İlk İslami Eserler-Geçiş Dönemi Eserleri Test 2

İLK İSLAMİ ESERLER-GEÇİŞ DÖNEMİ ESERLERİ TEST 2

1. Manzum bir eserdir. (I) Beyit nazım birimi ile yazılmış olan eser, 6645 beyitten oluşur. (II) İranlılara ait Şehname'nin vezni olan fa'ülün /fa'ûlün/fa'ûlün/fa'ûl aruz kalıbıyla yazılmıştır. (III)  Eserin son kısmında 124 beyitten oluşan bir kaside ve 173 dörtlük yer alır. (IV) Eser, ilk kaside örneği sayılır. (V)

Geçiş dönemi eseri olan "Kutadgu Bilig" ile ilgili yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I                           B) II                       C) III                    D)  IV                         E) V

2. Türkçenin ilk gramer kitabı olarak kabul edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şecere-i Türki

B) Divanı Hikmet

C) Divanü Lugati't-Türk

D) Atabetü'l Hakayık

E) Muhakemetü'l-Lügateyn

3.  I. Karahanlı Devleti zamanında yaşamıştır.

    II. Temel eğitimini Balasagun'da almıştır.

    III. Türk edebiyatındaki ilk siyasetnameyi yazmıştır.

    IV. Türk edebiyatında ilk nazım şeklini (mesnevi) kullanmıştır.

Yukarıda sözü edilen kişi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Ahmet Yesevi

B) Yusuf Has Hacip

C) Edip Ahmet Yükneki

D) Kaşgarlı Mahmut

E) Mevlana

4. "Divanü Lugati't-Türk" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Eserin içerisinde hece ölçüsüyle yazılmış birçok dörtlük yer almaktadır.

B) Türk lehçelerinde yer alan harflerin alfabe sıralarına göre tanzim edilmiş, eserde örnek cümleler de yer almıştır.

C) Birden fazla yazma nüshası vardır.

D) Eserin düzyazı ile yazılmış olması onu diğer eserlerden ayırır.

E) Eserde yer alan sagu ve koşuk gibi şiir parçaları eserde nazmın da olduğunu gösterir.

5. 11. yüzyıldan itibaren İslamiyet etkisindeki ilk büyük eserler verilmeye başlanır.

           I

19. yüzyılda Batılaşmanın önemli etkilerine kadar geçen dönem "İslami Dönem Türk

       II                                                                                            III

Edebiyatı" olarak adlandırılır. Bu dönemde Arap ve Fransız kültürü ile estetiği, edebi zevki saray

                                                                IV          V

çevresinde rağbet görmeye başlamıştır.

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?

A) I                      B) II                       C) III                       D) IV                     E) V

6. Eserde yer alan şiirlerin hepsi Ahmet Yesevi'ye aittir. (I) Eserdeki şiirlerin birçoğunda zikir ritmi mahiyetinde hareketli bir üslup söz konusudur. (II) İstifham ve tecahülü arif sanatına çok fazla başvurulmuştur. (III) Eserde 144 hikmet ve 1 münacaat yer almaktadır. (IV) Eserin ortaya çıkmasından sonra İslamiyet göçebe Türk toplulukları arasında yayılma imkânı bulmuştur. (V)

Yukarıdaki numaralanmış yerlerin hangisinde "Divan-ı Hikmet" ile ilgili yanlış bir bilgi verilmiştir?

A) I                          B) II                       C) III                     D) IV                        E) V

7. Arap harfleriyle yazılan Türkçe sözcüklerin Arap alfabesine göre sıralandığı geçiş dönemi eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kutadgu Bilig

B) Divanü Lugati't-Türk

C) Muhakemetü'l-Lügateyn

D) Atabetü'l Hakayık

E) Divanı Hikmet

8. Anadolu'da İslamiyet'in yaygınlaşmasında aşağıdaki eserlerden hangisi diğerlerine göre daha etkili olmuştur?

A) Mantıku't Tayr

B) Şecere-i Türkî

C) Divanı Hikmet

D) Atabetü'l Hakayık

E) Kutadgu Bilig

9. "Kutadgu Bilig" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Kutadgu Bilig üzerinde en önemli çalışmayı Muharrem Ergin yapmıştır. 

B) Eserde alegorik (sembolik) bir anlatım vardır.

C) Dört ana karakter etrafında geçen diyaloglar eserin esasını oluşturur.

D) Eser, Allah, Hz Muhammed (SAV), dört halife ve Buğra Han'ın methiyle başlar.
E) Eser, 1069-1071 yıllarında Balasagunlu Yusuf Has Hacib tarafından yazılmıştır.

10. Divan Edebiyatı'nın aruz vezni ile yazılmış ilk eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Babürname     B) Atabetü'l Hakayık    C) Şecere-i Türkî       D) Kutadgu Bilig      E) Mesnevi

11. Eserin nazım birimi beyit ve dörtlüktür. (I) Dörtlükler manilerdeki gibi "aaxa" şeklinde kafiyelenmiştir. (II) Nazım biçimi mesnevidir. (III) Eserde daha çok tam ve yarım uyak kullanılmıştır. (IV) Eserde, rediflere yer verilmemiştir. (V)


"Atabetü'l Hakayık" ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I                          B) II                        C) III                         D) IV                      E) V

12. Elimizdeki nüsha İstanbul Fatih'teki Millet Kütüphanesi'nde yer alan nüshadır. (II) Kitabın yazıldığı metin Hakaniye lehçesiyle, kitaptaki açıklamalar da Farsçayla yazılmıştır. (II) Divanü Lugati't-Türk'ün, Türk Dil Kurumu tarafından 1941'de basımı yapılmıştır. (III) Eser, ilk kez Kilisli Rıfat Bilge gözetiminde 1915-1917 yılları arasında tercüme edilmiştir. (IV) Eserde Türklerin o dönemde yaşadığı coğrafya ile ilgili bir haritada yer almaktadır. (V)

"Divanü Lugati't-Türk" ile ilgili yukarıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) I                           B) II                       C) III                       D) IV                     E) V

13. Eserde, Arapçanın üstünlüğü belirtildikten sonra Türkçenin Farsçadan üstünlüğü kanıtlanmaya çalışılır. Bu üstünlük de daha çok hayvan adları ve fiil zenginliği ile ispatlama yoluna gidilir. Eserde Türkçenin Farsçaya nispetle esnek bir dil olduğu dile getirilir. Türkçede birçok kelimenin üç, dört ya da daha fazla anlamı olduğu belirtilir. Sonra Farsçanın böyle bir özelliğinin olmadığı örneklerle açıklanır. Örnek olarak "ördek" kavramı verilir. Bu kavram, Türkçede dokuz farklı kelime ile dile getirebildiği halde Farsçada böyle bir özelliğin olmadığı söylenir. Farsçada "ördek" kavramını karşılayan yalnız bir sözcüğün olduğu dile getirilir.

Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kutadgu Bilig 

B) Divanı Hikmet 

C) Muhakemetü'l Lügateyn

D) Atabatül Hakayık 

E) Divanü Lugati't-Türk 

14. Aşağıdaki eser-yazar eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?

A) Kutadgu Bilig – Yusuf Has Hacip

B) Divanü Lugati't-Türk – Kaşgarlı Mahmut

C) Muhakemetü'l Lügateyn – Ali Şir Nevai

D) Atabatül Hakayık – Edip Ahmet Yükneki

E) Divanı Hikmet – Yunus Emre

15. "Atabetü'l Hakayık" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Nasihatname türünde yazılan eser didaktik özelliğiyle ön plana çıkar.

B) Eserde ahlak ilkeleri açıklanmış ahlaklı insan olmanın yolları belirtilmiştir.

C) Hakaniye Türkçesiyle yazılmıştır.

D) Eserin tümü aruz ölçüsüyle kaleme alınmıştır.

E) Eserde 40 beyit ve 101 dörtlük yer almaktadır.

16. "Muhakemetü'l Lügateyn" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ali Şir Nevai eserde, yeryüzündeki başlıca dilleri Arapça, Hintçe, Farsça ve Türkçe olarak sayar.

B) Uygur Türkçesi ile yazılmıştır.

C) Dil bilgisi kitabı şeklindedir.

D) Ali Şir Nevai, eserde çağdaşlarının Türkçeyi yetersiz görmelerini eleştirir.

E) Eserde Türk kültürü, sosyal, siyasal ve ekonomik yaşantısı ile ilgili önemli bilgiler yer alır.

17. Türklerin soy kütüğü, menşeine dair bir eser olan Şecere-i Türki, 19. yüzyılda Ebu'l

                  I                                                                    II                  III                     

Gazi Bahadır Han tarafından Anadolu sahası dışında yazılmış bir eserdir.

         IV                                          V

 

Yukarıda numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı söz konusudur?

A) I                           B) II                       C) III                       D) IV                     E) V

18. Eserde, bilginin faziletleri ön plana çıkarılıp bilgisizliğin de zararları dile getirilir. Allah'ı bilmenin yalnızca bilim yoluyla olabileceği anlatılır. Eser, yüce Allah'a övgüyle başlar. Bu övgüden sonra peygamber, dört halife övülür. Sonrasında kitabın yazılış amacı belirtilir. Bilginin faydası, cehaletin kişilere verdiği zarar, cimriliğin yerilmesi, cömertliğin ön plana çıkarılması, dünyanın aldatıcılığı, kibrin zararları hem eserin yazılış amacını dile getirir hem de eserde önemle üzerinde durulan konuları oluşturur. Eserde bütün erdemlerin, edeplerin başı olarak dil gösterilir. İnsanın pişman olmaması için mutlaka düşünerek konuşması gerektiği hususu üzerinde durulur.

Yukarıda sözü edilen geçiş dönemi eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kutadgu Bilig

B) Divanı Hikmet

C) Muhakemetü'l-Lügateyn

D) Atabetü'l Hakayık

E) Divanü Lugati't-Türk

19. "Babürname" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Hindistan'da bir Türk devleti kuran Babür Şah tarafından yazılmıştır.

B) Karahanlı Türkçesi ile kaleme alınmıştır.

C) Babürname, pek çok dilde defalarca basılmıştır.

D) Eserde, Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü ağır bir dil kullanılmıştır.

E) Eser, bir anı kitabı olarak öne çıkar.

20. Geçiş dönemi eseri olan "Kutadgu Bilig" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Kutadgu Bilig, Göktürk alfabesiyle yazılmıştır.

B) Eserde kişinin ulaşacağı asıl mertebe olan "kâmil insan" methedilmektedir.

C) Günümüze kadar Viyana, Fergana ve Mısır olmak üzere üç nüshası bulunmuştur.

D) Eserin sonunda Yusuf Has Hacib'in duası yer alır. 

E) Ahlak, dinin önemi ve devlet yönetimi eserde üzerinde durulan konulardır.

CEVAP ANAHTARI: 1-E 2-C 3-B 4-C 5-E 6-A 7-B 8-C 9-A 10-D 11-E 12-B 13-C 14-E 15-D 16-B 17-C 18-D 19-B 20-A

Ayrıca bakınız

İlk İslami Eserler-Geçiş Dönemi Eserleri Test 1

İlk İslami Eserler-Geçiş Dönemi Eserleri Test 2

İlk İslami Eserler-Geçiş Dönemi Eserleri Konu Anlatımı

Ana Sayfa