü yolda iz bırakmayan o yoldan geçmiş sayılmaz.

B) Yalnızlık paylaşılmaz, paylaşılsa yalnızlık olmaz.

C) Herkes cennete gitmek ister ama kimse ölmek istemez.

D) Kelimelerin gücünü anlamadan insanların gücünü anlayamazsınız.

E) İnsanlar, kötülük karşısında kararsız kalma hakkına sahip değildir.

3. Aşağıdakilerden hangisi devrik bir isim cümlesidir?

A) Güneşin sarardığını gördüm Konstantin duvarında.

B) Gölgendi yansıyıp duran bengisu pınarında.

C) Senin hayallerinle yandım düşlerin civarında.

D) Bence sen de şimdi herkes gibisin.

E) Kaçıyorum bugün senden gizlice.

4. Aşağıdakilerden hangisi girişik birleşik cümle değildir?

A) Bir elin verdiğini öbür elin görmesin.

B) Bülbülün çektiği dil belâsıdır.

C) Ben seni anlıyorum, dedi.

D) Can çıkmayınca huy çıkmaz.

E) Canı yanan eşek attan yürük olur.

5. Modernizmde din olgusu sosyal hayatta yer almaz. (I) Kelimelerin çağrışım gücünden yararlanılarak şiirsel bir dil kullanılır. (II) İnsan karmaşık bir varlık olarak ele alınır. (III) Toplumda tutunamayan yabancılaşmış fertlerin trajedisi işlenir. (IV) Soyut ve kutsalların yerini bilimsellik, akıl ve somut izlenimler alır. (V)

Yukarıdaki metindeki cümlelerden hangileri yapıları bakımından farklıdır?

A) I ve V
B) I ve II
C) I ve III
D) III ve V
E) IV ve V

6. Soru cümleleri gerçek ve sözde soru cümleleri olmak üzere ikiye ayrılır. Gerçek soru cümleleri cevap gerektiren sözde soru cümleleri cevap gerektirmeyen cümlelerdir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi sözde soru cümlesi değildir?

A) Mustafa'dan daha efendi öğrenci mi olur?

B) Bu havada dışarıda top mu oynanılır?

C) Bunu bize niçin yaptın sen?

D) Abdullah'ı hiç sevmez olur muyum?

E) Böyle sahnelere yürek mi dayanır?

7. Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum.(I)
Bu dağların eskiden aşinasıdır soyum.(II)
Bekçileri gibiyiz ebanced buraların,(III)
Bu tenha derelerin, bu vahşi kayaların(IV)
Görmediği gün yoktur sürü peşinde bizi(V)
Her gün aynı pınardan doldurup testimizi(VI)
Kırlara açılırız çıngıraklarımızla.(VII)

Yukarıdaki dizelerle ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I. dize girişik bileşik, olumsuz, kurallı bir ad cümlesidir.

B) II. dize bileşik, olumlu, devrik bir ad cümlesidir.

C) III. dize basit, olumlu, devrik bir ad cümlesidir.

D) V. dize girişik bileşik, yapıca olumsuz, devrik bir isim cümlesidir.

E) VII. dize basit, olumlu, devrik bir eylem cümlesidir.

8. Yalnız kendi nefsini düşünerek dost arayan hizmetçi arıyor demektir.

Aşağıdakilerden hangisi yapıca bu cümleyle özdeş değildir?

A) Ümidini kaybetmiş olanın başka kaybedecek şeyi yoktur.

B) Yapılmış küçük işler, planlanmış büyük işlerden çok daha iyidir.

C) Yurdu savunmanın en ucuz yolu, eğitimdir.

D) Zorluk çeken rahat bulur.

E) Tam dostluk benzer arkadaşlar arasında olur.

9. Aşağıdakilerden hangisi yüklemine göre bir fiil cümlesidir?

A) Yazılıdan sıfır aldım ama önemli olan katılmaktı.

B) Anı yazmak, ölümün elinden bir şey kurtarmaktır.

C) Asla vazgeçmeyin, kaybedenler yalnızca vazgeçenlerdir.

D) İyiliği yalnız iyiler anlar, kötülüğü herkes.

E) Okula gelen onun eski bir tanıdığıydı.

10. Aşağıdaki atasözlerinden hangisinde öğe ortaklığı söz konusu değildir?

A) Aç doymam, tok acıkmam sanır.

B) Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur.

C) Bilinmedik aş ya karın ağrıtır, ya baş.

D) Darı unundan baklava, incir ağacından oklava olmaz.

E) Âlim unutmuş, kalem unutmamış.

11. Aşağıdaki cümlelerin hangisi biçimce olumlu anlamca olumsuzdur?

A) Bu hesabın içinden çıkabilirsen çık.

B) Evimizin yolunu biliyor değil.

C) Hiçbir şey eskisi gibi olmayacak.

D) Arkadaşımız bu konuda oldukça anlayışsızdı.

E) Cesareti olmayanın asla geleceği de yoktur.

12. Bir yer var, biliyorum;
      Her şeyi söylemek mümkün;
      Epeyce yaklaşmışım, duyuyorum;
      Anlatamıyorum.

Yukarıdaki şiirde geçen altı çizili dizelerde kaç cümle vardır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

13. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yapısı bakımından basit bir cümledir?

A) Hayat geç kalanları hiç affetmez.

B) Her kitaplık bir hapishaneyi kapatır.

C) Adalet, her yerde geçerli olan bir sermayedir.

D) Adaletin bulunmadığı bir ülkede herkes suçludur.

E) Kılıcın yapamadığını adalet yapar.

14. Realizmde pozitivizmin bir koşulu olarak gözlem ve belgelere önem verilir. (I) Realizmde yaşamda rastlanılan gerçek kişi ve olaylar anlatılır. (II) Realistler, toplumun her kesiminde yaşanan olayları, insanları, meseleleri, durumları ön yargısız bir şekilde dile getirmişlerdir. (III) Realizmde ortak nitelikleri temsil eden genel tipler karşımıza çıkar. (IV) Realistlere göre insanın kişiliğini çevre belirler. (V)

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi yapıca ötekilerden farklıdır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

15. Aşağıdaki cümlelerden hangisi eksiltili cümle değildir?

A) Kır atın yanında duran ya huyundan ya suyundan

B) Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az

C) Bin dost az, bir düşman çok

D) Bugün hava oldukça güzel

E) Mahkeme kadıya mülk değil

16. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bağımsız sıralı bir cümle değildir?

A) Sakla samanı, gelir zamanı.

B) Hava çok sıcaktı, herkes gölgeye sığınmıştı.

C) Âlim unutmuş, kalem unutmamış.

D) Acıkan doymam, susayan kanmam sanır.

E) Danışan dağı aşmış, danışmayan yolu şaşmış.

17. Aşağıdakilerden hangisi bağlı cümledir?

A) Öyle bir ömür geçir ki herkes ağlasın sen öldüğünde.

B) Unutma ki şairleri haykırmayan bir millet, sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk gibidir.

C) Ne doğan güne hükmün geçer ne halden anlayan bulunur.

D) Gönül bir sırça saraydır, kırılırsa yapılmaz.

E) Güvenme varlığa, düşersin darlığa.

18. Yüklemi ek fiil almış veya ad soylu bir sözcük olan cümlelere isim cümlesi denir. Yüklemi fiil olmayan bütün sözcükler ad (isim) cümlesidir. Sıfat, zarf, zamir, edat, ünlem, isim ve sıfat tamlamaları isim cümlelerinin yüklemleri olabilir.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi yüklemine göre isim cümlesi değildir?

A) İnsan, yüreğinin inkâr etmediği yere aittir.

B) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak.

C) Kalem kılıçtan keskindir.

D) Dost dostun eyerlenmiş atıdır.

E) Hedefi olmayan gemiye hiçbir rüzgâr yardım etmez.

19. Aşağıdakilerden hangisi olumsuz bir fiil cümlesi değildir?

A) Abdal düğünden, çocuk oyundan usanmaz.

B) Fenalıkların ilki ve en büyüğü, haksızlıkların cezasız kalmasıdır.

C) Âlim unutmuş, kalem unutmamış.

D) Acıyan uyumuş, acıkan uyumamış.

E) Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz.