İvan Turgenyev (1818-1883)

ivan turgenyev

1818'de Rusya'nın Orel şehrinde doğan İvan Turgenyev, soylu bir babanın evladı olarak dünyaya gelir. Zamanla yoksul düşer. Babası bir süvari albayıdır. Annesi Petrovna Lutovina; eğitimli, okumuş fakat sert mizaçlı biridir. Toprak kölelerini acımasız bir şekilde kırbaçlamasıyla bilinir. Bu durum, İvan Turgenyev'i hem edebi anlamda hem de onun politik görüşlerini etkiler.

1827'de ailesinin Moskova'ya göç etmesiyle İvan Sergeyeviç Turgenyev özel okullarda eğitim görüp yine özel okullardan dersler alır. Çocuk yaşta İngilizce, Almanca ve Fransızcayı ana dili gibi öğrenir. Moskova ve Petersburg üniversitelerinde okur. Almanya'ya gittiğinde orada Yunanca ve Latinceyi öğrenir. Rusya'ya döndüğünde Petersburg Üniversitesi profesörlük sınavını kazanır.

Gençlik yıllarında özel eğitiminden arta kalan zamanlarını avcılıkla geçirir. Gençlik yıllarındaki gayrı meşru kızını saymazsak Turgenyev hiç evlenmemiş birisi olarak da bilinir. 

İvan Turgenyev, Rus edebiyatının en büyük realist yazarlarındandır. Realist akımın etkisinde eserlerini kaleme alan Turgenyev, Rus halkının hayat tarzını, toprak köleliğindeki sistemini, bütün bunlardan ortaya çıkan çatışmaları yazarak büyük bir miras bırakır. Turgenyev, asilzade bir toprak sahibi olduğu halde bütün eserlerinde devrindeki toplumsal çelişkileri, düşünce akımlarını, Rus toplumunun asil kişileri ile köleler arasındaki uyuşmazlığı realist bir şekilde yansıtır.

1842'de Rus eleştirmen Vassarion Belinski ile tanışır. Bu tanışmanın ardından Turgenyev, toprak köleliğine karşı pozisyon alır.

İvan Turgenyev, Realizm'de Gogol'un etkisi altında kalır. 1852'de ünlü Rus sanatçı Gogol'un ölümü nedeniyle Turgenyev bir yazı kaleme alır. Yasaklı olan bu yazının Moskova dergilerinde yayımlanmaya başlanması Gogol'un tutuklanıp bir ay hapishanede yatmasına neden olur. Hapis cezası biten Turgenyev, bir yıl da polis gözetiminde kalır.

1855 yılından sonraki yıllar Turgenyev için büyük romanlarını yayımlama yılları olur.  Gerçekçi Rus romancılığının kurucularından sayılan İvan Turgenyev'in romanları, Rusya'daki yazar ve aydın çevrelerince sert bir şekilde eleştirilir. Realizm, yani gerçekçilik onun eserlerinde belirgin şekilde hissedilir. İvan Turgenyev roman yazarlığı dışında şair, oyun yazarı, çevirmen olarak da ön plana çıkar.

Romanlarından "Babalar ve Oğullar" ona büyük ün kazandırır. Yazar, bu eserinde iki kuşak arasındaki çekişmeyi ve toprak köleliğinin kaldırılmasından sonraki dönemi anlatır. Yayımlandığında çok büyük ses getirir. Nihilizm yani hiççilik akımının ilk romanı olarak bilinir. Reformist ve radikal akımların çatışmasından oluşan Nihilizm, eserde üzerinde durulan önemli bir unsur olarak ön plana çıkar. Nihilizmden dolayı eleştirmenlerce çok fazla eleştirilen bir yapıt haline gelir.  

"Bir Avcının Notları" eseri ona büyük bir ün kazandıran başka bir yapıtıdır. 25 öykü barındıran bu eser aynı zamanda onun ilk yapıtı olma özelliğini taşır. Köylülerin yaşam tarzı, toprak ağaları bu eserdeki öykülerin başlıca konularını oluşturur. Bu eser için Turgenyev'in şöhretini sağlayan eseridir, denilebilir.

İvan Turgenyev, yakalandığı hastalık sonucunda 1883'te Fransa'da Paris civarındaki Bougival kasabasında ölür. Vasiyeti gereği naaşı Rusya'ya getirilir ve Belinski'nin mezarının yanına gömülür.


Eserleri

Babalar ve Oğullar (roman)

Rudin (roman)

Duman (öykü)

İlk Aşk (öykü)


Ayrıca bakınız
 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder