TÜRKÇENİN DÜNYA DİLLERİ ARASINDAKİ YERİ
Türkçe,
dünya dilleri arasında yapı yönüyle sondan eklemeli; köken bakımından da
Ural-Altay dil grubunun Altay dilleri ailesi grubunda yer alır. Yapı yönüyle
eklemeli bir dil olan Türkçede çekim ve türetme son eklerle yapılır.
Ekler, Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri hakkında
bize en net bilgiyi verir. Türkçede ekler, yapım ve çekim eki olmak üzere ikiye
ayrılır. İstisnaları olsa da önce yapım eki veya ekleri sonra çekim eki veya
ekleri gelir. Yapım ekleri dört şekilde oluşur. İsimden isim yapım eki, isimden
fiil yapım eki, fiilden isim yapım eki ve fiilden fiil yapım eki.
Türkçede
Yapım ve çekim ekleri kelimenin kökünü değiştirmez. İki kelimede istisna olmak
üzere kök değişir. "ben" sözcüğü yönelme hal eki aldığı zaman "bana"; "sen" sözcüğü de "sana" şekline dönüşür.
Ekler
bakımından çok zengin bir dil olan Türkçede yeni sözcükler ekler aracılığıyla
oluşturulur. Göz-gözlük-gözlükçü-gözlükçülük gibi. Türkçenin dünya dilleri
arasındaki yeri hakkında tamlamalar önemli ipuçları verir. Türkçede,
"tamlayan" önce "tamlanan" sonra gelir. (okulun bahçesi,
güzel bahçeler, kırk hadis gibi)
Sıfatlar,
isimlerden önce (mavi elbise, bir kitap, çalışkan insanlar gibi) kullanılır. Türkçede
soru ekleri bulunur. Bu soru ekleri soru sıfatı, soru zarfı, soru zamiri ve
soru edatı şeklinde karşımıza çıkar. Hangi insan? (soru
sıfatı), Kim geldi? (soru zamiri), Nasıl yazdı? (soru zarfı), Geldi mi? (soru
edatı) gibi.
Türkçe
sözcükler, kalınlık-incelik, düzlük- yuvarlaklık uyumuna uyar. Diğer bir
deyişle Türkçe sözcüklerde büyük ve küçük ünlü uyumu vardır. Türkçede ortak ekler bulunur.
Türkçe ve Macarca arasında bu ortaklık daha belirgindir.
Not: Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri
hakkında ayrıntılar eklerde ve sözcüklerin yapısında mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Türkçenin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder