SÖZCÜKTE ANLAM TEST 1
1. Evinin balkonunu üstünkörü temizledi.
Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam
aşağıdakilerden hangisinde vardır?
A) Kitaplarını yeni çantasına
özensizce koydu.
B) Babası tam gelmek
üzereyken eve geldi.
C) Soruları kılı kırk
yararcasına inceliyordu.
D) Odanın ancak bir bölümünü
toparlayabildi.
E) İşe yaramayan her bilgi
kişiye büyük bir yüktür.
2. Aşağıdakilerden
hangisinde altı çizili deyimin cümleye kattığı anlam ötekilerden farklıdır?
A) Kılı kırk yararcasına yeni ayakkabısını inceliyordu.
B) Teklifi enine boyuna düşünüp size bir haber vereceğim.
C) Okula yeni atanan müdür her şeyi ince eleyip sık dokumak
gerektiğini söylüyordu.
D) Bu kararı için bütün olasılıkları inceden inceye hesaplamak
zorundaydı.
E) Yeni evinde gece gündüz demeden sınava çalışıyordu.
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili
sözcük gerçek (temel) anlamının dışında kullanılmıştır?
A) Durmadan bağırmasına rağmen kulakları iyi duymayan çocuk bu sese tepki
vermiyordu.
B) En son sorduğum soruyu bu yolla yapabilirsin.
C) Yarın akşam uçakla Ankara'ya gidecek galiba.
D) Durmadan sıcak havalardan şikâyet ediyordu.
E) Çalışma odasındaki ışık yeterli gelmiyordu.
4. Aşağıdaki
cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük terim anlamının dışında
kullanılmıştır?
A) Türkçe hecelerde bir ünlü bulunmak zorundadır.
B) En son oyundaki dekor oldukça kuşatıcıydı.
C) Öğretmenimiz açıları her açıdan bize anlatmaya
çalışıyordu.
D) Güreşte köprü kurmayı öğrenince dereceler peş peşe geldi.
E) İki nokta arasında sadece tek doğru geçer.
5. Aşağıdakilerden hangisinde altı
çizili sözcük yan anlamda kullanılmamıştır?
A) Masanın gözünden bir şey alan çocuk
oradan uzaklaştı.
B) Geminin burnunu düzelten kaptanı
herkes alkışlamaya başladı.
C) Derenin ağzında biriken
topraklar genellikle verimli topraklardır.
D) Çocuğun ağzındaki
kanı görünce ondan şüphelenmeye başladı.
E) Çanakkale Boğazı bu
mevsimde güzelliğiyle büyülüyor.
6. Aşağıdakilerden
hangisinde altı çizili sözcük mecaz anlamda kullanılmamıştır?
A) Boş gözlerle etrafına bakıyordu Mustafa.
B) Bu işten dolayı bu taş bize
geldi herhalde.
C) Ona yapılan kötü muameleye rağmen ince davranmaya
devam etmesi herkesi etkiledi.
D) Çocukların olanlar karşısında cesareti
tamamen kırıldı.
E) Torbanın ağzını bağlayana kadar epey yoruldu.
7. Aşağıdakilerden
hangisinde eş anlamlı (anlamdaş) sözcükler bir arada kullanılmamıştır?
A) Doğru olsun cihanda
insanoğlu
Dürüst ile yol alsın insanoğlu
B) Altı yüzyıl biz de dünyaya hükmettik.
Zulüm gördü
mü ruy-ı zemin o asırlarda hiç?
C) Beyaz gelinlik
içinde selvi boylu yar
Ellerinde
güzel ak gülleri var
D) Emrine amade bekleyen ordu olsun
Bütün cihanı
fethetmeye hazır olsun.
E) Kırmızı gül bir
elinde güzelin
Yanakları al al olmuş
dilberin
8. Aşağıdakilerden
hangisinde karşıt anlamlı (zıt anlamlı) sözcükler bir arada kullanılmamıştır?
A) Baki güneş gibi elmas hakikatler, fani şahıslar üzerine bina edilemez.
B) Gelmedi cihana kişi kavga için, geldi belki de ferah olmak için.
C) Ağlarım hatıra geldikçe gülüştüklerimiz.
D) Az tamah çok ziyan götürür.
E) Aydınlık, parlak bir gelecek karanlık, heyecansız beyinlerle inşa edilmez.
9. Aşağıdakilerden
hangisinde eş sesli (sesteş) sözcükler bir arada kullanılmamıştır?
A) Elini
makineye kaptıran çocuk, el elin eşeğini türkü söyleyerek arar,
diyordu.
B) Güzel benli dilbere tutulan ben miyim?
C) Yabancılarla olan bağımız gevşek
olabilir fakat akraba ile olan bağımız gevşek olamaz.
D) Gülü önce eline aldı, şöyle bir baktı ve kahkahalarla güldü.
E) Akşam yüz kişi ile
burada yüzdük yine.
10. Somut anlamlı bazı sözcükler mecazlaşarak soyut anlam kazanabilir. Bu kelimeler anlamları dışında kullanıldıklarında soyutlaşırlar.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi buna örnek oluşturmaz?
A) Bu soruyu yapmak
için kafa gerek, kafa.
B) Onda kalp yok sanki, bizi anlamamakta ısrar ediyor.
C) Öğretmenimiz tüm olanlardan sonra
bizi sert bir şekilde uyardı.
D) Ölüm, kara bir trendir.
E) O soruları ancak benim
söylediğim yolla yapabilirsiniz.
11. Aşağıdaki
cümlelerin hangisinde düşüncenin işlenmesi açısından genelden özele bir yol
izlenmemiştir?
A) Toplumlar ancak bireylerin iyi
yetişmesiyle ayakta durabilir.
B) Türk edebiyatında en çok Yahya
Kemal'i okurum.
C) Kuşlardan en çok güvercine sevgi besliyordu köyün en sevimli çocuğu.
D) Öğretmen, konuları paragraftan cümleye doğru işliyordu.
E) Leyla ve
Mecnun mesnevisini okumayan mesnevi türünü anlayamaz.
12. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde düşüncenin işlenmesi açısından özelden
genele bir yol izlenmemiştir?
A) Haftanın en güzel günü kuşkusuz ki pazardır benim için.
B) Safahat'ı anlamadan Mehmet Akif'i anlamak mümkün değildir.
C) Sanat şiiri kadar hiçbir şiir beni etkilememişti.
D) Yaşar Kemal'in eserlerini bilenler Türk edebiyatını da bilmiş sayılır.
E) Çocuklar heceyi öğrenmeden cümleye geçmişler.
13. İnsana ait özelliklerin doğaya aktarılmasına
insandan doğaya deyim aktarması denir.
Aşağıdakilerden
hangisinde insandan doğaya deyim aktarması yapılmamıştır?
A) Evlerinin
hemen dibinde hırçın bir nehir şırıl şırıl akıyordu.
B) Sığ düşüncelerle hepimizi gereksiz
meşgul ediyordu.
C) Kuşlar baharın
gelişini müjdelercesine hep bir ağızdan hüzünlü şarkılar söylüyordu.
D)
Ay aydınlığında yıldızlara ninni söyler gecenin bu saatinde.
E)
Gül yollara tutsun kulağını.
14. Doğaya özgü kavramların insana aktarılması
doğadan insana deyim aktarması olarak adlandırılır.
Aşağıdakilerden
hangisinde doğadan insana yapılan bir deyim aktarması yoktur?
A) Derin
bilgisiyle bütün soruları cevapladı.
B) Yoğun geçen
bir günün sonunda nihayet dinlenebildik.
C) Nergiz gibi kıyamette
dek çeksin intizar.
D) O,
olgun kişiliğiyle çevresinin beğenisini kazandı.
E) Sert
sözleri, kimsenin hoşuna gitmemişti doğrusu.
15. Bir ismin, benzetme amacı gütmeksizin başka bir ad yerine
kullanılmasına ad aktarması (mecaz-ı mürsel) denir. "Düz değişmece"
diye de anılır. Mecazda bir benzetme söz konusu olduğu halde mecaz-ı
mürselde kesinlikle benzetme amacı güdülmez.
Aşağıdakilerden hangisinde ad aktarması
yoktur?
A) Şişeyi bir dikişte bitirip ikincisini istedi.
B) Yaşar Kemal'i okumayı bir alışkanlık haline getirmişti.
C) Kızına ha bire; "Soba niçin tutuşmadı?" diye söyleniyordu.
D) Ölüm meleği onu İstanbul'da yakalamıştı.
E) Çatma, kurban olayım çehreni ey nazlı hilâl!
16. Anlatımı etkili kılmak için soyut, anlatılması güç duygu ve
düşüncelerin somut kelimelerle dile getirilmesine somutlaştırma denir.
Aşağıdakilerden hanginde
somutlaştırmaya başvurulmamıştır?
A) İyi düşüncelere
sahip olanlar elbette iyilerin yanında
yetişen kişilerdir.
B) Akılın paradan daha iyi
bir sermaye olduğunu akıllılar çok iyi bilir.
C) Karacaoğlan güzel duygularla her güzele vurulur.
D) Kötü düşünceleri bir yana bırakırsak dünyada kötüler azalır.
E) Çirkin düşünceler, çirkin dünyalara götürür kişileri.
17. Anlatımı etkili kılmak için bir sözcükle belirtilebilecek
bir kavram veya varlığın birden fazla sözcükle anlatılmasına dolaylama denir. Dolaylama, bir şekilde kavramın aslına bir referans ile ulaşmadır.
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde
dolaylama örneği yoktur?
A) Minik serçe yine
ağlattı sevenlerini dün akşam.
B) Bütün televizyonlarda işitme engelliler için haber bülteni zorunlu olmalıdır.
C) Yedi Tepeli
Şehir asırlarca kimleri ağırlamadı ki…
D) Yavru vatan, büyük seçimini bir gün yapacak elbette.
E) Kara kıtanın masum çocukları bir kuru ekmeğe muhtaç hale geldi.
18. Olumsuz
olarak algılanan kimi durum, kavram veya varlıkları
güzel bir şekilde dile getirmeye güzel adlandırma denir. Burada amaçlanan, kavramdaki
olumsuzluğu örtmeye çalışmaktır.
Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde güzel
adlandırmaya örnek yoktur?
A) Sevdikleri bir bir rahmete kavuşuyordu.
B) Küçük çocuklar sınıfta üç harfli sohbetine dalmışlardı.
C) Doktor ince hastalık geçirmişsin,
bunun için tedavi olmalısın, diyordu.
D) Bend-i Mahi'de derya kuzularının seyri bir başka oluyor.
E) Herkes tahta ata binecek ve günün birinde elveda
diyecek fani dünyaya.
19. Aşağıdaki
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Dillerde her bir sözcük doğuş
esnasında birden fazla varlık için kullanılır.
B) Anlam daralması, sözcüğün eskiden anlattığı bir
şeyin zamanla onun sadece bir kısmını anlatır duruma gelmesine denir.
C) Eskiden bir varlığın bir kısmını, bir türünü
anlatan veya gösteren sözcüğün zamanla o nesnenin, varlığın bütün türlerini anlatır duruma gelmesine anlam genişlemesi denir.
D) Sözcüğün eski anlamı
ile yeni anlamının tamamen farklı olmasına başka anlama geçiş denir.
E) Bir
sözcüğün olumsuz bir duygu değerinden olumlu bir duygu değerine geçmesi anlam
iyileşmesi; eskisine nazaran olumsuz bir anlama bürünmesi de anlam
kötüleşmesi olarak adlandırılır.
20. Doğadaki seslerin taklit edilmesiyle oluşan seslerin
tıpatıp aynısına yansıma denir.
Yukarıdaki tanıma göre aşağıdaki
cümlelerin hangisinde yansıma sözcük yoktur?
A) Köpeklerin zamansız havlamalarını atalarımız hayra yormamışlardır.
B) Evlerinin hemen yanındaki yer balkonunda kuşların cik cik sesleriyle şiirler
yazardı.
C) Kuşların ötüşmesi onun için başka bir zarafet kaynağıydı.
D) Elindeki tabak pat diye yere düşünce tabağın ilk halinden eser kalmadı.
E) Mustafa horlamaya başlayınca dur durak nedir bilmezdi.
CEVAP ANAHTARI: 1-A 2-E 3-B 4-C 5-D 6-E 7-A 8-B 9-C
10-D 11-E 12-A 13-B 14-C
15-D 16-E 17-B 18-D 19-A 20-C
Ayrıca bakınız
Sözcükte
Anlam Test 1
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder